Muzeum Lenina w Poroninie
Ilustracja
Pomnik Lenina w Poroninie, w tle budynek muzeum. Lata 60. XX wieku
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Poronin

Adres

ul. Piłsudskiego 2

Data założenia

1947

Data likwidacji

1990

Położenie na mapie gminy Poronin
Mapa konturowa gminy Poronin, u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Lenina w Poroninie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Muzeum Lenina w Poroninie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Lenina w Poroninie”
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego
Mapa konturowa powiatu tatrzańskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Lenina w Poroninie”
Ziemia49°20′16,467″N 20°00′21,069″E/49,337908 20,005852
Fragment ekspozycji z popiersiem Józefa Stalina, początek lat 50.

Muzeum Lenina w Poroninie – placówka muzealna istniejąca w latach 1947–1990 w Poroninie, upamiętniająca Włodzimierza Lenina.

Opis

Włodzimierz Lenin w latach 1913–1914 mieszkał w Białym Dunajcu, często przebywając w karczmie Pawła Guta-Mostowego.

W Poroninie w tych latach Lenin spotykał się z przyjeżdżającymi z Rosji do Austro-Węgier działaczami SDPRR. Lenin zamierzał zorganizować tam w 1914 roku szkołę partyjną na wzór szkoły w Lonjumeau pod Paryżem. Miała ona kształcić aktywistów Partii. W realizacji tego projektu przeszkodził wybuch I wojny światowej.

Latem Lenin za względów zdrowotnych przyjeżdżał z Krakowa do Poronina z żoną, Nadieżdą Krupską i jej matką Elżbietą Krupską. Pracował tu i prowadził korespondencję z rosyjskimi towarzyszami. Nawiązywał kontakty z miejscową ludnością i urządzał wycieczki w Tatry.

Po II wojnie światowej władze komunistyczne zamieniły karczmę w obiekt muzealny, a obok budynku ustawiły pomnik wodza rewolucji październikowej.

W kwietniu 1970 działacze podziemnej organizacji Ruch z inicjatywy Stefana Niesiołowskiego rozpoczęli przygotowania do podpalenia muzeum za pomocą ładunków z opóźnionym zapłonem oraz wysadzenia w powietrze pomnika Lenina w ramach akcji „Poronin”. Ostatecznie postanowiono jedynie spalić muzeum 21 czerwca 1970. Operacja nie powiodła się na skutek donosu tajnego współpracownika SB Sławomira Daszuty[1]. W związku z tym skazany został Wiesław Kęcik.

W 1990 muzeum zlikwidowano, oddając budynek na potrzeby gminnego ośrodka kultury, a pomnik Lenina zdemontowano. Znajduje się on na Lubelszczyźnie, przy pałacu w Kozłówce (Muzeum Zamoyskich – Galeria Sztuki Socrealizmu). Rzeźba ma otwór w prawym ramieniu, prawdopodobnie powstały przy demontażu pomnika.

Ekspozycja stała

Wystawa obejmowała okres pobytu Lenina w Krakowie i na Podhalu w latach 1912–1914.

Ekspozycja muzealna składała się z około tysiąca eksponatów, m.in. planszy i fotokopii dokumentów dotyczących ruchu robotniczego, ilustracji związanych z przyjazdem Lenina do ówczesnej Galicji, z jego pobytem w Krakowie i na Podhalu. Zamieszczono także fotokopie prac pisarskich i organizacyjnych Lenina, dokumentów dotyczących jego aresztowania, osadzenia w więzieniu w Nowym Targu w sierpniu 1914 oraz jego zwolnienia dzięki interwencji m.in. Jana Kasprowicza i Władysława Orkana. Wśród eksponatów były portrety Lenina i Nadieżdy Krupskiej.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Sławomir Daszuta TW "Sławek", TW "Konrad", TW "Robert" [online], www.czuma.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.