Ngô Ðình Nhu

generał
Data i miejsce urodzenia	7 października 1910 Huế
Data i miejsce śmierci	2 listopada 1963 Sajgon
Przebieg służby
Lata służby	1955–1963
Formacja	Siły Specjalne Wietnamu Południowego
Główne wojny i bitwy	wojna wietnamska

Ngô Ðình Nhu (ur. 7 października 1910, zm. 2 listopada 1963) – generał i polityk Wietnamu Południowego.

Życiorys

Był bratem m.in. dyktatorskiego prezydenta Ngô Đình Diệma oraz kardynała Ngô Đình Thụca. Z tym pierwszym blisko współpracował jako szef wojsk specjalnych tajnej policji Wietnamu Południowego i „szara eminencja”^[1]. Pod koniec wojny wietnamskiej w 1963 był podejrzewany przez brata o nielojalność i zamiar zdrady w związku z niepokojami w armii południowowietnamskiej^[1]. W ramach uspokojenia zamieszek represjonowanych buddystów został wyznaczony przez Ngô Đình Diệma do spotkania z Thích Tịnh Khiếtem, zwierzchnikiem buddystów Wietnamu Południowego^[1]. Buddyści domagali się zdymisjonowania Ngô Ðình Nhu, który był celem najbardziej zajadłej krytyki^[1].

Ngô Ðình Nhu zarzucał Stanom Zjednoczonym chęć pozbycia się ich rządów, gdyż razem z bratem nie chciał prowadzić marionetkowej względem USA polityki^[1]. Wierzył w zwycięstwo natarcia armii Wietnamu Południowego, po których nastąpią rozmowy pokojowe z północnowietnamskim przywódcą Hồ Chí Minhem – szefem Demokratycznej Republiki Wietnamu (Wietnamu Północnego)^[1]. Zdawał sobie sprawę z buntu własnej armii. Te poglądy, rzucone podczas rozmowy z francuskim przyjacielem rankiem 1 listopada 1963 zostały zarejestrowane przez kontrwywiad Francji, były one jednak fantastyczne wobec rzeczywistej sytuacji podczas konfliktu.

Razem z Ngô Đình Diệmem został zdradzony przez swego „wiernego przyjaciela”^[1] – generała Tôn Thất Đínha, który dokonał skutecznego przewrotu przeciwko ich rządom. Obaj uciekli wobec przewagi wroga z siedziby prezydenckiej tajnym tunelem celem połączenia się z generałem Huỳnh Văn Cao, który przeszedł jednak na stronę wroga. Znaleźli się wobec tego w Chợ Lớn – chińskiej dzielnicy w Sajgonie – gdzie schronienia udzielił im szef chińskich wspólnot wyznaniowych. Przedstawił im plan ucieczki na sampanach w workach wypełnionych ryżem. Skorzystawszy z tego rodzaju ucieczki, bracia 2 listopada 1963 wczesnym rankiem zawędrowali do kościoła świętego Franciszka Ksawerego, gdzie schronili się, wyspowiadali i przyjęli komunię^[1]. W tym czasie pałac prezydencki został zdobyty przez generała Nguyễn Văn Thiệu. Na wieść o tym bracia zadzwonili z plebanii, w której obiecali przestać uciekać i oddać się w ręce wroga w zamian za zapewnienie azylu za granicą^[1]. W trybie natychmiastowym przysłano po niego konwój. Wiózł on ich do sztabu generalnego, gdy podczas podróży Ngô Ðình Nhu popadł w kłótnię z Nguyễn Văn Nhungiem – adiutantem generała Dương Văn Minha. Podczas bójki z użyciem noży Ngô Đình Diệm i Ngô Ðình Nhu zostali rozstrzelani. Przed śmiercią obydwaj się pogodzili^[1].

Jego żoną była Trần Lệ Xuân, zwana „Madame Nhu”, która pełniła funkcję pierwszej damy Wietnamu Południowego.

Przypisy

Bibliografia

• Pierre Journod, Ngo Dinh Diem. Odejście prezydenta w: Ostatnie dni dyktatorów, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak
• A. J. Langguth, Our Vietnam: the war 1954–1975, 2002, Nowy Jork, New York: Simon & Schuster, ISBN 0-684-81202-9.