Nothofagus alpina
Ilustracja
Liście gatunku, widoczne także owoce
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bukowce

Rodzina

bukanowate

Rodzaj

bukan

Gatunek

Nothofagus alpina

Nazwa systematyczna
Nothofagus alpina (Poepp. & Endl.) Oerst.
Bidr. Egefam. 24 1872[3]
Synonimy
  • Fagus alpina Poepp. & Endl.
  • Fagus nervosa Phil.
  • Fagus procera Poepp. & Endl. (nom. illeg.)
  • Nothofagus nervosa (Phil.) Krasser
  • Nothofagus procera Oerst[3].
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Nothofagus alpina (Poepp. & Endl.) Oerst. – gatunek rośliny z rodziny bukanowatych (Nothofagaceae). Występuje naturalnie w południowych częściach Chile i Argentyny[5][6].

Morfologia

Pokrój
Zrzucające liście drzewo dorastające do 25 m wysokości i 15 m szerokości[6][7]. Pokrój jest stożkowy i szeroki[8]. Kora jest spękana, ma ciemnoszarą barwę[6]. Pędy są mocne, długo owłosione przez cały rok i mają zieloną barwę. Pąki są relatywnie duże – dorastają do 1 cm długości[9].
Liście
Ulistnienie jest naprzemianległe[8][10]. Liście są pojedyncze[10]. Blaszka liściowa ma owalny kształt. Mierzy 5–7 cm długości oraz 3,5–5,5 cm szerokości, jest tępo ząbkowana na brzegu, ma nasadę od zaokrąglonej do uciętej i tępy wierzchołek. Młode liście są brązowe, latem ich górna powierzchnia jest brązowozielona, natomiast od spodu są blade i nieco owłosione przy narwach, jesienią przebarwiają się na kolor od jasnozłocistego do lekko czerwonawego. Liście są wyraźnie unerwione – mają 14–18 par żyłek. Ogonek liściowy jest nagi i ma 8 mm długości[6][8][9].
Kwiaty
Są jednopłciowe, mają zielonkawą barwę i dorastają do 5–6 mm średnicy. Kwiaty męskie są zebrane po 3 w kwiatostany[6].
Owoce
Orzechy o brązowej barwie, osadzone są po 3 w kupulach mierzących 10 mm długości. Kupule powstają ze zrośnięcia czterech liści przykwiatowych[6][10].
Gatunki podobne
Roślina jest podobna do gatunku N. betuloides, który jednak ma nieco inne liście, a także różni się gęstszą koroną drzewa[10].

Biologia i ekologia

Rośnie w lasach zrzucających liście. Występuje na wysokości od 500 do 1000 m n.p.m.[6] Kwiaty zapylane są przez owady[8]. Charakteryzuje się szybkim wzrostem. Jest mrozoodporny – znosi spadki temperatury do -15 °C. Najlepiej rośnie na stanowiskach w pełnym nasłonecznieniu[7].

Zastosowanie

Gatunek jest uprawiany komercyjnie w wielu państwach półkuli północnej ze względu na dobre jakościowo drewno[8][10].

Ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych został zaliczony do kategorii LC – gatunków najmniejszej troski[11].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-03] (ang.).
  3. 1 2 Nothofagus alpina (Poepp. & Endl.) Oerst.. The Plant List. [dostęp 2017-03-03]. (ang.).
  4. ↑ Nothofagus alpina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. ↑ Discover Life: Point Map of Nothofagus alpina. Encyclopedia of Life. [dostęp 2017-03-03]. (ang.).
  6. 1 2 3 4 5 6 7 Nothofagus alpina. Plantes & botanique. [dostęp 2017-03-03]. (fr.).
  7. 1 2 Ch. Brickell: The Royal Horticultural Society. Gardeners' Encyclopedia of Plants and Flowers. London: Dorling Kindersley Limited, 1994, s. 41. ISBN 978-0-7513-0147-2. (ang.).
  8. 1 2 3 4 5 T. Russell, C. Cutler & M. Walters: Ilustrowana encyklopedia – Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 148. ISBN 97883-242-0842-5. (pol.).
  9. 1 2 O. Johnson, D. More: Przewodnik Collinsa. Drzewa. 1600 gatunków i odmian drzew rosnących w Europie. Multico Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 200. ISBN 978-83-7073-643-9. (pol.).
  10. 1 2 3 4 5 T. Russell: Arbres du monde. Larousse, 2013, s. 157. ISBN 978-2-03-587199-2. (fr.).
  11. ↑ M. Barstow, Nothofagus alpina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2017-02-21] (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.