Wilgotnica kwaskowata
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

wodnichowate

Rodzaj

Neohygrocybe

Gatunek

wilgotnica kwaskowata

Nazwa systematyczna
Neohygrocybe nitrata (Pers.) Kovalenko
Opredelitel’ Gribov SSSR (Leningrad): 40 (1989)

Wilgotnica kwaskowata (Neohygrocybe nitrata (Pers.) Kovalenko) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrocybe, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Hygrophorus mucronellus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1989 r. Aleksander E. Kowalenko[1].

Synonimy:

  • Agaricus nitratus Pers. 1801
  • Agaricus nitratus var. aglidius Fr. 1818
  • Camarophyllus nitratus (Pers.) Ricken 1920
  • Hygrocybe nitrata (Pers.) Wünsche 1877
  • Hygrophorus nitratus (Pers.) Fr. 1874
  • Hygrophorus nitratus var. thejophyllus Bres. 1929
  • Neohygrocybe nitrata (Pers.) Herink 1958[2].

Nazwę polską wilgotnica kwaskowata nadała w 1997 r. Barbara Gumińska. Franciszek Błoński w 1896 r. opisywał ten gatunek pod nazwą wodnicha kwaskowata[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2–7 cm, początkowo półkulisty, później rozpostarty lub nieco na środku wypukły, rzadziej zagłębiony. Brzegi starszych owocników powyginane lub popękane. Powierzchnia u młodych owocników gładka, u starszych włókienkowata lub bardzo drobnołuskowata, sucha, szara lub szarobrązowa, czasami z oliwkowym odcieniem. Brzeg czasami jaśniejszy[4].

Blaszki

Przyrośnięte, grube i rzadkie, szerokie, z międzyblaszkami, przy trzonie często z anastomozami, białawe, lub jasnoszare z ochrowym odcieniem. Ostrza faliste[4].

Trzon

Wysokość 4–8 cm, średnica od 0,5 do 1,2 cm, nierównej grubości, często faliście powyginany, spłaszczony lub rowkowato wklęśnięty, kruchy, w środku pusty. Powierzchnia gładka lub włóknista, sucha, o barwie białej lub szarobrązowej, czasami żółtawej[4].

Miąższ

Cienki, białawy, tylko pod skórką kapelusza nieco ciemniejszy, niezmienny, kruchy. Ma alkaliczny zapach i słabo kwaskowaty smak[4].

Wysyp zarodników

Biały, zarodniki elipsoidalne, gładkie[4].

Występowanie i siedlisko

Opisano występowanie wilgotnicy kwaskowatej w Europie i w kilku rejonach Ameryki Północnej (w USA). W Europie najliczniej występuje na Półwyspie Skandynawskim[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 7 stanowisk[3]. Również w późniejszych latach podano jej stanowiska[6], a najbardziej aktualne podaje internetowy atlas grzybów[7]. Ma status V – gatunek narażony na wymarcie[8]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Szwajcarii, Niemczech, Danii, Holandii, Szwecji[3].

Można ją spotkać wśród traw na polanach, łąkach, pastwiskach, świetlistych lasach, obrzeżach dróg leśnych, rzadko na wapiennych terenach. Owocniki wytwarza od września do października[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-08].
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-03-08].
  3. 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 6 Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.
  5. ↑ Występowanie Neohygrocybe na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-03-08].
  6. ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-04].
  7. ↑ WAktualne stanowiska wilgotnicy kwaskowatej w Polsce [online], gbif.org [dostęp 2023-03-08].
  8. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.