Modrowronka jukatańska
Cyanocorax yucatanicus[1]
(Dubois, 1875)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

krukowate

Rodzaj

Cyanocorax

Gatunek

modrowronka jukatańska

Synonimy
  • Cyanocitta yucatanica Dubois, 1875[2]
Podgatunki
  • C. y. rivularis (Brodkorb, 1940)
  • C. y. yucatanicus (Dubois, 1875)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Modrowronka jukatańska[4] (Cyanocorax yucatanicus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae) występujący w Ameryce Centralnej. Zasięg występowania ograniczony jest do półwyspu Jukatan i terenów sąsiednich w Meksyku, Belize i Gwatemali.

Morfologia

Smoliście czarne upierzenie głowy, szyi, brzucha i spodnich sterówek kontrastuje z niebieskimi, lekko opalizującymi piórami skrzydeł, grzbietu i ogona oraz żółtymi nogami. U dorosłych osobników także dziób i oczy są czarne; u opierzonych piskląt pióra są biało-szare i niebieskie, a dziób i obwódki wokół oczu – jaskrawożółte. W drugim roku życia upierzenie przypomina już dorosłych z wyjątkiem wciąż żółtego dzioba i obwódki wokół oka oraz białych plam na końcu ogona. Najpóźniej barwę dorosłych przyjmuje oko i obwódka wokół niego, które stają się zupełnie czarne dopiero w czwartym roku życia[5].

Osobniki młodociane łatwo odróżnić po żółtym dziobie i obwódce wokół oka
Średnie wymiary[2]
  • Długość ciała – 31–33 cm;
  • Masa ciała – 105–128 g.

Ekologia i zachowanie

Biotop

Naturalnym habitatem są subtropikalne i tropikalne suche lasy, wykarczowane obszary lasów deszczowych lub plantacje, niepołożone wyżej niż 250 m n.p.m. Rzadziej występują w lasach nadbrzeżnych, a w Belize – gdzie są mniej liczne – spotkać można je także w lasach sosnowych i na obrzeżach bagien[6]. Ptak osiadły – rzadko obserwuje się, aby oddalały się o więcej niż 4 km od zwyczajowego miejsca pobytu[2].

Pożywienie

Są wszystkożerne, dostosowując dietę wraz ze zmieniającą się dostępnością pożywienia roślinnego i zwierzęcego. Żerują zarówno w koronach drzew, jak i na ziemi. Ich dieta składa się z nasion i owoców oraz bezkręgowców: gąsienic, pająków, mrówek, ślimaków czy larw. Obserwowano osobniki podążające za armiami wędrujących mrówek i wyjadające wypłoszone przez nich bezkręgowce[6].

Rozród

Gniazdo zakładają dość wysoko, blisko sklepienia lasu i na jego skraju (4,3 m – 9,1 m nad ziemią)[6]. Do luźno skonstruowanej platformy z patyków samica składa 4–6 różowawych jaj o błyszczącej skorupce[5]. Opiekę nad młodymi sprawują rodzice wraz z młodymi z poprzedniego lęgu. Są ptakami towarzyskimi – przebywają zazwyczaj w grupach rodzinnych lub niewielkich stadach do 10 osobników. Jaja i pisklęta są zagrożone przez wiewiórki i nadrzewne węże. Osobniki dorosłe aktywnie bronią gniazd, alarmując grupę rodzinną i próbując odstraszyć potencjalnego napastnika[6].

Systematyka

Etymologia

Nazwa rodzajowa jest połączeniem słów z języka greckiego: κυανος kuanos – „ciemnoniebieski” oraz κοραξ korax, κορακος korakos – „kruk, wrona” (κρωζω krōzō – „krakać”)[7]. Epitet gatunkowy odnosi się do terenu występowania – półwyspu Jukatan, w jego zlatynizowanej formie.

Podgatunki

Wyróżniono dwa podgatunki modrowronki jukatańskiej[8][2]:

  • C. yucatanicus rivularis – Tabasco i południowo-zachodnia część Campeche w południowo-wschodnim Meksyku. Ten podgatunek jest nieco większy i ma jaśniejszą niebieską barwę piór w porównaniu z podgatunkiem nominatywnym[6].
  • C. yucatanicus yucatanius – południowo-wschodnie krańce Meksyku: stan Campeche (poza częścią południowo-zachodnią), Jukatan, Quintana Roo oraz północne krańce Gwatemali (departament Petén) i północne Belize.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje modrowronkę jukatańską za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja Partners in Flight w 2019 roku szacowała liczebność populacji na 50 000 – 499 999 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji oceniany jest jako stabilny[3].

Przypisy

  1. ↑ Cyanocorax yucatanicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 dos Anjos, L.: Yucatan Jay (Cyanocorax yucatanicus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2009. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-13)].
  3. 1 2 Cyanocorax yucatanicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and jays (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-19].
  5. 1 2 Cyanocorax yucatanicus. [w:] Neotropical Birds Online [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  6. 1 2 3 4 5 Yucatan Jays. Beauty Of Birds. [dostęp 2015-11-11]. (ang.).
  7. ↑ Cyanocorax, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-17] (ang.), [archiwum].
  8. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Crows, mudnesters, birds-of-paradise. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.