Meremia
Ilustracja
Merremia gemella
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

powojowate

Rodzaj

meremia

Nazwa systematyczna
Merremia Dennst. ex Endl.
Gen. Pl., Suppl. 1: 1403 (1841)[3]
Typ nomenklatoryczny

M. hederacea (N. L. Burman) H. G. Hallier[4]

Synonimy
  • Merremia Dennst.
  • Skinneria Choisy
  • Spiranthera Bojer ex Desjardins[3]
Merremia hederacea

Meremia[5][6] (Merremia Dennst. ex Endl.) – rodzaj roślin z rodziny powojowatych (Convolvulaceae). Obejmuje ok. 50[3] gatunków, według niektórych źródeł 80[7] lub nawet 100 (w przypadku włączania tu gatunków z rodzaju Distimake)[8]. Rośliny te występują w strefie tropikalnej obu kontynentów amerykańskich (od Meksyku i Kuby po Brazylię), w Afryce (bez północnej części), w południowej i wschodniej Azji oraz w Australii[3][7]. We wschodniej Azji zasięg rodzaju sięga strefy klimatu umiarkowanego chłodnego w Rosyjskim Dalekim Wschodzie[3]. Występujący tam gatunek – meremia syberyjska (Merremia sibirica) – uprawiana jest w krajach umiarkowanych, także w Polsce[5][6].

Niektóre gatunki są uciążliwymi chwastami na plantacjach, inne są uprawiane jako ozdobne lub wykorzystywane jako lecznicze. W ziołolecznictwie wykorzystywany jest m.in. rozpowszechniony w Ameryce Środkowej gatunek Merremia discoidesperma. Pędy Merremia gemella z Azji Południowo-Wschodniej i Australii używane są do wiązania, m.in. wiązano nimi kangury przed pieczeniem[8].

Morfologia

Merremia palmata
Pokrój
Rośliny zielne i drewniejące o pędach zwykle pnących, czasem płożących się[7].
Liście
Ogonkowe, rzadziej siedzące, o blaszce całobrzegiej, ząbkowanej, dłoniasto lub stopowato klapowanej albo złożonej[7], nagiej lub owłosionej[9].
Kwiaty
Wyrastają z kątów liści, czasem szczytowo na pędzie, pojedyncze lub zebrane w kilku- lub wielokwiatowych kwiatostanach rozmaicie wierzchotkowato rozgałęzionych. Kielich często jest rozdęty, zawsze jest trwały, czasem dwie zewnętrzne działki są mniejsze od wewnętrznych. Korona lejkowata do dzwonkowatej, wzdłuż brzegu zaokrąglona lub 5-kanciasta, zwykle biała lub żółta, z purpurowym wnętrzem. Pręciki są schowane w koronie, często są nierównej długości, a ich pylniki spiralnie skręcone. Nitki pręcików są rozszerzone u nasady, w górze nitkowato cienkie. Dysk miodnikowy ma formę pierścienia. Zalążnia jest czterokomorowa (czasem z dwiema niepełnymi przegrodami), z czterema zalążkami. Słupek jest pojedynczy, nitkowaty, zakończony pojedynczym lub dwoma główkowatymi znamionami[7][9].
Owoce
Torebki 1–4-komorowe otwierające się czterema klapami lub nieregularnie, otoczone powiększającym się zwykle w czasie owocowania kielichem. Zawierające cztery lub mniej nasion, nagich lub owłosionych[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Merremieae z podrodziny Convolvuloideae w obrębie rodziny powojowatych (Convolvulaceae)[2].

Wykaz gatunków [3]
  • Merremia aniseiifolia Ooststr.
  • Merremia caloxantha (Diels) Staples & R.C.Fang
  • Merremia calycina (Meisn.) Hallier f.
  • Merremia calyculata Ooststr.
  • Merremia candei (A.Terracc.) Sebsebe
  • Merremia clemensiana Ooststr.
  • Merremia cordata R.C.Fang
  • Merremia crassinervia Ooststr.
  • Merremia dichotoma Ooststr.
  • Merremia discoidesperma (Donn.Sm.) O'Donell
  • Merremia ellenbeckii Pilg.
  • Merremia emarginata (Burm.f.) Hallier f.
  • Merremia gallabatensis Hallier f.
  • Merremia gemella (Burm.f.) Hallier f.
  • Merremia gorinii Chiov.
  • Merremia gracilis E.J.F.Campb. & Argent
  • Merremia grandidentata (C.H.Thomps.) Staples & Simões
  • Merremia gregorii Rendle
  • Merremia hainanensis H.S.Kiu
  • Merremia hederacea (Burm.f.) Hallier f.
  • Merremia hemmingiana Verdc.
  • Merremia hirta (L.) Merr.
  • Merremia hornbyi Verdc.
  • Merremia incisa (R.Br.) Hallier f.
  • Merremia malvifolia Rendle
  • Merremia martini (H.Lév.) Staples & Simões
  • Merremia obtusa (Verdc.) Thulin
  • Merremia palmata Hallier f.
  • Merremia pavonii (Hallier f.) D.F.Austin & Staples
  • Merremia platyphylla (Fernald) O'Donell
  • Merremia poranoides (C.B.Clarke) Hallier f.
  • Merremia porrecta Pilg.
  • Merremia pterygocaulos (Choisy) Hallier f.
  • Merremia rajasthanensis Bhandari
  • Merremia retusa (Baker) Manitz
  • Merremia sagittoides (Courchet & Gagnep.) Staples
  • Merremia setisepala Verdc.
  • Merremia sibirica (L.) Hallier f. – meremia syberyjska
  • Merremia spongiosa Rendle
  • Merremia steenisii Ooststr.
  • Merremia subsessilis (Courchet & Gagnep.) T.N.Nguyen
  • Merremia thorelii (Gagnep.) Staples
  • Merremia truncata Verdc.
  • Merremia verdcourtiana Lejoly & Lisowski
  • Merremia verecunda Rendle
  • Merremia verruculosa S.Y.Liu
  • Merremia warderensis Sebsebe
  • Merremia wurdackii D.F.Austin & Staples
  • Merremia xanthophylla Hallier f.
  • Merremia yunnanensis (Courchet & Gagnep.) R.C.Fang

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-11-04] (ang.).
  2. 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-11-04] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 6 Merremia Dennst. ex Endl.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-11-04].
  4. ↑ Merremia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-11-04].
  5. 1 2 Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 124. ISBN 978-83-925110-5-2.
  6. 1 2 Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 116, ISBN 978-83-62975-45-7.
  7. 1 2 3 4 5 6 Merremia Dennstedt ex Endlicher. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-11-04].
  8. 1 2 David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 580, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  9. 1 2 Daniel F. Austin: Merremia Dennstedt. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-11-04].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.