Mieczysław Jus
Ilustracja
kpt. Mieczysław Jus (przed 1933)
major major
Data i miejsce urodzenia

8 czerwca 1893
Końskie

Data i miejsce śmierci

18 lipca 1945
Włochy

Przebieg służby
Siły zbrojne

C. K. Armia,
Wojsko Polskie,
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

10 Pułk Piechoty,
37 Pułk Piechoty,
77 Pułk Piechoty,
79 Pułk Piechoty

Stanowiska

dowódca kompanii,
dowódca batalionu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Wojskowy Karola

Mieczysław Jus (ur. 8 czerwca 1893 w Końskiem, zm. 18 lipca 1945 we Włoszech) – kapitan piechoty Wojska Polskiego II RP, major Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Życiorys

Mieczysław Jus[uwaga 1] urodził się 8 czerwca 1893 w Końskiem[1][2][3][uwaga 2]. Był synem Karola Jusa (przed 1901 ekonom, około 1906 rządca w Dydni[4], przed 1914 prywatny oficjalista[1], zm. 1 stycznia 1918 w wieku 75 lat[5]) i Magdaleny z domu Długosz (zm. 14 czerwca 1921 w wieku 65 lat)[6][7][8]. Miał siostrę Karolinę (tuż przed 1939 owdowiała, matka siedmiorga dzieci – pięciu synów i dwóch córek[9]) oraz braci[10]: Ludwika (ur. 1884), Augusta (ur. 1886)[11], Józefa (ur. 1888)[12], Konstantego (ur. 1889[13]), Bolesława (1900-1944), którzy także byli uczniami sanockiego gimnazjum. August był oficerem C. K. Armii[14], a Ludwik i Bolesław również zostali oficerami Wojska Polskiego[15][1].

W 1914 jako prywatysta ukończył VIII klasę Gimnazjum Męskiego w Sanoku bez zdania egzaminu dojrzałości (w jego klasie byli Wiktor Boczar, Aleksander Kolasiński, Stanisław Kosina, Stanisław Kurek, Franciszek Löwy, Tadeusz Piech, Edmund Słuszkiewicz)[16][17].

W czerwcu 1914 został wcielony do C. K. Armii[18]. Początkowo służył przez kilka miesięcy w szeregach 95 pułku piechoty[19]. Po kilku miesięcach został przydzielony do 10 pułku piechoty w Sanoku i przeszedł tam naukę w szkole podoficerskiej i oficerskiej[19]. Podczas I wojny światowej w sierpniu 1915 został skierowany na front w randze aspiranta oficerskiego i służył jako oficer liniowy[19]. Walczył na frontach galicyjskim, rumuńskim i włoskim do maja 1918[19]. Został mianowany na stopień podporucznika rezerwy piechoty z dniem 1 listopada 1917[20]. Do 1918 pozostawał przydzielony do 10 pułku piechoty[21]. W maju 1918 z powodu zachorowania na tyfus trafił na leczenie, po czym został skierowany do batalionu zapasowego w Nowym Sączu, w składzie którego był do końca wojny[19]. Na służbie w armii austriackiej formalnie pozostawał do 11 listopada 1918[22].

Dekretem Naczelnego Wodza Wojsk Polskich z 7 maja 1919 jako były żołnierz armii austro-węgierskiej został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika ze starszeństwem od 1 listopada 1917 i z zaliczeniem do I Rezerwy Armii, z jednoczesnym powołaniem do służby czynnej na czas wojny aż do demobilizacji[23]. Następczym rozkazem Ministra Spraw Wewnętrznych otrzymał przydział do 10 pułku piechoty z dniem 28 lutego 1919[24]. Jako były oficer armii austriackiej został zweryfikowany w stopniu porucznika[25]. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej na obszarze Małopolski Wschodniej na stanowisku dowódcy kompanii karabinów maszynowych[19]. Walczył w szeregach formowanego w Przemyślu 10 pułku piechoty, potem przemianowanego na 37 pułk piechoty, w składzie którego uczestniczył potem w wojnie polsko-bolszewickiej jako dowódca III batalionu[26]. W jej trakcie został awansowany na stopień kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[27]. Według innej wersji w czerwcu 1920 w stopniu porucznika dowodził III batalionem w zwycięskich walkach nad Berezyną, wykazując się męstwem[28]. Na dwa dni przed zawieszeniem broni (zawarte 12 października 1920) został wzięty przez wroga do niewoli, z której powrócił w maju 1921[19]. Za swoje czyny wojenne otrzymał Order Virtuti Militari[29]. Doceniono, że w czerwcu 1920 odbył na czele III batalionu 37 p.p. forsowny 33-kilometrowy marsz, po czym zdobył wieś Kamieniec Litewski, a po rozkazie wycofania się i wobec odcięcia drogi odwrotu przez przybyłe siły bolszewickie, które zajęły wieś Rasznie, dokonał przebicia się przez stanowiska wroga, tym samym ocalając swój batalion[30].

Od czasu powrotu z niewoli pełnił funkcję dowódcy III batalionu w 37 pułku piechoty w Łęczycy[19]. Stamtąd w 1922 został przeniesiony na stanowisko dowódcy III batalionu 77 pułku piechoty w Nowej Wilejce, a potem w Lidzie[19] (według stanu z 1923 w charakterze p.o.)[31]. Wyrokiem Sądu Honorowego z 15 kwietnia 1924 został wykluczony z korpusu oficerskiego[19]. Orzeczeniem Sądu Honorowego z 30 grudnia 1931 został zrehabilitowany, przywrócony w stopniu kapitana kapitana zawodowego piechoty z pierwotnie nadanym starszeństwem i przynależnością macierzystą do 79 pułku piechoty ze Słonimia i z równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy DOK IX[32]. W tym charakterze pozostawał w 1934 jako oficer przeniesiony w stan spoczynku był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr X jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Sanok[33].

W latach 30. był związany z Leskiem[34]. W 1932 był tam zatrudniony w Związku Strzeleckim[17]. Zamieszkiwał wtedy w pobliskim Myczkowie[35]. Wówczas w życiu prywatnym był kawalerem[17].

Podczas II wojny światowej był oficerem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w stopniu majora[3]. Zmarł 18 lipca 1945[3]. Został pochowany na cmentarzu polskim w Casamassima (miejsce 1-D-1; ekshumowany)[3][36][37].

Odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Miecislaus Jus”.
  2. ↑ Według innych źródeł urodził się 22 stycznia 1893, zob. Kolekcja VM ↓, s. 11 Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 328, 1042.

Przypisy

  1. 1 2 3 CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1913/14 (zespół 7, sygn. 61). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 255, 644.
  2. ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
  3. 1 2 3 4 Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939-1945. Londyn: Instytut Historyczny im. Gen. Sikorskiego, 1952, s. 196.
  4. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 65.
  5. ↑ Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 216 (poz. 3).
  6. ↑ Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 260 (poz. 78).
  7. ↑ Kolekcja VM ↓.
  8. ↑ Magdalena Jus. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2019-06-16].
  9. ↑ Our Journey 1991 ↓, s. 116, 123.
  10. ↑ Our Journey 1991 ↓, s. 7. Tu podano, że braci było pięciu.
  11. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1900/1901 (zespół 7, sygn. 27). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 269.
  12. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1900/1901 (zespół 7, sygn. 27). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 24.
  13. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 681.
  14. ↑ Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 261, 597.
  15. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1901/1902 (zespół 7, sygn. 29). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 636.
  16. ↑ XXXIII. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1913/14. Sanok: Fundusz Naukowy, 1914, s. 70.
  17. 1 2 3 Kolekcja VM ↓, s. 2.
  18. ↑ Kolekcja VM ↓, s. 3, 4.
  19. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Kolekcja VM ↓, s. 4.
  20. ↑ Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 360.
  21. 1 2 Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 475.
  22. ↑ Kolekcja VM ↓, s. 3.
  23. ↑ Dekret 1673. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”. Nr 54, s. 1229, 17 maja 1919.
  24. ↑ Rozkaz 1682. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”. Nr 54, s. 1233, 17 maja 1919.
  25. ↑ Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 45.
  26. ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1, 4.
  27. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 408.
  28. ↑ Kozubal 1929 ↓, s. 14.
  29. 1 2 Kozubal 1929 ↓, s. 26.
  30. ↑ Kolekcja VM ↓, s. 6.
  31. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 346.
  32. ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1, 2, 4.
  33. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 328, 1042.
  34. 1 2 Odznaczenia. „Gazeta Lwowska”. Nr 260, s. 2, 16 listopada 1938.
  35. ↑ Kolekcja VM ↓, s. 11.
  36. ↑ Jerzy Ferdynand Adamski. W dolinie Sanu (cz. V). „Nasza Gmina Dydnia”. Nr 2 (23), s. 9, 2010.
  37. ↑ Mieczysław Jus. polskiecmentarzewewloszech.eu. [dostęp 2018-08-29].
  38. ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1, 11.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.