Błogosławiony
Andrzej Zadeja
Ndre Zadeja
prezbiter i męczennik
Data i miejsce urodzenia

3 listopada 1891
Szkodra

Data i miejsce śmierci

25 marca 1945
Szkodra

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

5 listopada 2016
katedra Świętego Szczepana w Szkodrze
przez Franciszka[uwaga 1]

Ndre Zadeja (ur. 3 listopada 1891 w Szkodrze, zm. 25 marca 1945 tamże[1]) – albański duchowny katolicki i pisarz, autor dramatów, więzień sumienia, błogosławiony Kościoła katolickiego.

Życiorys

Syn Gjoniego i Luçi (z d. Fishta). Początkowo uczył się w szkole włoskiej, a następnie w Seminarium Papieskim w Szkodrze[2]. W latach 1913–1916 studiował teologię w Innsbrucku, ale studia przerwał z przyczyn zdrowotnych[1]. 24 kwietnia 1916 został wyświęcony na księdza. Pracował początkowo jako sekretarz arcybiskupa Jaka Sereggiego w Szkodrze[1]. W 1922 został mianowany proboszczem w parafii Mali të Jushi[2]. W kolejnych latach pracował w parafiach Bogë i Shkrel. W 1934 został skierowany do parafii Sheldi, w której pracował do 1945[1]. W tym czasie współpracował z ks. Lekiem Sirdanim, zbierając pieśni ludowe z północnej Albanii.

W 1945 ukrywał na terenie swojej parafii ks. Lazëra Shantoję. Aresztowany 4 lutego 1945 przez funkcjonariuszy Sigurimi, został poddany torturom[1]. 25 marca 1945 rozstrzelany bez sądu pod murem cmentarza katolickiego Rrmajt w Szkodrze[3].

Zadeja znalazł się w gronie 38 albańskich duchownych, którzy 5 listopada 2016 w Szkodrze zostali ogłoszeni błogosławionymi. Beatyfikacja duchownych, którzy zginęli „in odium fidei” została zaaprobowana przez papieża Franciszka 26 kwietnia 2016[4].

Imię Ndre Zadei noszą ulice w Szkodrze i w zachodniej części Tirany (dzielnica Sharre).

Twórczość literacka

Oprócz utworów poetyckich Zadeja jest także autorem kilku dramatów o tematyce patriotycznej[3]. W 1919, w czasie, kiedy toczyła się bitwa o Wlorę odbyła się premiera melodramatu Ora e Shqypnis (Godzina Albanii)[5]. Kolejne dramaty Hijet e zeza (Czarne cienie, 1921), Rozafa (1926) i Rrrethimi e Shkodres (Oblężenie Szkodry) Zadeja poświęcił kwestii jedności Albańczyków w obliczu zagrożenia zewnętrznego. W 1936 miała miejsce premiera ostatniego dramatu Zadei Ruba e kuqe (Czerwona chusta).

Publikacje

  • 2000: Ora e Shqypnisë : melodramë kombëtare (wydanie pośmiertne)

Uwagi

  1. ↑ W imieniu Papieża, kard. Angelo Amato (prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych).

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 494. ISBN 978-1-78076-431-3.
  2. 1 2 I Lumi Dom Ndré Zadeja, martir, prift, poet e atdhetar i flakët [online], vaticannews.va (alb.).
  3. 1 2 Çelo Hoxha: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, tom IX. Tirana: 2020, s. 133–134. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
  4. ↑ Albanian church awaits beatification of 38 communist-era martyrs = 2018-07-12 [online], catholicphilly.com (ang.).
  5. ↑ W 2000 w Szkodrze ukazało się nowe wydanie dramatu, w opracowaniu Koleca Çefy.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.