Michał Butkiewicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 września 1886
Grajewo, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

7 października 1974
Warszawa, Polska

Kierownik ministerstwa komunikacji
Okres

od 6 września 1932
do 9 maja 1933

Okres

od 9 maja 1933 (p.o)
do 10 maja 1933

Poprzednik

Alfons Kühn

Minister Komunikacji
Okres

od 10 maja 1933
do 13 maja 1934

Okres

od 13 maja 1934 (p.o)
do 15 maja 1934

Okres

od 15 maja 1934
do 28 marca 1935

Okres

od 28 marca 1935
do 12 października 1935

Okres

od 12 października 1935 (p.o)
do 13 października 1935

Okres

od 13 października 1935
do 14 stycznia 1936

Następca

Juliusz Ulrych

Odznaczenia
Wstęga Wielka Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Niepodległości Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Order Krzyża Orła I Klasy (Estonia)
Józef Piłsudski po powrocie z Wilna 21 marca 1935. Pierwszy z prawej minister komunikacji Michał Butkiewicz. Ostatnie znane zdjęcie Marszałka.
Grób Michała Butkiewicza na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie przed renowacją

Michał Butkiewicz (ur. 29 września 1886 w Grajewie[1], zm. 7 października 1974 w Warszawie[2]) – polski inżynier, kolejarz, działacz państwowy II Rzeczypospolitej.

Życiorys

Syn Adolfa i Anny z Domalewskich[1]. Edukację rozpoczął w ośmioklasowym gimnazjum, które w wyniku bojkotu rosyjskich szkół w Królestwie Polskim opuścił w ostatniej klasie w 1905 r. W trakcie nauki gimnazjalnej należał do tajnego kółka samokształceniowego zrzeszającego młodzież polską. Następnie znalazł się w Zdołbunowie na Wołyniu, gdzie organizował tajne szkoły polskie i działał na rzecz uświadamiania młodzieży polskiej. W 1906 r. w Petersburgu zdał egzamin maturalny jako ekstern. Studia wyższe rozpoczął na Politechnice Kijowskiej[1], gdzie angażował się w działalność organizacji postępowo-demokratycznych, należąc m.in. do „Bratniej Pomocy”[1]. Uzyskał tytuł inżyniera. Po studiach rozpoczął pracę na Kolei Władykaukaskiej. Po kilku latach otrzymał awans na kierownika ruchu działu towarowego w dyrekcji w Rostowie nad Donem[3]. Tu wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej[1].

II Rzeczpospolita

Po powrocie do Polski, od 1.11.1918 r. podjął pracę w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Radomiu na stanowisku dyrektora ruchu. Następnie od 1.07.1926 r. został przeniesiony na takie samo stanowisko do Warszawy[2]. W 1931 r. został naczelnikiem Wydziału Eksploatacyjnego Dyrekcji Kolei Państwowych w Warszawie, a następnie dyrektorem Kolei Państwowych w Radomiu[1].

6 września 1932 Prezydent RP mianował go kierownikiem Ministerstwa Komunikacji[4] w rządzie Aleksandra Prystora. Jednakże stanowisko objął dopiero 10.05.1933 r. rządzie Janusza Jędrzejewicza. Butkiewicz funkcję ministra komunikacji sprawował także w rządach: Leona Kozłowskiego, Walerego Sławka, Mariana Zyndram-Kościałkowskiego[3].

Głównym zadaniem była unifikacja zarządzania transportem. W wyniku likwidacji Ministerstwa Robót Publicznych, cały transport śródlądowego został podporządkowany ministerstwu kierowanemu przez Butkiewicza. Jednakże procesu centralizacji nie rozłożył równomiernie. Ministerstwo posiadało bowiem nieograniczoną wprost władzę nad kolejami przy stosunkowo niewielkiej możliwości oddziaływania na transport lotniczy skupiony w Polskich Liniach Lotniczych „LOT”[3]. Było to konsekwencją braku zabiegów w tej kwestii ze strony Butkiewicza, który również nie dążył do podporządkowania Ministerstwu Komunikacji transportu morskiego, pozostającego w kompetencji Ministerstwa Przemysłu i Handlu. Za rządów Butkiewicza w ministerstwie, na Kujawach wybudowano nowe linie kolejowe, łącząc były zabór pruski z resztą kraju. Oprócz tego oddano do użytku linie kolejowe Warszawa-Radom i Miechów-Kraków[2]. W 1934 r., po największej w XX w. powodzi, w ministerstwie opracowano program robót obejmujący regulację Wisły wraz z budową zbiorników i elektrowni wodnych w jej górnym dorzeczu oraz przebudowę Kanału Królewskiego, budowę Kanału Kamiennego i na odcinku Warta-Gopło. Pracę w ministerstwie zakończył 16.11.1936 r. Następnie został dyrektorem tramwajów w Zarządzie Miejskim Warszawy. Stanowisko to zajmował do 6.09.1939 r[3].

W latach II Rzeczypospolitej był m.in. członkiem Rady Głównej Ligi, czy członkiem rady głównej Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich[5].

Dalsze jego losy są nieznane[2].

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 85-3-23)[6].

Grób Michała Butkiewicza po renowacji (2023)

W 2022 roku Fundacja ,,Stare Powązki" na zlecenie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, w ramach projektu odrestaurowywania grobów ministrów II RP, odnowiła miejsce pochówku Butkiewicza[7].

Okresy pełnienia funkcji kierownika i ministra komunikacji

kierownik[3]:

  • 6.09.1932-9.05.1933
  • p.o. 9-10.05.1933

minister[3]:

  • 10.05.1933 - 13.051934
  • p.o. 13-15.05.1934
  • 15.05.1934 - 28.03.1935,
  • 28.03 - 12.10.1935
  • p.o. 12-13.10.1935
  • 13.10.1935 - 14.01.1936

Życie prywatne

Od 29 marca 1914 jego żoną była Zofia Egierska[1].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 89.
  2. 1 2 3 4 5 Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939 [online], polona2.pl [dostęp 2023-09-15].
  3. 1 2 3 4 5 6 Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1939 [online], polona.pl [dostęp 2023-10-03] (pol.).
  4. ↑ Dział urzędowy. „Monitor Polski”. 204, s. 1, 1932-09-06. Warszawa..
  5. ↑ Rocznik Ziem Wschodnich 1939, s. 210.
  6. ↑ Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ WOLAŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-05-28].
  7. ↑ Nagrobki ministrów II RP – odnowione – Fundacja Stare Powązki [online] [dostęp 2023-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-11] (pol.).
  8. ↑ M.P. z 1936 r. nr 11, poz. 17 „za wybitne zasługi dla Państwa”.
  9. ↑ Pożegnalna audiencja ministra Butkiewicza. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 10 z 15 stycznia 1936.
  10. ↑ Pożegnanie min. Butkiewicza i powitanie min. Ulrycha. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 12 z 17 stycznia 1936.
  11. ↑ M.P. z 1929 r. nr 278, poz. 644 „za zasługi przy organizacji i usprawnieniu służby eksploatacyjnej w Dyrekcji Kolei Państwowych w Radomiu”.
  12. ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  13. ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 2014-10-23]. (est.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.