Nagroda Fizyki Fundamentalnej (ang. Breakthrough Prize in Fundamental Physics, wcześniej The Fundamental Physics Prize) – nagroda naukowa przyznana po raz pierwszy w lipcu 2012 uczonym, którzy dokonali przełomowych odkryć w fizyce; jedna z trzech nagród Breakthrough.
Nagroda przyznawana jest przez fundację The Fundamental Physics Prize Foundation, założoną przez rosyjskiego fizyka i przedsiębiorcę Jurija Milnera. Członkiem zarządu fundacji był Steven Weinberg.
Pierwszych dziewięciu laureatów nagrody wybrał Jurij Milner. Otrzymali oni nagrody o wartości 3 mln $ i stanowili kapitułę przyznającą nagrody w kolejnych latach.
Laureaci
| rok | laureaci | powód |
|---|---|---|
| 2012 |
|
|
| 2013
Nagrody specjalne |
|
|
| 2013 | Aleksandr Polakow | |
| 2014 |
|
Za otwieranie nowych perspektyw na grawitacje kwantową i unifikacje sił |
| 2015 |
|
Za niespodziewane odkrycie, że proces rozszerzania się wszechświata przyspiesza, a nie zwalnia jak wcześniej uważano. |
| 2016 |
|
za fundamentalne odkrycia i badanie oscylacji neutrin, które ustanowiły nową granicę poza standardowym modelem fizyki cząstek elementarnych. |
| 2016
Nagrody specjalne |
|
za obserwacje fal grawitacyjnych, otwierające nowe horyzonty w fizyce i astronomii.[1] |
| 2017 |
|
za rozwinięcie kwantowej teorii pola, teorii strun i kwantowej grawitacji[2] |
| 2018 |
|
za szczegółową mapę wczesnego wszechświata, która znacznie poszerzyła wiedzę o ewolucji kosmosu i fluktuacjach, które zapoczątkowały tworzenie galaktyk |
| 2018
Nagroda specjalna |
Jocelyn Bell Burnell | za odkrycie pulsarów[3] |
| 2019 |
|
Za pracę nad topologią i symetrią w fizyce, które doprowadziły do zaproponowania nowej klasy materiałów, które przewodzą elektryczność tylko na ich powierzchni.[4] |
| 2019
Nagrody specjalne |
|
|
| 2020 |
|
Za pierwsze zdjęcie supermasywnej czarnej dziury. Zrobionej przy pomocy rozsianej po całej ziemi sieci połączonych teleskopów[5] |
| 2021
Nagroda specjalna |
Steven Weinberg | Za ciągłe przywództwo w fizyce fundamentalnej, duży wpływ na fizykę cząstek, teorię grawitacji i kosmologię oraz za popularyzacje nauki.[6] |
| 2021 |
|
Za precyzyjne pomiary, które poddają w teorii nasze zrozumienie teorii grawitacji i badają naturę ciemnej materii[7] |
| 2022 |
|
Za duży wkład w odkrycie i rozwój optycznych zegarów atomowych, które umożliwiają precyzyjne badania fundamentalnych praw natury[8] |
| 2023 |
|
Za zasadnicze badania w dziedzinie informacji kwantowej[9] |
Przypisy
- ↑ Breakthrough Prize – Special Breakthrough Prize In Fundamental Physics Awarded For Detection Of Gravitational Waves 100 Years After Albert Einstein Predicted Their Existence [online], breakthroughprize.org [dostęp 2023-08-01] (ang.).
- ↑ Breakthrough Prize – Fundamental Physics Breakthrough Prize – Laureates [online], breakthroughprize.org [dostęp 2023-08-01] (ang.).
- ↑ Special Breakthrough Prize In Fundamental Physics Awarded To Jocelyn Bell Burnell For Discovery Of Pulsars. [w:] breakthroughprize [on-line]. [dostęp 2018-09-12]. (ang.).
- ↑ Breakthrough Prize – Winners of the 2019 Breakthrough Prize in Life Sciences, Fundamental Physics and Mathematics Announced [online], breakthroughprize.org [dostęp 2023-08-01] (ang.).
- ↑ Breakthrough Prize – Winners Of The 2020 Breakthrough Prize In Life Sciences, Fundamental Physics And Mathematics Announced [online], breakthroughprize.org [dostęp 2023-08-01] (ang.).
- ↑ Breakthrough Prize – $3 Million Special Breakthrough Prize In Fundamental Physics Awarded To Steven Weinberg [online], breakthroughprize.org [dostęp 2023-08-01] (ang.).
- ↑ Breakthrough Prize – Winners Of The 2021 Breakthrough Prizes In Life Sciences, Fundamental Physics And Mathematics Announced [online], breakthroughprize.org [dostęp 2023-08-01] (ang.).
- ↑ Breakthrough Prize – Winners Of The 2022 Breakthrough Prizes In Life Sciences, Fundamental Physics And Mathematics Announced [online], breakthroughprize.org [dostęp 2023-08-01] (ang.).
- ↑ Breakthrough Prize – Winners Of The 2023 Breakthrough Prizes In Life Sciences, Mathematics And Fundamental Physics Announced [online], web.archive.org, 1 listopada 2022 [dostęp 2023-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2022-11-01].
Linki zewnętrzne
Oficjalna strona nagrody, breakthroughprize.org [dostęp 2021-10-11].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.