Montiniaceae
Ilustracja
Grevea madagascariensis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

Montiniaceae

Nazwa systematyczna
Montiniaceae Nakai
Chosakuronbun Mokuroku [Ord. Fam. Trib. Nov.]: 243. 20 Jul 1943[3]
Typ nomenklatoryczny

Montinia Thunb. (1776)[3]

Montiniaceae – rodzina roślin z rzędu psiankowców (według systemu APG IV z 2016)[4]. Obejmuje trzy rodzaje z 5 gatunkami. Trzy gatunki z rodzaju Gravea występują w lasach na Madagaskarze, we wschodniej Afryce, w zachodnim Kongo i w Ghanie. Kaliphora madagascarensis jest endemitem zimozielonych lasów na Madagaskarze. Montinia caryophyllacea rośnie w Afryce Południowej, Botswanie i Angoli na terenach suchych i w lasach[5]. Rośliny z tej rodziny zasiedlają głównie miejsca wilgotne i tereny zalewowe[2].

Rośliny z rodzaju Gravea są używane jako lecznicze[5].

Morfologia

Pokrój
Małe drzewa (do 7,5 m wysokości), krzewy i pnącza. Pędy są często żebrowane z listewkami biegnącymi od schodzących nasad liści i w węzłach zgrubiałe[5].
Liście
Pojedyncze i całobrzegie. W rodzaju Montinia skrętoległe i okazałe (do 25 cm długości i 20 cm szerokości). U Gravea są naprzeciwległe i małe (do 5-7 cm długości i 1-2,5 cm szerokości). U Kaliphora mają wygląd pośredni pod względem wymiarów i ułożenia – wyglądają jak skrętoległe, ale naprzeciw liścia obecny jest zredukowany liść lub przylistek. U Montinia i Kaliphora są krótkoogonkowe, u Gravea – długoogonkowe[5].
Kwiaty
Jednopłciowe (rośliny są dwupienne). U Gravea i Montinia kwiaty męskie wyrastają w rozpierzchłych wiechach szczytowych i w kątach liścia, podczas gdy kwiaty żeńskie są pojedyncze lub wyrastają szczytowo w parach. U Kaliphora kwiatostany męskie i żeńskie mają postać niewielkich gron. Kwiaty są promieniste, zwykle 3-krotne u Kaliphora i Montinia, 4-krotne u Gravea, męskie są drobne, a żeńskie okazałe. Kielich z niewielkimi działkami, płatki korony białe do żółtawych, drobne w kwiatach męskich, większe w żeńskich. W kwiatach żeńskich zalążnia jest dolna, jajowata do wydłużonej. U Kaliphora dwudzielne znamię jest siedzące, u pozostałych rodzajów także jest dwudzielne, ale znajduje się na tęgim, stożkowatym słupku[5].
Owoce
Zróżnicowane w poszczególnych rodzajach. U Montinia są to torebki pękające dwiema klapami. U Grevea owoce są suche, niepękające, czasem kolczaste. U Kaliphora są soczyste[5].

Systematyka

Ustalenie jednoznacznej pozycji systematycznej rodziny jest kłopotliwe. W dawniejszych systemach należące tu rodzaje włączane były do skalnicowców Saxifragaceae s.l. W systemie Cronquista (1981) zaliczone zostały do agrestowatych (Grossulariaceae). W systemie Takhtajana (1997) rodzaje rozbite na rodziny Montiniaceae i Kaliphoraceae sytuowane były w rzędzie hortensjowców (Hydrangeales)[2]. Badania molekularne wskazują na przynależność tych roślin do psiankowców (Solanales)[5] i tak sytuowane są w systemach APG[2]. Analizy morfologiczne i anatomia kwiatów nie potwierdzają takiej przynależności świadcząc raczej o powiązaniach tych roślin z twardziczkowcami (Escalloniales)[5].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
psiankowce


Montiniaceae

Sphenocleaceae

Hydroleaceae

powojowate Convolvulaceae

psiankowate Solanaceae




Podział systematyczny[6]
  • Grevea Baill.
  • Kaliphora Hook. f.
  • Montinia Thunb.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. 1 2 James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – M. University of Maryland. [dostęp 2016-12-12].
  4. ↑ The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385.
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 217-218. ISBN 1-55407-206-9.
  6. ↑ Genera of Montiniaceae. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. USDA.gov. [dostęp 2016-12-12].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.