Nolana
Ilustracja
Nolana paradoxa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

psiankowate

Rodzaj

nolana

Nazwa systematyczna
Nolana Linnaeus f.
Decas Prima Pl. Rar. Horti. Upsal. t. 2. 4 Jul 1762[3]
Typ nomenklatoryczny

N. prostrata Linnaeus f.[3]

Nolana acuminata
Nolana humifusa

Nolana[4][5], łęgotka[6] (Nolana L.) – rodzaj roślin należący do rodziny psiankowatych (Solanaceae). Obejmuje 70 gatunków[7]. Występują one w Ameryce Południowej na wybrzeżach Oceanu Spokojnego[6], od Wysp Galapagos poprzez wybrzeża Peru do Chile[8][7]. Rośliny te rosną na terenach skalistych oraz na piaskach na wybrzeżu[8].

Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne, zwłaszcza nolana błękitna (N. paradoxa) o pędach płożących i przewisających uprawiana w pojemnikach[8].

Morfologia

Pokrój
Rośliny jednoroczne, byliny i półkrzewy, osiągające zwykle tylko do 25 cm wysokości, za to rozrastające się wszerz[8].
Liście
Skrętoległe, często gruboszowate, czasem sztywno owłosione lub wrzosowate[8].
Kwiaty
Wyrastają pojedynczo lub w grupach w kątach liści. Działki kielicha w liczbie 5 zrośnięte w rurkę. Płatki korony w liczbie 5 zrośnięte na kształt dzwonka o średnicy 2–4 cm. Barwy niebieskiej lub purpurowej, z żółtą lub białą gardzielą. Pręcików jest 5, przy czym 3 są dłuższe od pozostałych. Zalążnia górna, pięciokomorowa, z pojedynczymi lub licznymi zalążkami. Słupek jeden, wyrastający z nasady zalążni, zwieńczony główkowatym znamieniem[8].
Owoce
Rozłupnia[6] (wyjątek wśród psiankowatych).

Systematyka

Rodzaj z podrodziny Solanoideae z rodziny psiankowatych (Solanaceae)[9]. Ze względu na specyficzną budowę słupkowia, zalążni i w konsekwencji owoców – rodzaj wyodrębniany był w rodzinę łęgotkowatych Nolanaceae[6][8]. Badania molekularne wykazały jednak, że jest zagnieżdżony w psiankowatych[8].

Wykaz gatunków[7]
  • Nolana acuminata (Miers) Dunal
  • Nolana adansonii (Schult.) I.M.Johnst.
  • Nolana aenigma M.O.Dillon, S.Leiva & Quip.
  • Nolana albescens (Phil.) I.M.Johnst.
  • Nolana aplocaryoides (Gaudich.) I.M.Johnst.
  • Nolana arenicola I.M.Johnst.
  • Nolana arequipensis M.O.Dillon & Quip.
  • Nolana baccata (Lindl.) Dunal
  • Nolana balsamiflua (Gaudich.) Mesa
  • Nolana bombonensis Quip. & M.O.Dillon
  • Nolana callae Quip. & M.O.Dillon
  • Nolana carnosa (Lindl.) Miers ex Dunal
  • Nolana chancoana M.O.Dillon & Quip.
  • Nolana chapiensis M.O.Dillon & Quip.
  • Nolana clivicola (I.M.Johnst.) I.M.Johnst.
  • Nolana coelestis (Lindl.) Miers ex Dunal
  • Nolana confinis (I.M.Johnst.) I.M.Johnst.
  • Nolana crassulifolia Kunze ex Walp.
  • Nolana deflexa (I.M.Johnst.) I.M.Johnst.
  • Nolana dianae M.O.Dillon
  • Nolana divaricata (Lindl.) I.M.Johnst.
  • Nolana elegans (Phil.) Reiche
  • Nolana filifolia (Hook. & Arn.) I.M.Johnst.
  • Nolana flaccida (Phil.) I.M.Johnst.
  • Nolana foliosa (Phil.) I.M.Johnst.
  • Nolana galapagensis (Christoph.) I.M.Johnst.
  • Nolana gayana (Gaudich.) I.M.Johnst.
  • Nolana glauca (I.M.Johnst.) I.M.Johnst.
  • Nolana gracillima (I.M.Johnst.) I.M.Johnst.
  • Nolana humifusa (Gouan) I.M.Johnst.
  • Nolana incana (Phil.) I.M.Johnst.
  • Nolana inconspicua (I.M.Johnst.) I.M.Johnst.
  • Nolana inflata Ruiz & Pav.
  • Nolana intonsa I.M.Johnst.
  • Nolana jaffuelii I.M.Johnst.
  • Nolana lachimbensis M.O.Dillon & Luebert
  • Nolana latipes I.M.Johnst.
  • Nolana laxa (Miers) I.M.Johnst.
  • Nolana leptophylla (Miers) I.M.Johnst.
  • Nolana lezamae M.O.Dillon, S.Leiva & Quip.
  • Nolana linearifolia Phil.
  • Nolana lycioides I.M.Johnst.
  • Nolana mariarosae Ferreyra
  • Nolana mollis (Phil.) I.M.Johnst.
  • Nolana onoana M.O.Dillon & M.Nakaz.
  • Nolana paradoxa Lindl. – nolana błękitna
  • Nolana parviflora (Phil.) Phil.
  • Nolana patachensis J.Hepp & M.O.Dillon
  • Nolana peruviana (Gaudich.) I.M.Johnst.
  • Nolana philippiana M.O.Dillon & Luebert
  • Nolana platyphylla (I.M.Johnst.) I.M.Johnst.
  • Nolana polymorpha Gaudich.
  • Nolana pterocarpa Phil. ex Wettst.
  • Nolana quicachaensis Quip. & M.O.Dillon
  • Nolana ramosissima I.M.Johnst.
  • Nolana reichei M.O.Dillon & Arancio
  • Nolana rhombifolia Martic. & Quezada
  • Nolana rostrata (Lindl.) Miers ex Dunal
  • Nolana rupicola Gaudich.
  • Nolana salsoloides (Lindl.) I.M.Johnst.
  • Nolana scaposa Ferreyra
  • Nolana sedifolia Poepp.
  • Nolana sessiliflora Phil.
  • Nolana sphaerophylla (Phil.) Mesa ex M.O.Dillon
  • Nolana stenophylla I.M.Johnst.
  • Nolana tarapacana (Phil.) I.M.Johnst.
  • Nolana tocopillensis (I.M.Johnst.) I.M.Johnst.
  • Nolana tricotiflora Quip. & M.O.Dillon
  • Nolana villosa (Phil.) I.M.Johnst.
  • Nolana werdermannii I.M.Johnst.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-11-11] (ang.).
  3. 1 2 Collomia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2016-11-11].
  4. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 120, ISBN 978-83-62975-45-7.
  5. ↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych łacińsko-polski. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 130. ISBN 978-83-925110-5-2.
  6. 1 2 3 4 Alicja i Jerzy Szweykowscy (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 2003, s. 477. ISBN 83-214-1305-6.
  7. 1 2 3 Nolana L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-11-22].
  8. 1 2 3 4 5 6 7 8 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 226. ISBN 0-333-74890-5.
  9. ↑ Genus: Nolana L. f.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. USDA.gov. [dostęp 2016-11-11].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.