Pomnik na miejscu dawnej synagogi | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Położenie na mapie Koła | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu kolskiego | |
52°11′39,8″N 18°37′49,6″E/52,194400 18,630435 |
Nowy Rynek w Kole – drugi centralny plac miasta o wymiarach 110 i 85 metrów[1]. W jego centrum usytuowany jest pomnik w miejscu dawnej żydowskiej synagogi. Położony na terenie osiedla Stare Miasto.
Rys historyczny
W 1824 r. – po regulacji Koła według planów Tomasza Karola Pelletiera utworzono Nowy Rynek - prostokątny plac o wymiarach 110 i 85 metrów. Położony był w kierunku północno-zachodnim w kierunku do Starego Rynku. Połączenie z nim zapewniała ulica Wschodnia. Z każdego narożnika Nowego Rynku wytyczona została ulica. Bez zmian zachowano ulicę Krzywą, która zaburzyła układ urbanizacyjny kolskiej Starówki[2].
10 grudnia 1888 r. oddano do użytku teatr wzniesiony z dobrowolnych składek mieszkańców Koła.[3] Został rozebrany w latach 70. XX wieku. Nowy Rynek przez wiele lat był miejsce tradycyjnych targów i jarmarków.
Do wybuchu II wojny światowej okolice rynku zamieszkiwała głównie ludność żydowska. W 1860 r. otwarto synagogę, która w 1939 r. została przez Niemców zniszczona. Ludność wpędzono do zorganizowanego getta, a następnie wywieziono do obozu zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem[4]. W okresie okupacji niemieckiej rynek nosił nazwę Theatherplatz (w wolnym tłumaczeniu plac Teatralny)[5]. Następnie polskie władze przemianowały go na plac Bohaterów Stalingradu[6]. W 1989 r. przywrócono historyczną nazwę.
Przypisy
- ↑ J. Burszta. Sześćset lat miasta Koła. Poznań 1963, s. 150
- ↑ Plan regulacyjny Koła z 1824 r.
- ↑ M. Kozajda. Koło w przeszłości. Koło 1998, s. 19
- ↑ K. Kasperkiewicz. Miejsca i obiekty walki i pamięci z lat wojny i okupacji 1939–1945 w Kole i powiecie kolskim. Koło 2004, s. 43-44
- ↑ K. Kasperkiewicz. Miejsca i obiekty walki i pamięci z lat wojny i okupacji 1939–1945 w Kole i powiecie kolskim. Koło 2004, s.105
- ↑ J.St. Mujta. Miasto Koło w 625-leciu nadania praw miejskich. Poznań 1987, s. 20-21