Marmozeta
Leontopithecus
Lesson, 1840[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – marmozeta lwia (L. rosalia)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Rząd

naczelne

Podrząd

wyższe naczelne

Infrarząd

małpokształtne

Parvordo

małpy szerokonose

Rodzina

pazurkowcowate

Rodzaj

marmozeta

Typ nomenklatoryczny

Leontopithecus marikina Lesson, 1840 (= Simia rosalia Linnaeus, 1766)

Synonimy
Gatunki

4 gatunki – zobacz opis w tekście

Marmozeta[5] (Leontopithecus) – rodzaj ssaków naczelnych z rodziny pazurkowcowatych (Callithrichidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na południowo–wschodnich obszarach Brazylii[6][7][8].

Morfologia

Długość ciała 22–34 cm, ogona 32–41 cm; masa ciała samic 480–795 g, samców 540–710 g[7][9].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1840 roku francuski chirurg i zoolog René Lesson w książce swojego autorstwa o tytule Species des mammifères bimanes et quadrumanes[1]. Lesson wymienił trzy gatunki nie wskazując gatunku typowego; w ramach późniejszego oznaczenia w 1917 roku brytyjski zoolog Reginald Innes Pocock na typ nomenklatoryczny wyznaczył marmozetę lwią (L. rosalia)[10].

Etymologia

  • Leontopithecus: gr. λεων leō, λεοντος leontos „lew”; πιθηκος pithēkos „małpa”[11].
  • Marikina: rodzima nazwa używana nad rzeką Maranon lub w górnym biegu rzeki Amazonka zaadaptowana przez de Buffona[12]. Gatunek typowy: Leontopithecus marikina Lesson, 1840(= Simia rosalia Linnaeus, 1766).
  • Leontocebus: gr. λεων leōn, λεοντος leontos „lew”; rodzaj Cebus Erxleben, 1777 (kapucynka)[3]. Gatunek typowy: Simia rosalia Linnaeus, 1766.
  • Leontideus: gr. λεωnτιδευς leōntideus „lwiątko”, od zdrobnienia λεων leōn, λεοντος leontos „lew”[4].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[13][9][6][5]:

  • Leontopithecus rosalia (Linnaeus, 1766) – marmozeta lwia
  • Leontopithecus chrysopygus (Mikan, 1823) – marmozeta czarna
  • Leontopithecus chrysomelas (Kuhl, 1820) – marmozeta złotogłowa
  • Leontopithecus caissara Lorini & Persson, 1990 – marmozeta czarnolica

Uwagi

  1. ↑ Młodszy homonim Marikina Lesson, 1840 (Callithrichidae).
  2. ↑ Młodszy homonim Leontocebus J.A. Wagner, 1839 (Callithrichidae).
  3. ↑ Nowa nazwa dla Leontocebus Elliot, 1913.

Przypisy

  1. 1 2 R.P. Lesson: Species des mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d’un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 184, 200. (fr.).
  2. ↑ J.E. Gray: List of the specimens of Mammalia in the collection of the British museum. London: The Trustees, 1843, s. xviii, 15. (ang.).
  3. 1 2 D.G. Elliott: A review of the primates. Cz. 1: Lemuroidea: Daubentonia to Indris / Anthropoidea: Seniocebus to Saimiri. New York: American Museum of Natural History, 1913, s. 209. (ang.).
  4. 1 2 Á. Cabrera. Sobre la identificación de Simia leonina Humboldt (Mammalia, Primates). „Neotropica”. 2 (8), s. 52, 1956.
  5. 1 2 W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 37. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. 1 2 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 178–180. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  7. 1 2 A.B. Rylands & R.A. Mittermeier: Family Callitrichidae (Marmosets and Tamarins). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 342–345. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
  8. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Leontopithecus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-05].
  9. 1 2 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 114–115. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  10. ↑ R.I. Pocock. The genera of Hapalidæ (marmozets). „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 20 (117), s. 255, 1917. (ang.).
  11. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 369.
  12. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 400.
  13. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-11]. (ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.