Mewa reliktowa
Ichthyaetus relictus[1]
(Lönnberg, 1931)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

mewowce

Rodzina

mewowate

Podrodzina

mewy

Rodzaj

Ichthyaetus

Gatunek

mewa reliktowa

Synonimy
  • Larus melanocephalus relictus Lönnberg, 1931[2]
  • Larus relictus Lönnberg, 1931[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Mewa reliktowa[5] (Ichthyaetus relictus) – gatunek dużego wędrownego ptaka wodnego z rodziny mewowatych (Laridae), zamieszkujący środkową i wschodnią Azję. Narażony na wyginięcie.

Taksonomia

Ptak po raz pierwszy opisany w 1931 przez Einara Lönnberga na podstawie jednego okazu i uznany za podgatunek mewy czarnogłowej (Larus melanocephalus relictus). Po tym jak na początku lat 70. XX wieku odkryto jej stanowiska lęgowe, została uznana za osobny gatunek i tak też jest obecnie powszechnie klasyfikowana[2][6]. Przez część systematyków gatunek ten umieszczany jest w rodzaju Larus[4]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][7].

Morfologia

Wygląd
W okresie godowym u obu płci ciało białe, głowa i gardło czarne, wierzch ciała i pokrywy skrzydłowe popielate, na końcach skrzydeł czarne plamy. Dziób i nogi ciemnoczerwone. W upierzeniu spoczynkowym głowa bieleje. Osobniki młodociane podobne do dorosłych w szacie spoczynkowej, z ciemnymi cętkami na ciele oraz z czarnym dziobem i nogami.
Wymiary średnie
  • długość ciała 39–45 cm[2]
  • rozpiętość skrzydeł ok. 115–135 cm
  • masa ciała 420–665 g[2]

Zasięg występowania

Mewa reliktowa zamieszkuje Azję począwszy od wschodniego Kazachstanu i okolic Bajkału po Mongolię i północne Chiny. Zimowy zasięg występowania nie jest dobrze poznany; część populacji zimuje w południowej części Półwyspu Koreańskiego, licznie spotykana nad Zatoką Pohaj (wschodnie Chiny), są też dowody na to, że niektóre osobniki zimują w głębi lądu – w północnej części Wyżyny Tybetańskiej[8].

Ekologia i zachowanie

Biotop
W sezonie lęgowym słodkie i słone jeziora o płaskich, piaszczystych brzegach i wysepkach. Zimą płaskie, piaszczyste morskie wybrzeża w strefie pływów.
Gniazdo
Gniazduje w ciasnych koloniach liczących 15–2000 par, często z innymi gatunkami mew i rybitw[8]. Na piaszczystym brzegu, zazwyczaj na wyspie. Gniazdo to wydrapane zagłębienie w gruncie otoczone małymi kamieniami, zwykle wyścielone gałązkami, trawą i piórami[8].
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju 2–3 jaja.
Wysiadywanie, pisklęta
Jaja wysiadywane są przez okres 24–26 dni[8] przez obydwoje rodziców. Pisklęta opanowują zdolność latania w wieku około 40 dni.
Pożywienie
Głównie małe ryby i bezkręgowce. Czasami zjada małe ptaki i ssaki (np. norniki), sporadycznie także jaja i pisklęta[8].

Status i ochrona

W Czerwonej księdze Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody mewa reliktowa od 2000 roku klasyfikowana jest jako gatunek narażony na wyginięcie (VU, Vulnerable); wcześniej, od 1994 roku uznawano ją za gatunek bliski zagrożenia. Szacuje się, że jej liczebność to 10–20 tysięcy dojrzałych osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[4][9]. BirdLife International wymienia 36 ostoi ptaków IBA, w których ptak ten występuje[9]. Gatunek wymieniony jest w I załączniku konwencji CITES[10].

Przypisy

  1. ↑ Ichthyaetus relictus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 Burger, J., Gochfeld, M., Sharpe, C.J. & Garcia, E.F.J.: Relict Gull (Larus relictus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-09].
  3. ↑ Larus relictus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2014-03-02] (ang.).
  4. 1 2 3 BirdLife International, Larus relictus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-02-09] (ang.).
  5. ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Larinae Rafinesque, 1815 - mewy (wersja: 2020-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-07].
  6. ↑ Relict gull (Larus relictus). [w:] ARKive [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-21)]. (ang.).
  7. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-16]. (ang.).
  8. 1 2 3 4 5 Burger, J., M. Gochfeld, C. J. Sharpe & E. F. J. Garcia: Relict Gull (Ichthyaetus relictus), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, and E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-09-16]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  9. 1 2 Species factsheet: Larus relictus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-09-16]. (ang.).
  10. ↑ Larus relictus. [w:] Species+ [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dostęp 2021-09-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.