Modrzyk górski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Cichorioideae

Rodzaj

modrzyk

Gatunek

modrzyk górski

Nazwa systematyczna
Cicerbita alpina (L.) Wallr.
Sched. Crit. 1:434. 1822
Synonimy
  • Mulgedium alpinum (L.) Less.
  • Lactuca alpina (L.) A. Gray
  • Lactuca spicata (Lam.) Hitchc.
  • Sonchus alpinus L.
  • Sonchus spicatus Lam.[3]

Modrzyk górski, m. alpejski (Cicerbita alpina) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje w górach środkowej Europy oraz w północnej Europie. W Polsce występuje w Karpatach i Sudetach oraz w okolicach Bolesławca. Na obszarze swojego występowania roślina dość pospolita.

Morfologia

Łodyga
Prosta, gruba, soczysta, wzniesiona, nierozgałęziona, przeważnie czerwono nabiegła. Osiąga wysokość do 1,5 m, górą jest owłosiona i pokryta drobnymi gruczołkami. Łodyga oraz liście zawierają sok mleczny, wypływający nawet przy drobnym skaleczeniu.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście duże, nagie, o lirowatym kształcie, głęboko wcinane, o ząbkowanych brzegach, składające się z listka szczytowego i kilku listków bocznych. Szczytowy listek o rombowo-trójkątnym kształcie jest największy. Wszystkie liście górą ciemnozielone, spodem sinoniebieskie. Dolne liście z oskrzydlonym ogonkiem, zbiegające, górne obejmują łodygę sercowatą nasadą.
Kwiaty
Kwiatostan złożony – wzniesione koszyczki zebrane na szczycie łodygi w wiechę podobną do grona. Koszyczki o gruszkowatym kształcie otoczone okrywą składającą się z zielonych listków zachodzących dachówkowato na siebie. W koszyczku wszystkie kwiaty języczkowe i obupłciowe. Ich korona ma niebieskofioletową barwę, czasami (rzadko) zdarzają się okazy o białych lub różowych kwiatach. Kielich przekształcony w puch kielichowy o nierozgałęzionych włoskach. Słupek z pojedynczą, cienką szyjką, pręciki o turkusowym kolorze, zrośnięte pylnikami.
Owoc
Brunatne niełupki z licznymi, grubymi żeberkami i z puchem kielichowym.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Owoce rozsiewane przez wiatr. Siedlisko: widne lasy i ich obrzeża, ziołorośla, nad brzegami potoków i źródlisk, wzdłuż ścieżek i dróg, w kosówce, na porębach. Roślina górska o pionowym zasięgu ok. 800-2000 m n.p.m. W Tatrach główny obszar jego występowania znajduje się w reglu górnym i piętrze kosówki. Rośnie zarówno na podłożu granitowym, jak i wapiennym. Gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Adenostylion i Ass. Adenostyletum alliariae[4]. Genetyka: Liczba chromosomów 2n= 18[5].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
  4. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  5. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia

  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
  • Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-02-00872-9.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.