nr rej. 2277/A z 14 lipca 1993[1] | |
Mauzoleum Bierbaumów w Szreniawie | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Inwestor |
Hermann Bierbaum[3] |
Wysokość całkowita |
22 m[2] |
Ukończenie budowy |
1860 |
Odbudowano |
2001 |
Położenie na mapie gminy Komorniki | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu poznańskiego | |
52°18′46″N 16°48′07″E/52,312778 16,801944 | |
Strona internetowa |
Mauzoleum Bierbaumów – zabytkowe[4] mauzoleum w Szreniawie
Mauzoleum pierwszych właścicieli majątku w , zbudowane najprawdopodobniej w 1860 r. na polecenie Hermanna von Bierbaum[3] (ur. 1812)[5][6], według projektu Martina Gropiusa, w kształcie wieży w stylu neogotyckim z czerwonej cegły i wstawkami ze sztucznego kamienia, usytuowane na piaszczystym wzgórzu na wysokości 118 m n.p.m., na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Znajduje się w zarządzie Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie. Funkcjonuje jako punkt widokowy.
Charakterystyka
Główną część budowli stanowi wieża o wysokości 22 m, która u dołu ma kształt prostopadłościanu o podstawie kwadratu. Natomiast górna część zbudowana jest na planie ośmioboku. Ufundował ją najprawdopodobniej Leonhard Bierbaum, gdzie w kaplicy grobowej, w części parterowej wieży-mauzoleum, pochował swoją tragicznie zmarłą córkę. Nie wiadomo jednak, czy był to jedynie grobowiec. Prowadzące na górny taras schody, wskazują, iż mogła już w tamtych czasach służyć za punkt widokowy.
Od 1945 roku wieża popadała w ruinę. Z każdym rokiem wejście do środka stawało się coraz bardziej niebezpieczne. Na tarasie rosły kilkuletnie drzewa, których korzenie siały dalsze spustoszenie. W 1993 roku została ona wpisana do rejestru zabytków. Pod koniec lat 90. podjęto decyzję o jej wyremontowaniu. Od 2001 roku pełni funkcję stacji edukacyjnej Wielkopolskiego Parku Narodowego. Wewnątrz budynku znajduje się ekspozycja muzealna oraz fotorelacja z przebiegu prac remontowych. Wspinając się po 124 stopniach, dostaniemy się na taras widokowy, z którego rozpościera się widok na Poznań, a przy dobrej widoczności można dojrzeć także Górę Moraską. Obok wieży znajduje się symboliczny grób rodziny Bierbaumów z tablicą informacyjną. Główne wejście ostrołukowym frontonie a nad nim tympanon z herbami: von Bierbaum[7].
Krótko po zakończeniu II wojny światowej na terenie wokół mauzoleum dochodziło do nieznanej liczby egzekucji dokonywanych przez Służbę Bezpieczeństwa. Do mordów dochodziło dwa lub trzy razy w tygodniu. Doły, wkrótce po zabójstwach, zostały spenetrowane przez leśniczego z nadleśnictwa Ludwikowo (nieistniejącego) - Józefa Bujaka i dwóch robotników leśnych z Walerianowa - Ignacego i Jana Kujawów. Znaleziono wtedy m.in. zwłoki w habicie zakonnicy i w mundurze żołnierskim. Mimo nacisków na organizacje kombatanckie po 1989 nigdy nie doszło do próby ekshumacji ofiar[8].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
- 1 2 Szreniawa - Wieża-mauzoleum Bierbaumów. Atrakcje turystyczne Szreniawy. Ciekawe miejsca Szreniawy [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2017-11-25] .
- 1 2 Szreniawa Marienberg. [dostęp 2024-05-11].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
- ↑ Hermanna von Bierbau żonaty był z Marie Bötticher 1823-1910
- ↑ Marie Bierbaum. [dostęp 2024-05-11].
- ↑ Muzeum Bierbaumów. [dostęp 2024-05-10].
- ↑ Krzysztof M. Kaźmierczak, Nieznane miejsce zbrodni w Szreniawie. Przeczytaj relację świadka, w: Głos Wielkopolski, 25.11.2014, s.12