Myron Korduba
Мирон Михайлович Кордуба
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 marca 1876
Ostrów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

2 maja 1947
Lwów, ZSRR

Miejsce spoczynku

Cmentarz Łyczakowski

Zawód, zajęcie

historyk

Narodowość

ukraińska

Tytuł naukowy

profesor

Myron Mychajłowycz Korduba, ukr. Мирон Михайлович Кордуба (ur. 2 marca 1876 w Ostrowie koło Tarnopola, zm. 2 maja 1947 we Lwowie) – ukraiński historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Lwowskiego, członek Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki, członek Towarzystwa Historycznego we Lwowie[1].

Życiorys

Urodził się w rodzinie księdza greckokatolickiego. Uczył się w c.-k. gimnazjum w Tarnopolu, w 1893 ukończył ukraińskie gimnazjum akademickie we Lwowie i wstąpił na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Lwowskiego, gdzie był uczniem Mychajła Hruszewskiego. W 1895 przeniósł się na Uniwersytet Wiedeński, gdzie 18 kwietnia 1898 obronił pracę Suspilni werstwy ta polityczni partiji w Hałyćkim kniaziwstwi XIII st. (Суспільні верстви та політичні партії в Галицькім князівстві XIII ст.) uzyskując stopień naukowy doktora. W latach 1898 pracownik biblioteki Uniwersytetu Wiedeńskiego, od 1900 do marca 1919 uczył historii i geografii w gimnazjum w Czerniowcach. Od 1903 członek Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki, czynnie pracował w komisji archeologicznej Towarzystwa. W latach 1906-1912 z upoważnienia Mychajła Hruszewskiego prowadził kwerendę źródeł do dziejów powstania Chmielnickiego w archiwach Bukaresztu, Wiednia i Moskwy. Rezultaty jego prac opublikowane zostały w 12 tomie Żereł do istoriji Ukrajiny-Rusy (Źródeł do historii Ukrainy-Rusi), wydanym w 1911.

W czasie I wojny światowej współpracował ze Związkiem Wyzwolenia Ukrainy, publikował w jego wydawnictwach, kierował pracą oświatową wśród jeńców armii rosyjskiej narodowości ukraińskiej w obozach jenieckich w Niemczech.

W 1918, po proklamacji Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej był członkiem Komitetu Krajowego Ukraińskiej Rady Narodowej dla Bukowiny, a następnie w latach 1918-1919 radcą poselstwa ZURL w Wiedniu.

W październiku 1920 został mianowany profesorem nadzwyczajnym Ukraińskiego Uniwersytetu Państwowego w Kamieńcu Podolskim, jednak zawieszenie broni w wojnie polsko-bolszewickiej, pokonanie armii URL przez Armię Czerwoną i okupacja miasta przez bolszewików uniemożliwiły mu objęcie katedry.

W latach 1920-1929 był wykładowcą gimnazjum akademickiego we Lwowie. Jednocześnie w latach 1920-1925 był współorganizatorem, wykładowcą i dziekanem Wydziału Filozoficznego Tajnego Uniwersytetu Ukraińskiego we Lwowie.

W latach 1920-1934 przewodniczący sekcji filozoficzno-historycznej Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki i członek innych komisji Towarzystwa. Od 1926 członek komisji archeologicznej Wszechukraińskiej Akademii Nauk (WUAN), od 1928 członek sekcji historycznej WUAN.

Od stycznia 1929 do września 1939 profesor historii Ukrainy na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego (początkowo prywatny profesor nadzwyczajny, od lutego 1934 profesor nadzwyczajny, od września 1937 – profesor zwyczajny).

W 1933 był delegatem na odbywający się w Warszawie VII Międzynarodowy Kongres Nauk Historycznych, a w 1938 na VIII Kongres w Zurychu. Publikował w Biuletynie Polsko-Ukraińskim i pismach naukowych: Le monde slave, Zeitschrift fur osteuropaische Geschichte, Kwartalnik Historyczny, Przegląd Historyczny i in. Autor biogramów w Polskim Słowniku Biograficznym.

Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę pozostał na terenie okupacji niemieckiej. W związku z zamknięciem Uniwersytetu Warszawskiego i likwidacją Ukraińskiego Instytutu Naukowego w Warszawie przez niemieckie władze okupacyjne, Korduba przeniósł się w 1940 do Chełma, gdzie uczył historii w ukraińskim gimnazjum. Po ataku III Rzeszy na ZSRR i okupacji Galicji Wschodniej przez Wehrmacht, w grudniu 1941 przeniósł się do Lwowa, gdzie przez okres okupacji niemieckiej pracował w bibliotece Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki i uczył w gimnazjum ukraińskim.

Po zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną w lipcu 1944, 7 sierpnia 1944 mianowany przez władze sowieckie pełniącym obowiązki profesora historii Ukrainy Uniwersytetu Lwowskiego, a we wrześniu 1945 kierownikiem katedry historii Słowian Południowych i Zachodnich. Pomimo nacisków odmówił publicznego odcięcia się od dorobku Mychajła Hruszewskiego.

Zmarł we Lwowie, pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.

Autor ponad 500 prac naukowych i popularnonaukowych. Współautor The Cambridge History of Poland (t. I, 1950; rozdział dotyczący pierwszej połowy panowania Jana Kazimierza).

Wybrane prace

Bibliografia, literatura

  • Кордуба Мирон Михайлович w: Dowidnyk z istoriji Ukrajiny, opr. Ihor Pidkowa, Roman Szust, Kost Bondarenko; Lviv 1999, Wyd. Lvivskyi derzhavnyi universytet im. Ivana Franka i Vydavnyctvo Heneza, ISBN 978-966-504-237-2
  • Кордуба Мирон Михайлович w: Енциклопедія історії України: Т. 7. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. – Київ 2010, Wyd. «Наукова думка». ISBN 966-00-0632-2
  • Tomasz Stryjek, Historiografia a konflikt o Kresy Wschodnie w latach 1939-1953. Radzieckie, rosyjskie, ukraińskie i polskie prezentacje dziejów ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej jako część „wojny ideologicznej” w okresie lat trzydziestych-pięćdziesiątych XX wieku w: Tygiel Narodów. Stosunki społeczne i etniczne na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej 1939-1953. Praca zbiorowa pod redakcją Krzysztofa Jasiewicza, Warszawa 2002, wyd. Instytut Studiów Politycznych PAN i Oficyna Rytm ISBN 83-88794-72-8, s. 429-554

Przypisy

  1. ↑ Fryderyk Papée, Towarzystwo historyczne 1886-1900, w: Kwartalnik Historyczny, rocznik LI, zeszyt 1-2, Lwów 1937, s. 7.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.