Myrothamnus flabellifolius | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd |
Myrothamnanae |
Rząd | |
Rodzina |
Myrothamnaceae |
Nazwa systematyczna | |
Myrothamnaceae Niedenzu H.G.A. Engler & K.A.E. Prantl, Nat. Pflanzenfam. III, 2a: 103. 9 Mar 1891[3] |
Myrothamnaceae Nied. – rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu parzeplinowców (Gunnerales). Jest to takson monotypowy – obejmuje jeden rodzaj z dwoma gatunkami. Myrothamnus flabellifolia występuje w południowej Afryce sięgając na północy Angoli i Kenii. Myrothamnus moschatus rośnie na Madagaskarze. Oba gatunki związane są z bardzo suchymi siedliskami, z wychodniami granitowymi i dolomitowymi na rzędnych od 300 do 2400 m n.p.m. Rośliny te są przykładami zmartwychwstanek – roślin bardzo odpornych na długotrwałe susze, silnie odwadniających się i wyglądających w tym czasie na martwe, po czym szybko wchłaniają wodę, gdy pojawi się w zasięgu nie tylko za pośrednictwem korzeni, ale też hydatod w liściach[4].
Morfologia
- Pokrój
- Niewielkie, kserofityczne krzewy o pędach rozgałęziających się sympodialnie[5], naprzeciwlegle[6], nagich, tworzących długo- i krótkopędy[4].
- Liście
- Naprzeciwległe, drobne, żywiczne. W czasie pory suchej czernieją i zwijają się, zielenią się i prostują podczas pory wilgotnej. Liście są siedzące, z pochwiasto rozszerzoną nasadą (nasady par liści obejmują łodygę) i z przylistkami. Blaszka liściowa niepodzielona, owalna do jajowatej, na szczycie ząbkowana, z użyłkowaniem dłoniastym[6][4].
- Kwiaty
- Drobne, rozdzielnopłciowe, zebrane w wyprostowanych kłosach i wsparte przysadkami[6][4]. Ponieważ dolne kwiaty w obrębie kwiatostanu zebrane są w triady, zakłada się, że kwiatostan jest zredukowaną wiechą[4]. Kwiatostany rozwijają się na szczytach krótkopędów[5]. Okwiat zredukowany całkowicie lub w postaci kilku listków (zwykle do czterech, czasem jest ich więcej)[4]. Kwiaty męskie zawierają od 3 do 8 pręcików z okazałymi pylnikami. Kwiaty żeńskie składają się ze słupka złożonego z 3–4 owocolistków i odpowiednio takiej samej liczby komór[6]. W każdej z komór rozwijają się 28–32 anatropowe zalążki[5]. Szyjki 3–4 odgięte, zakończone znamionami[6].
- Owoce
- Niewielkie, skórzaste[5], suche torebki zawierające drobne (do 0,3 mm długości), jajowate nasiona rozsiewane przez wiatr[4][6].
Systematyka
- Pozycja systematyczna
Rodzina w ujęciu APweb (aktualizowany system APG IV z 2016) siostrzana dla parzeplinowatych (Gunneraceae) z rzędu parzeplinowców (Gunnerales), stanowiącego jeden ze starszych kladów dwuliściennych właściwych[2]. W systemie APG II (2003) wyodrębnianie tej rodziny było opcjonalne, rodzaj Myrothamnus mógł być włączany także do szerzej ujmowanej rodziny parzeplinowatych. W dawniejszych systemach klasyfikacyjnych rodzaj uznawany był za bardzo izolowany, sytuowany był blisko grujecznikowatych Cercidiphyllaceae, bukszpanowatych Buxaceae i Geissolomataceae[4].
- rodzaj: Myrothamnus Welwitsch, Ann. Cons. Ultramarino, Parte não off. ('Apont.') ser. 1. 1858: 578. Dec 1859[8]
- Myrothamnus flabellifolia Welw.
- Myrothamnus moschatus (Baill.) Baill.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- 1 2 3 Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – MA-MZ. [dostęp 2011-04-01]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 K. Kubitzki , Myrothamnaceae, [w:] K. Kubitzki, G. Rohwer, V. Bittrich (red.), The Families and Genera of Vascular Plants. Vol. II. Flowering Plants Dicotyledons, Berlin, Heidelberg: Springer-Verlag, 1993, s. 468-469, ISBN 978-3-642-08141-5 .
- 1 2 3 4 Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer Netherlands, 2009, s. 106-107. ISBN 978-1-4020-9609-9.
- 1 2 3 4 5 6 L. Watson, M. J. Dallwitz: Myrothamnaceae Niedenzu. [w:] The Families of Flowering Plants [on-line]. [dostęp 2011-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-29)]. (ang.).
- ↑ Myrothamnus. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-04-01]. (ang.).
- ↑ Myrothamnus Welwitsch, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-02-12] .