Mrówka żniwiarka
Messor barbarus
Linnaeus, 1767
Ilustracja
Mrówka żniwiarka
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

żądłówki

Rodzina

mrówkowate

Podrodzina

Myrmicinae

Plemię

Pheidolini

Rodzaj

Messor

Gatunek

mrówka żniwiarka

Mrówka żniwiarka (Messor barbarus) – gatunek mrówek o wyspecjalizowanym trybie życia.

Odżywianie

Odżywiają się głównie nasionami lnu i innych roślin, których nasiona są wyposażone w ciałka mrówcze (tzw. elajosomy).

Morfologia

Mrówki w zależności od pełnionej funkcji różnią się morfologicznie.

Królowa

Wielkość od 14 do 18 mm. Jednolicie czarna, z wyjątkiem głowy, która może być czerwonoczarna, błyszcząca.

Samiec

Wielkość od 7 do 9 mm. Czarny, porośnięty żółtawymi włoskami.

Robotnice

Wśród robotnic występuje polimorfizm kastowy. Wyróżnić można piastunki, zbieraczki i żołnierzy. Wielkość od 3 do 14 mm.

Czarne z czerwonawymi odnóżami i szczękami.

Robotnice major – żołnierze

Największe z owadów gatunku. Czarne z wyjątkiem pomarańczowej ogromnej głowy[1].

Ekologia

Mrówka żniwiarka wybiera tereny lekko wilgotne otoczone dużymi ilościami roślinności[2].

Mrówki żołnierze bronią gniazda m.in. wydzielając specjalny płyn do walki z przeciwnikiem oraz feromony, które powodują napływ kolejnych mrówek typu Major[3][4]. Królowa gatunku messor barbarus całe życie spędza w oddzielnej komorze ok. 40 cm w głąb ziemi, gniazdo jest zakładane w sposób klasztorny[5].

Rozmnażanie

Lot godowy rozpoczyna się wczesną jesienią tuż po ostatnich letnich burzach. Jedynie przy dosyć wysokiej wilgotności i temperaturze może dojść do zaplemnienia, które odbywa się w locie[6] Tuż po zaplemnieniu oba osobniki spadają na ziemię, samica po odnalezieniu odpowiedniego podłoża (preferuje żwirowe) pozbywa się skrzydeł, tworzy podziemną komorę i zasklepia jej wejście[7].

Królowa składa pakiet jaj. Z jaj wykluwają się larwy, które karmi zużywając zapasy zmagazynowane w odwłoku i metabolizując niepotrzebne już mięśnie skrzydeł. Z zapłodnionych jaj powstają robotnice, natomiast z niezapłodnionych samce. Samce występują w rozwiniętej koloni, ich rola ogranicza się do kopulacji po której umierają. Królowa mrówek ma zdolność kontrolowania procesu rozrodczego w kolonii, ale to jest determinowane przez potrzeby kolonii i warunki środowiskowe[8].

Znaczenie w gospodarce

Mrówki tego gatunku przyczyniają się do rozsiewania wielu gatunków roślin m.in. lnu.

Występowanie

Podgatunki

  • Messor barbarus barbarus Linnaeus, 1767
  • Messor barbarus gallaoides Santschi, 1929
  • Messor barbarus mediosanguineus Donisthorpe, 1946
  • Messor barbarus nigricans Santschi, 1929
  • Messor barbarus politus Karavaiev, 1912
  • Messor barbarus sahlbergi Forel, 1913
  • Messor barbarus santschii Emery, 1908

Przypisy

  1. ↑ Crist, T.O. & Wiens, J.A., Seed and fruit selection by harvester ants, Messor barbarus, in Mediterranean grassland and scrubland, 1994.
  2. ↑ Brown JH, Reichman OJ, Davidson DW, Granivory in desert ecosystems, 1982.
  3. ↑ A. Heredia and C. Detrain, Worker size polymorphis mandethological role of sting associated glands in the harvester ant Messor barbarus, 2005.
  4. ↑ Caire Detrain Olivier Tasse, Seed drops and caches by the harvester ant Messor barbarus do they contribute to seed dispersal in Mediterranean grasslands?, 2000.
  5. ↑ M.Challet C.Jost A.Grimal J.Lluc, How temperature influences displacements and corpse aggregationbehaviors in the ant Messor sancta, 2005.
  6. ↑ Gómez C1, Espadaler X, Bas JM., Ant behaviour and seed morphology: a missing link of myrmecochory., 2005.
  7. ↑ T.J. Kawecki, A fitness cost of learning ability in Drosophila melanogaster Proceedings of the Roy, 2003.
  8. ↑ Samiec mrówki [online], WikiMrówki [dostęp 2024-03-10] (pol.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.