Martin Pollack
Ilustracja
Martin Pollack (2019)
Data i miejsce urodzenia

23 maja 1944
Bad Hall

Zawód, zajęcie

pisarz, dziennikarz, tłumacz

Narodowość

austriacka

Alma Mater

Uniwersytet Wiedeński, Uniwersytet Warszawski

Rodzice

Gerhard Bast

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RP

Martin Pollack (ur. 23 maja 1944 w Bad Hall) – austriacki pisarz, dziennikarz, tłumacz i promotor literatury polskiej.

Życiorys

Martin Pollack jest synem zbrodniarza wojennego SS-Sturmbannführera Gerharda Basta[1]. Ojciec pochodził z terenów zamieszkanych przez Słoweńców i ludność niemieckojęzyczną. Po studiach w Grazu wstąpił do gestapo, do SS i do SD. Służył m.in. w Linzu, w Münster, w Polsce i na Słowacji. 14 kwietnia 1945 r. wszedł w związek małżeński, którego owocem był Martin. W 1947 r. został zamordowany na tle rabunkowym przy próbie przejścia przez granicę w Południowym Tyrolu[1].

Pollack uczęszczając do gimnazjum, uczył się jednocześnie stolarstwa i zdał egzamin czeladniczy. Następnie studiował slawistykę i historię Europy Wschodniej na Uniwersytecie Wiedeńskim, Uniwersytecie Warszawskim oraz na różnych uniwersytetach jugosłowiańskich. Podczas studiów pracował już jako tłumacz i dziennikarz.

W latach 1980–1981 władze PRL nałożyły na niego zakaz wjazdu do Polski[2].

W 1987 roku Pollack rozpoczął pracę w niemieckim tygodniku „Der Spiegel”, pisał dla niego korespondencje z Wiednia i Warszawy. Równocześnie publikował eseje i tłumaczenia polskich tekstów. Od roku 1998 jest wolnym strzelcem.

Zaangażował się w dialog kulturalny pomiędzy Polską a krajami niemieckojęzycznymi poprzez pracę dziennikarską i tłumaczenie literatury polskiej na język niemiecki. Przełożył m.in. książki Andrzeja Bobkowskiego, Ryszarda Kapuścińskiego, Mariusza Wilka i Wilhelma Dichtera[3].

Jest także autorem wielu książek na temat historii Europy Środkowej i Wschodniej, również w kontekście relacji pomiędzy grupami narodowościowymi i etnicznymi, z uwzględnieniem relacji niemiecko-polskich[3]. W 2007 roku, za książkę Śmierć w bunkrze. Opowieść o moim ojcu, otrzymał nagrodę Nagrodę Literacką Europy Środkowej „Angelus” (za tę książkę otrzymał również Nagrodę Buch Preiss 2005[4]). W powieści tej autor przedstawia historię swojej rodziny, koncentrując się na niechlubnej działalności swego ojca – oficera SS i zbrodniarza wojennego Gerharda Basta w czasie II wojny światowej[5].

W tym samym roku dostał Nagrodę im. Karla Dedeciusa (dla najlepszego niemieckiego tłumacza literatury polskiej)[6]. Za zasługi w promowaniu kultury polskiej, w 2011 r. otrzymał Złotą Sowę Polonii[7]. W 2016 został laureatem Nagrody Translatorskiej dla Tłumaczy Ryszarda Kapuścińskiego za całokształt twórczości translatorskiej[8].

W 2017 r. uhonorowany został Nagrodą Dialogu (Dialog-Preis)[9], a w 2021 Nagrodą Vaclava Buriana za wkład w dialog środkowoeuropejski[10]. W 2022 r. został na 3 lata przewodniczącym jury Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”[11].

Obecnie mieszka w Wiedniu oraz Stegersbach w Burgenlandzie.

Publikacje

Książki

  • Nach Galizien – von Chassiden, Huzulen, Polen und Ruthenern. Eine imaginäre Reise durch die verschwundene Welt Ostgaliziens und der Bukowina, Edition Christian Brandstatter, Wien 1984
  • Po Galicji. O chasydach, Hucułach, Polakach i Rusinach. Imaginacyjna podróż po Galicji Wschodniej i Bukowinie, czyli wyprawa w świat, którego nie ma, przeł, Andrzej Kopacki, Borussia, Olsztyn 2000, ISBN 978-83-913377-7-6
  • Des Lebens Lauf. Jüdische Familienbilder aus Zwischeneuropa, Edition Christian Brandstatter, Wien 1987, ISBN 978-38-5447-198-1
  • Das reiche Land der armen Leute. Literarische Wanderungen durch Galizien, Verlag Jugend und Volk, Wien 1992, ISBN 978-32-2417-636-2 (z Karl-Markusem Gaußem)
  • Śmierć w bunkrze. Opowieść o moim ojcu, przeł. Andrzej Kopacki, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2006, ISBN 83-89755-41-6
  • Sarmackie krajobrazy, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2006, ISBN 83-89755-56-4 (praca zbiorowa)
  • Von Minsk nach Manhattan – polnische Reportagen, Paul Zsolnay Verlag, Wien 2006, ISBN 978-3552053717 (praca zbiorowa)
  • Ojcobójca – przypadek Filipa Halsmanna, przeł. Andrzej Kopacki, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2005, ISBN 978-83-7536-059-2
  • Dlaczego rozstrzelali Stanisławów, przeł. Andrzej Kopacki, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2009, ISBN 978-83-7536-071-4
  • Cesarz Ameryki. Wielka ucieczka z Galicji przeł. Karolina Niedenthal, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2011, ISBN 978-83-7536-283-1
  • Pogromca wilków. Trzy duety literackie, przeł. Karolina Niedenthal, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2012, ISBN 978-83-7536-465-1
  • Skażone krajobrazy, przeł. Karolina Niedenthal, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2014, ISBN 978-83-7536-872-7
  • Topografia pamięci, przeł. Karolina Niedenthal, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2017, ISBN 978-83-8049-426-8
  • Kobieta bez grobu: Historia mojej ciotki, przeł. Karolina Niedenthal, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2020, ISBN 978-83-8191-018-7

Inne

Nagrody i odznaczenia

Przypisy

  1. 1 2 Maciej Foks, Filip Gańczak: Pamiętać i żyć. PrzystanekHistoria.pl. [dostęp 2022-02-05].
  2. 1 2 Gdańskie Centrum Multimedialne, Gdańskie Centrum Multimedialne, Medale Wdzięczności 2021 – kto je dostał i za co? Zobacz uroczystość na 41. rocznicę zwycięstwa Sierpnia [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2022-06-20] (pol.).
  3. 1 2 Ada Nowacka, Martin Pollack: konstrukcja postpamięci [online], Przegląd Polityczny, 5 listopada 2020 [dostęp 2022-06-20] (pol.).
  4. 1 2 Buch Preis dla Martina Pollacka / Wydarzenia / Instytut Książki [online], instytutksiazki.pl, 10 października 2005 [dostęp 2016-03-06] [zarchiwizowane z adresu].
  5. ↑ Śmierć w bunkrze [online], czarne.com.pl [dostęp 2022-06-20].
  6. 1 2 Tadeusz Zatorski i Martin Pollack nagrodzeni [online], Rynek książki [dostęp 2022-06-20] (pol.).
  7. 1 2 Złote Sowy Polonii 2011. polonia.sk. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-16)]..
  8. 1 2 Nagroda Translatorska dla Tłumaczy Kapuścińskiego / Wydarzenia / Instytut Książki [online], instytutksiazki.pl [dostęp 2016-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-25].
  9. 1 2 Preisträger des Dialog-Preises. [dostęp 2018-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-06)]. (niem.).
  10. 1 2 Macl, Pollack i Siwczyk z Nagrodami Václava Buriana [online], instytutksiazki.pl, 29 września 2021 [dostęp 2022-06-20] (pol.).
  11. ↑ Magdalena Talik, Nagroda Angelus i Nagroda Silesius 2022 [online], wroclaw.pl, 4 kwietnia 2022 [dostęp 2022-09-27].
  12. ↑ Monitor Polski nr 55 poz. 861, Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 sierpnia 2003 r. o nadaniu orderów i odznaczeń, 14 sierpnia 2003.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.