Muzeum Parafialne w Grybowie
Oddział Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Grybów

Adres

Kościelna 3

Data założenia

lata 30. XX wieku

Zakres zbiorów

sztuka sakralna, przedmioty liturgiczne

Dyrektor

ks. Ryszard Sorota

Położenie na mapie Grybowa
Mapa konturowa Grybowa, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Parafialne w Grybowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Parafialne w Grybowie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Parafialne w Grybowie”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Parafialne w Grybowie”
Ziemia49°37′32″N 20°56′44″E/49,625556 20,945556

Muzeum Parafialne w Grybowie – mieści się w budynku drewnianej plebanii zbudowanej w 1699 roku i jest filią tarnowskiego Muzeum Diecezjalnego.

Historia Muzeum Parafialnego

Muzeum parafialne powstało staraniem ks. Jana Solaka (+ 1961), proboszcza grybowskiej parafii, jako miejsce eksponowania wyposażenia z rozebranego w 1908 parafialnego kościoła. Po II wojnie światowej zbiory zostały uzupełnione o eksponaty z synagogi grybowskiej, okolicznych cerkwi oraz ocalałe ze spalonego w 1945 roku drewnianego kościoła świętego Bernardyna. O rozwój Muzeum troszczył się przez długie lata następny proboszcz - ks. Adam Kaźmierczyk (+2004)[1], będąc jednocześnie jego kustoszem. W 1962 roku został opracowany katalog zbiorów, a w 1970 roku budynek plebanii został wpisany do rejestru zabytków. W 2006 urząd Proboszcza parafii św. Katarzyny w Grybowie, a wraz z nim troskę o Muzeum Parafialane przejął ks. Ryszard Sorota. Podjęto podstawowe prace zabezpieczające przy budynku „starej plebanii”. Zbiory muzealne zostały rozmieszczone w odpowiednio przygotowanych i doświetlonych pomieszczeniach. W 2009 do kolejnego z pomieszczeń, przylegającego do muzeum, została przeniesiona Biblioteka Parafialna[2].

Ekspozycja

Rolę muzeum pełni zachodnia część budynku. Znajduje się tu kolekcja dawnego malarstwa i rzeźby, zbiór zabytków rzemiosła artystycznego i piśmiennictwa, nie tylko z kościołów katolickich, ale również z obiektów greckokatolickich i judaistycznych.

Do najcenniejszych eksponatów należy z pewnością gotyckie (ok. 1450), malowane na desce przedstawienie św. Zofii z trzema córkami, wykonane przez nieznany warsztat z Małopolski oraz późnogotycki obraz Świętej Rodziny z przełomu XV i XVI w. (obecnie w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie). Cenne są też dwa trójkątne zwieńczenia nie zachowanego ołtarza tryptykowego z popiersiami proroków Daniela oraz Zachariasza z około 1460 roku.

Znaczną część zbiorów stanowią ikony z łemkowskich cerkwi, najstarsze z XVIII w. (św. Jerzy, św. Michał Archanioł, Chrystus Pantokrator, Matka Boska z Dzieciątkiem), inne z następnego stulecia (fragmenty ikonostasu). Największą część kolekcji stanowią dzieła pochodzące z grybowskich kościołów: późnobarokowe obrazy św. Katarzyny i Męczeństwo św. Andrzeja, figurka św. Jana Nepomucena z 2 poł. XVIII w.[3].

Muzeum posiada także starodruki, np. księgi liturgiczne z XVII i XVIII w., ewangeliarze cerkiewne z początku XIX wieku oraz pergaminowy dokument królewski z 1724 adresowany do rzemieślników grybowskich z własnoręcznym podpisem króla Augusta II Mocnego[4]. Wśród eksponatów znajduje się również unikatowy, ponad 200-letni zwój Tory, który grybowscy Żydzi oddali miejscowym księżom na przechowanie, nim Niemcy wywieźli ich do ośrodków zagłady[5].

Galeria


Przypisy

  1. ↑ Zmarł ks. Prałat Adam Kaźmierczyk, „Kurier Grybowski” 1/24(2004)5, s. 2-3.
  2. ↑ http://www.grybow.parafia.info.pl/?p=main&what=49 [dostęp 17.04.2013]
  3. ↑ J. Skrabski, Kościoły Grybowa. Monografia historyczno-artystyczna, Kraków 2010, s. 283-284
  4. ↑ Chronowska Barbara: „Historia parafii” na stronach Sanktuarium Matki Bożej Przedziwnej w Grybowie [dostęp 08.06.2013]
  5. ↑ Muzeum Parafialne w Grybowie [dostęp 08.06.2013]

Zobacz też

Bibliografia

  • Gurba S., Pedagogiczna rola muzeów kościelnych na wybranych przykładach działań Muzeum Parafialnego w Grybowie, „Pedagogika Katolicka” 15(2014)2, s. 99-110. ISSN 1898-3685 dostęp on-line
  • Józef Skrabski, Kościoły Grybowa. Monografia historyczno-artystyczna, Kraków: Studio Wydawnicze DodoEditor, 2010, ISBN 978-83-928734-4-0, OCLC 750585077.
  • Grybów. Studia z dziejów miasta i regionu, t. III, red. D. Quirini Popławska, Kraków 1995. ISBN 83-7052-235-1
  • http://www.grybow.parafia.info.pl/?p=main&what=49
  • Zmarł ks. Prałat Adam Kaźmierczyk, „Kurier Grybowski” 1/24(2004)5, s. 2-3. ISSN 1509-670X
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.