Mesoblattinidae | |
Anton Handlirsch, 1906 | |
Okres istnienia: trias–paleocen | |
Lithoblatta lithophila | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
(bez rangi) | Dicondylia |
Podgromada | |
Infragromada | |
Nadrząd |
Polyneoptera |
(bez rangi) | Dictyoptera |
Rząd | |
Nadrodzina |
Blattoidea |
Rodzina |
Mesoblattinidae |
Mesoblattinidae – wymarła rodzina owadów z rzędu karaczanów i nadrodziny Blattoidea.
Morfologia
Karaczany te miały kulistawą głowę z oczami złożonymi wystającymi poza jej obrys. Czułki miały na poszczególnych członach po kilka bardzo krótkich i umieszczonych przedwierzchołkowo sensillów szczecinkowych (sensilla chaetica). Długość głaszczków szczękowych była przeciętna jak na przedstawicieli rzędu. Skrzydła miały zaokrąglone, ciemne żyłki i zaokrąglone, jasne przestrzenie pomiędzy nimi. Brzegi skrzydła przedniego były mniej więcej równoległe, a jego użyłkowanie regularne. Żyłka subkostalna miała do trzech odgałęzień lub była nierozgałęziona. Trzon żyłki radialnej był prawie prosty. Sektor radialny był wyodrębniony. Żyłka medialna i żyłka kubitalna przednia były porozgałęziane. Żyłka kubitalna tylna nie była ostro zakrzywiona. Żyłek analnych występowało kilka i bywały rozgałęzione. Skrzydło tylne cechowało się niezmodyfikowaną żyłką subkostalną, wyodrębnionym sektorem radialnym, grzebykowatą żyłką radialna pierwszą, niezmodyfikowaną żyłką medialną, rozgałęzioną żyłką kubitalną przednią oraz nierozgałęzionymi żyłką kubitalną tylną i pierwszą żyłką analną. Odwłok samicy miał uwewnętrznione, niekiedy śladowo zachowane od zewnątrz pokładełko[1][2].
Taksonomia
Takson ten wprowadzony został w 1906 roku przez Antona Handlirscha[3]. W 2000 roku został poddany rewizji przez Petera Vršanskiego, który między innymi wydzielił część jego rodzajów do Caloblattidae[4]. W 2002 roku tenże autor sformułował diagnozę rodziny[5]. Rodzina ta była swego czasu umieszczana w nadrodzinie Mesoblattinoidea[6], jednak współcześnie klasyfikuje się ją wśród Blattoidea[1][2].
W obrębie rodziny sklasyfikowane są rodzaje:
- Actinoblattula Handlirsch, 1906[7]
- Archimesoblatta Vršanský, 2003[8]
- Artitocoblatta Handlirsch, 1906[9]
- Austroblattula Tillyard, 1919[10]
- Basiblattina Zhang, 1997[11]
- Beviblattina Vršanský, 2004[6]
- Blattidium Westwood, 1854[3]
- Blattoothecichnus Hinkelman, 2019[2]
- Blattulopsis Pinto, 1990[12]
- Brachymesoblatta Vršanský, 2003[13]
- Breviblattina Vršanský, 2004[6]
- Durdlestoneia Handlirsch, 1906[3]
- Fusoblatta Hong, 1980[14]
- Gondwablatta Vršanský, 2004[6]
- Grandocularis Kaddumi, 2005[15]
- Hispanoblatta Martínez-Delclòs, 1993[16]
- Hongaya Handlirsch, 1908[17]
- Jingyuanoblatta Lin, 1982[18]
- Karatavoblatta Vishnyakova, 1968[19]
- Kulmbachiellon Kuhn, 1938[20]
- Laiyangia Grabau, 1923[11]
- Latiblatta Vishnyakova, 1968[21]
- Lithoblatta Handlirsch, 1906[3]
- Malmoblattina Handlirsch, 1906[3]
- Mesoblatta Hinkelman, 2020[22]
- Mesoblattina Geinitz, 1880[2]
- Mesoblattellina Mendes, 2000[23]
- Mesoblattinopsis Pinto, 1989[23]
- Mieroblattina Vršanský et Makhoul, 2013[24]
- Mongolblatta Vršanský, 2004[6]
- Nannoblattina Scudder, 1886[25]
- Nipponoblatta Fujiyama, 1974[19]
- Nogueroblatta Martínez-Delclòs, 1993[16]
- Nymphoblatta Vršanský et Grimaldi, 2004[6]
- Praeblattella Vršanský 2003[13]
- Perlucipecta Wei et Ren, 2013[26]
- Pulchellablatta Martins-Neto et Gallego 2005[10]
- Rhaetoblattina Handlirsch 1908[17]
- Rhipidoblattinopsis Vishnyakova, 1968[21]
- Rithma Giebel 1856[3]
- Schambeloblattina Handlirsch 1906[3]
- Sivis Vršanský 2009[1]
- Spinaeblattina Hinkelman, 2019[2]
- Stantoniella Handlirsch, 1907[27]
- Stenotegmina Lin, 1980[18]
- Summatiblatta Lin, 1980[28]
- Tarakanula Vršanský, 2003[13]
- Turoniblatta Vršanský, 2004[6]
- Voltziablatta Papier et Grauvogel-Stamm, 1995[29]
Przypisy
- 1 2 3 Peter Vršanský. Albian cockroaches (Insecta, Blattida) from French amber of Archingeay. „Geodiversitas”. 31, s. 73-98, 2009. Muséum national d’Histoire naturelle, Paris.
- 1 2 3 4 5 J. Hinkelman. Spinaeblattina myanmarensis gen. et sp. nov. and Blattoothecichnus argenteus ichnogen. et ichnosp. nov. (both Mesoblattinidae) from mid-Cretaceous Myanmar amber. „Cretaceous Research”. 99, s. 229-239, 2019.
- 1 2 3 4 5 6 7 A. Handlirsch. Revision of American Paleozoic insects. „Proceedings of the United States National Museum”. 29 (1441), s. 661-820, 1906.
- ↑ Peter Vršanský. Decreasing variability from the Carboniferous to the present! (Validated on independent lineages of Blattaria). „Paleontological Journal”. 34 (3), s. 374-379, 2000.
- ↑ Peter Vršanský. Origin and the early evolutionof Mantises. „Amba Projekty”. 6 (1), s. 1-16, 2002.
- 1 2 3 4 5 6 7 P. Vršanský. Transitional Jurassic/Cretaceous Cockroach assemblage (Insecta, Blattaria) from the Shar-Teg in Mongolia. „Geologica Carpathica”. 55 (6), s. 457-468, 2004.
- ↑ D. Laurentiaux. La faune continentale des marnes de Tchakras (Asie Mineure). „Annales de la Société Géologique du Nord”. 66, s. 213-235, 1946.
- ↑ P. Barna. Low diversity cockroach assemblage from Chernovskie Kopi in Russia confirms wing deformities in insects at the Jurassic/Cretaceous boundary. „Biologia”. 69, s. 651-675, 2014.
- ↑ P.E.S. Whalley, E.A. Jarzembowski. Fossil insects from the Lithographic Limestone Montsech (Late Jurassic-early Cretaceous), Lérida Province, Spain. „Bulletin of the British Museum of Natural History (Geology)”. 38 (5), s. 381-412, 1985.
- 1 2 R.G. Martins-Neto, A. Mancuso, O.F. Gallego. The Triassic Insect Fauna from Argentina. Blattoptera from the Los Rastros Formation (Bermejo Basin), La Rioja Province. „Ameghiniana”. 42 (4), s. 1-21, 2005.
- 1 2 H.C. Zhang. Early Cretaceous insects from the Dalazi Formation of the Zhixin basin, Jilin Province, China. „Palaeoworld”. 7, s. 75-103, 1997.
- ↑ I.D. Pinto. A new Lower Cretaceous Blattoid Insect from Argentina. „Pesquisas”. 17 (1-2), s. 11-14, 1990.
- 1 2 3 P. Vršanský. Unique assemblage of Dictyoptera (Insecta - Blattaria, Mantodea, Isoptera) from the Lower Cretaceous of Bon Tsagaan Nuur in Mongolia. „Entomological Problems”. 33, s. 119-151, 2003.
- ↑ Y.C. Hong. New genus and species of Mesoblattinidae (Blattodea, Insecta) in China. „Bulletin of the Chinese Academy of Geological Sciences, Series VI”. 1, s. 49-60, 1980. 2.
- ↑ H.F. Kaddumi: Amber of Jordan. The Oldest Prehistoric Insects in Fossilized Resin. 2007, s. 1-298.
- 1 2 X. Martínez-Delclòs. Blátidos (Insecta, Blattodea) del Cretácico Inferior de España. Familias Mesoblattinidae, Blattulidae y Poliphagidae. „Boletín Geológico y Minero”. 104, s. 516-538, 1993.
- 1 2 Die Fossilen Insekten und die Phylogenie der Rezenten Formen, parts VIII-IX. W: A. Handlirsch: Ein Handbuch fur Palaontologen und Zoologen. 1908, s. 1120-1430.
- 1 2 Insecta. W: Q.B. Lin: Palaeontological Atlas of Northwest China: Shaanxi, Gansu, Ningxia Volume 3. 1982, s. 70-83.
- 1 2 D. Ren , Insecta, [w:] D. Ren i inni red., Faunae and stratigraphy of Jurassic-Cretaceous in Beijing and the adjacent areas, 1995, s. 47-121 .
- ↑ O. Kuhn. Drei neue Insekten aus dem Mesozoikum von Bayern. „Palaeontologische Zeitschrift”. 20, s. 318-320, 1938.
- 1 2 V.N. Vishnyakova , Mezozoiskiye Tarakany s Naruzhnym Yaytsekladom i Osobennosti ikh Rasmnozheniya (Blattodea) [Mesozoic cockroach ovipositors and the peculiarity of their reproduction (Blattodea)], [w:] B.B. Rohdendorf (red.), Yurskoy Nasekomiye Karatau [Jurassic Insects of Karatau], 1968, s. 55-86 .
- ↑ J. Hinkelman. Taxonomic names, in A Myanmar amber cockroach with protruding feces contains pollen and a rich microcenosis. „The Science of Nature”. 107, s. 13, 2020.
- 1 2 M. Mendes. Novas baratas (Insecta, Blattodea) da Formação Santana, Cretáceo Inferior do nordeste do Brasil. „Revista da Universidade de Guarulhos, Série Geociências”. 5 (6), s. 25-35, 2000.
- ↑ P. Vršanský , E. Makhoul , Mieroblattina pacis gen. et sp. n. - Upper Cretaceous cockroach (Blattida: Mesoblattinidae) from Nammoura limestone of Lebanon, [w:] Insect Evolution in an Ambiferous and Stone Alphabet, 2013, s. 167-172 .
- ↑ P.E.S. Whalley. The systematics and palaeogeography of the Lower Jurassic insects of Dorset, England. „Bulletin of the British Museum of Natural History (Geology)”. 39 (3), s. 107-189, 1985.
- ↑ D.D. Wei, D. Ren. Completely preserved cockroaches of the family Mesoblattinidae from the Upper Jurassic-Lower Cretaceous Yixian Formation (Liaoning Province, NE China). „Geologica Carpathica”. 64, s. 291-304, 2013.
- ↑ Die Fossilen Insekten und die Phylogenie der Rezenten Formen, parts V-VII. W: A. Handlirsch: Ein Handbuch fur Palaontologen und Zoologen. 1907, s. 641-1120.
- ↑ Q.B. Lin. Early Mesozoic fossil insects from South China. „Palaeontologia Sinica, Series B”. 170, s. 1-112, 1986.
- ↑ F. Papier, L. Grauvogel-Stamm. Les Blattodea du Trias: le genre Voltziablatta n. gen. du Buntsandstein supérieur des Vosges (France). „Palaeontographica Abteilung A”. 235 (4-6), s. 141-162, 1995.