Michał Bylina
Ilustracja
Michał Bylina (lata 60. XX wieku)
Data i miejsce urodzenia

18 stycznia 1904
Worsówka k. Kijowa

Data i miejsce śmierci

5 sierpnia 1982
Warszawa

Narodowość

polska

Alma Mater

Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

malarstwo, grafika

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy I klasy Warszawski Krzyż Powstańczy Krzyż Armii Krajowej Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Grób Michała Byliny w Kwaterze na Łączce na Powązkach; Warszawa, 23 lipca 2008 (przed ekshumacją w 2016)

Michał Bylina (ur. 5 stycznia?/18 stycznia 1904 w Worsówce koło Kijowa, zm. 5 sierpnia 1982 w Warszawie) – polski malarz, grafik, ilustrator, uczestnik wojny obronnej 1939 i powstania warszawskiego, profesor Akademii Sztuk Pięknych.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Wacława i Izabeli z Grodzieckich[1]. Kształcił się w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych[1]. Był uczniem Władysława Skoczylasa i Tadeusza Pruszkowskiego. W latach 1928–1938 odpowiadał za opracowanie graficzne dziecięcych czasopism „Płomyk” i „Płomyczek”.

We wrześniu 1939 brał udział w wojnie obronnej w szeregach 1 pułku szwoleżerów. Ranny w brzuch w pierwszym dniu wojny w bitwie pod Mławą, po krótkim leczeniu wrócił do Grupy Operacyjnej Kawalerii pod dowództwem gen. Władysława Andersa, w skład której wchodził wtedy 1 pułk szwoleżerów. W 1944, podczas powstania warszawskiego był na Mokotowie dowódcą OS V w stopniu porucznika.

Od 1956 był profesorem warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jako twórca malował głównie sceny batalistyczne sławiące dzieje oręża polskiego i historyczne. Zajmował się również ilustrowaniem książek. Jego grafiki zawiera polskie opracowanie Kalevali dla dzieci autorstwa Janiny Porazińskiej.

Zaprojektował Order Budowniczych Polski Ludowej. Jego prace można oglądać m.in. w Muzeum Wojska Polskiego. Pochowany na cmentarzu wojskowym na Powązkach. Z powodu prac ekshumacyjnych na Łączce szczątki Michała i jego żony Stanisławy zostały ekshumowane, skremowane i złożone w grobie na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach, u boku jego brata – Wacława.

Odznaczenia i upamiętnienie

Otrzymał nagrodę Prezesa Rady Ministrów i Spraw Wewnętrznych w Salonie Malarskim 1937[2]. W 1954, w 10. rocznicę Polski Ludowej został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[3]. W październiku 1966 otrzymał Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”[4], a w 1980 – Order Sztandaru Pracy I klasy[5]. Był odznaczony również Krzyżem Komandorskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Armii Krajowej oraz Warszawskim Krzyżem Powstańczym[6].

9 maja 1984 jego imię przyjęła Szkoła Podstawowa nr 310 w Warszawie na Ursynowie[7].

Wybrana twórczość

Prace malarskie

  • Na polowaniu, 1931
  • Biwak, 1933
  • Marszałek Józef Piłsudski na koniu, 1935 – olej na płótnie, 100 × 100 cm, Ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej, Rzym[8]
  • Hetman Żółkiewski, 1937
  • Bolesławowa drużyna, 1951
  • Lenino, 1953
  • Wrzesień, 1959
  • Las w słońcu, 1965
  • Nysa, 1963
  • Odra, 1968
  • Wólka Węglowa, 1972
  • Lenino (II wersja[9]), 1973

Znaczki pocztowe

  • Odbudowa Warszawy (dwie serie), 1950
  • 60-lecie święta 1 Maja (seria, nr kat. 515), 1950

Przypisy

  1. 1 2 Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 91.
  2. ↑ Przyznanie nagród na salonie malarskim 1937 r. w Instytucie Propagandy Sztuki. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 51 z 5 marca 1937.
  3. ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 15 lipca 1954 r. o nadaniu odznaczeń państwowych, Monitor Polski 954 nr 112 poz. 1564
  4. ↑ Wojskowy Przegląd Historyczny, nr 1 (41), styczeń - marzec 1967, s. 420.
  5. ↑ Lista osób odznaczony w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 159 z 23 lipca 1980.
  6. ↑ Powstańcze Biogramy - Michał Bylina [online], www.1944.pl [dostęp 2022-07-02] (pol.).
  7. ↑ Historia szkoły – Szkoła Podstawowa nr 310 [online] [dostęp 2022-07-02], Cytat: 9 maja 1984 r. nadano szkole imię Michała Byliny. (pol.).
  8. ↑ Dominika Wronikowska. Ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej w latach 1919-1976. Materiały do studiów nad historią. „Scripta Manent”. 3, s. 259-260, 2016. Rzym: Ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej. (pol.).
  9. ↑ Ale Historia. "Grunwald PRL": jak komuniści manipulowali historią, gazeta.pl

Bibliografia

  • Encyklopedia Warszawy. Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 95. ISBN 83-01-08836-2.
  • Lech Grabowski, "M. Bylina" Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, wstęp Zbigniew Załuski

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.