wieś | |
Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
–2,20 m n.p.m. |
Liczba ludności (2022) |
597[1] |
Strefa numeracyjna |
55 |
Kod pocztowy |
82-100[2] |
Tablice rejestracyjne |
GND |
SIMC |
0153235 |
Położenie na mapie gminy Nowy Dwór Gdański | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego | |
54°14′08″N 19°14′05″E/54,235556 19,234722[3] |
Marzęcino (niem. Jungfer[4]) – wieś w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Nowy Dwór Gdański, zlokalizowana nad Kanałem Panieńskim. Siedziba sołectwa Marzęcino, w skład którego wchodzą również miejscowości Osłonka i Swaryszewo.
W 2013 r. w lokalnych mediach pojawiły się informacje, że w Marzęcinie znajduje się punkt usytuowany 2,07 m p.p.m.[5], czyli niżej niż uznawany dotąd oficjalnie za najniżej położony w Polsce punkt (1,80 m p.p.m.) w Raczkach Elbląskich. Wyniki przeprowadzonych pomiarów zostały potwierdzone przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii[6], a opublikowany w lipcu 2022 r. „Mały Rocznik Statystyczny Polski 2022”[7] wskazuje, że największa depresja znajduje się właśnie w Marzęcinie, a jej wysokość wynosi 2,20 m p.p.m.[8]. W lipcu 2023 r. w tym miejscu posadowiony został punkt osnowy geodezyjnej i postawiona wieża triangulacyjna[9].
Zabytki i atrakcje turystyczne
Marzęcino to dawna osada rybacka, a obecnie wieś o charakterze rolniczym. Posiada ona jeden z ciekawszych układów urbanistycznych na Żuławach Wiślanych w postaci potrójnej, jednostronnie zabudowanej ulicówki (droga, woda, droga). Fronty domów zwrócone są w kierunku kanału. Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[10] na listę zabytków wpisany jest kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP z I poł. XIX w. (nr rej.: A-796 z 21.12.1973), który jest budynkiem o konstrukcji ryglowej (tzw. mur pruski). W miejscowości zachowała się zabudowa przedwojenna (drewniane budynki z charakterystycznymi dla Żuław zdobieniami wykończeniowymi). Na obrzeżach wsi znajdują się ruiny śluzy z 1884 r. wraz z wrotami przeciwpowodziowymi, które chroniły Kanał Panieński przed naporem wody z Zalewu Wiślanego.
Historia
Wieś okręgu rybackiego Elbląga w XVII i XVIII wieku[11]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Marzęcino. W latach 1973–1976 była siedzibą gminy Marzęcino. W latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa elbląskiego, a wcześniej – w latach 1945–1975 – do województwa gdańskiego. W okresie międzywojennym Marzęcino nazywało się Jungfer, było wsią gminną i wchodziło w skład Wolnego Miasta Gdańska. Po 1945 r. nazwa została zmieniona na Panna, a obecna nazwa obowiązuje od 1948 r.
Gmina Marzęcino
Marzęcino było gminą do reformy administracyjnej w 1975 r., gdy zostało przyłączone do gminy Nowy Dwór Gdański. W skład gminy wchodziły następujące miejscowości: Chełmek, Gozdawa, Kępiny Małe, Kępki, Nowinki, Orliniec, Osłonka, Piotrowo, Powalina, Solnica, Starocin, Stobiec, Stobna, Wężowiec, Żelichowo.
Przyroda
Okolice wsi poprzecinane są wieloma kanałami, wałami, rowami, przy których rosną wierzby (drzewo charakterystyczne dla Żuław). Przez Marzęcino wiedzie szlak rowerowy R-64 (Kamienica Elbląska – Rubno – Nowakowo – Kępiny Wielkie – Kępiny Małe – Marzęcino – Tujsk – Sztutowo – Stutthof – Stegna – Nowy Dwór Gdański – Marzęcino – Kępiny – Nowakowo – Kamienica Elbląska).
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 777 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 78242
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Elbląska depresja jeszcze większa, Radio Gdańsk, 19.03.2013 r.
- ↑ Tomasz Chudzyński „Żuławska depresja powinna być atrakcją turystyczną”, Dziennik Bałtycki z 3 listopada 2014
- ↑ Mały Rocznik Statystyczny Polski 2022. stat.gov.pl. [dostęp 2023-07-27]. (pol.).
- ↑ Nowy najniższy punkt Polski oficjalnie potwierdzony. geoforum.pl. [dostęp 2023-07-27]. (pol.).
- ↑ W najniższym punkcie Polski stanęła wieża triangulacyjna. geoforum.pl. [dostęp 2023-07-27]. (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 69 [dostęp 2020-12-31] .
- ↑ Andrzej Piątkowski, Posiadłości ziemskie miasta Elbląga w XVII-XVIII wieku, 1972, s. 144.