Marian Lichtman

Marian Lichtman (2013)
Data i miejsce urodzenia	30 marca 1947 Łódź
Instrumenty	perkusja
Zawód	wokalista, perkusista, kompozytor
Aktywność	od 1960
Zespoły
Trubadurzy (od 1963)
Odznaczenia
Strona internetowa

Marian Lichtman (ur. 30 marca 1947^[1][2] w Łodzi) – polski kompozytor, perkusista i wokalista.

Wraz z Krzysztofem Krawczykiem, Sławomirem Kowalewskim, Jerzym Krzemińskim i Bogdanem Borkowskim stworzył w 1963 zespół Trubadurzy, w którym występuje do dzisiaj^[3]. Należy do grona czołowych polskich przedstawicieli tworzących utwory w stylu scat, charakteryzującym się dźwiękonaśladowczym sposobem śpiewania.

Nagranie teledysku zespołu Trubadurzy. Na pierwszym planie wokalista Krzysztof Krawczyk, z prawej wokalistka Halina Żytkowiak, w tle z prawej perkusista Marian Lichtman (1972)

Życiorys

Urodził się w Łodzi w rodzinie żydowskiej, jako syn Stanisława (zm. 1994) i Anny Lichtmanów (zm. 1995)^[4], którzy w 1969 stali się ofiarami antysemickiej nagonki ze strony władz PZPR, przez co zmuszeni byli zamknąć swój sklep w Łodzi (sprzedawali galanterię skórzaną), sprzedać swój dobytek i wyemigrować z Polski; wyjechali do Danii^[5].

W 1960 zajął drugie miejsce na Festiwalu Młodych Talentów w Sopocie. W 1963 wraz z Krzysztofem Krawczykiem, Sławomirem Kowalewskim, Jerzym Krzemińskim i Bogdanem Borkowskim założył zespół Trubadurzy^[6]. Obok Czerwonych Gitar byli najbardziej popularną polską grupą bigbitową łączącą elementy rocka z polską muzyką ludową. Z Trubadurami wylansował wiele przebojów, m.in. „Kasia”, „Znamy się tylko z widzenia”, „Krajobrazy”, „Byłaś tu”, „Kim jesteś”, „Ej, Sobótka, Sobótka”, „Cóż wiemy o miłości” i „Przyjedź mamo na przysięgę”.

W 1967 po odejściu Jerzego Krzemińskiego i Bogdana Borkowskiego do zespołu No To Co wraz z Krawczykiem i Mikołajczyk stworzyli eksperymentalny zespół Izomorf 67. Po kilku miesiącach wraz z Krawczykiem wrócili do Trubadurów. W 1974 na pewien czas rozstał się z zespołem i wyjechał do Danii – zamieszkał w Kopenhadze^[5]. Zapisał się tam do szkoły jazzu, a także podszkolił swój angielski i nauczył się języka duńskiego. Występował w składzie skandynawskiej supergrupy Mosala Dosa u boku Randy’ego Castillo i Marilyn Mazur. Dwa lata później dołączył jako perkusista do zespołu Red Square. Otworzył także muzyczny klub „Roxana”, w którym organizował koncerty.

Na początku lat 90. zaczął co jakiś czas przyjeżdżać do Polski, by wspólnie koncertować z Trubadurami. W 1998 wydał wraz z zespołem dwie płyty: Zagrajmy rock and rolla jeszcze raz i Znamy się tylko z widzenia – Złote przeboje, która zyskała status Złotej Płyty. W latach 1993-1996 na antenie Polsatu w programie Disco Relax emitowane były jego piosenki biesiadne i weselne, które nagrał wspólnie ze Sławomirem Kowalewskim. Największą popularność na liście przebojów programu z tego zestawu zyskała piosenka „Zdrowie Jana"^[7]. W 1999 ukazała się płyta Trubadurzy śpiewają Lichtmana, na której wykonał także samodzielnie kilka utworów: „Moje rodzinne miasteczko”, „Dla ciebie nie znaczy nic”, „Taki jazz”, „Mariana samba” i „Witamy rok 2000”.

W 2005 wraz z Trubadurami zaangażował się w kampanię wyborczą Samoobrony RP^[8], co spowodowało, że z zespołu odszedł na kilka lat Ryszard Poznakowski^[9]. Obecnie razem z Lichtmanem w zespole śpiewają Sławomir Kowalewski i Piotr Kuźniak, a na instrumencie klawiszowym gra Jacek Malanowski. Okazjonalnie z grupą koncertuje też Poznakowski.

Marian Lichtman (2018)

Marian Lichtman w Czwórce Polskim Radiu podczas zlotu słuchaczy audycji „Hejterska 4”

Równocześnie będąc członkiem zespołu, próbował także kariery solowej, śpiewając i nagrywając płyty z muzyką jazzową oraz dyskotekową. W 2006 nagrał z Iwoną Węgrowską piosenki „Moja zima” oraz „Mogę wszystko ci dać”^[10]. W 2008 wydał solowy album pt. Traces in the Sand, na którym znalazła się m.in. przeróbka piosenki „Znamy się tylko z widzenia”, nagrana z młodymi wykonawcami w wersji hip-hop z nieznacznie zmienionym tekstem, a także nowe utwory, m.in. „Moje lato” i „Szał pod sufitem”. Większą popularność odniosły teledyski z tej płyty umieszczone na YouTube. Utworem promującym krążek była piosenka „Call of the Desert” wykonana w stylu muzycznym – orient scat.

W 2008 wraz z zespołem nagrał piosenkę „Nic nie wychodzi”, do której powstał również teledysk promujący stronę internetową zespołu. W grudniu 2008 razem ze Sławomirem Kowalewskim stworzył płytę Imieniny z premierowymi piosenkami. Dwa utwory wraz z nimi wykonała Krystyna Giżowska^[11].

W styczniu 2010 wraz z Trubadurami nagrał piosenkę „W zimowy wieczór”, do której powstał teledysk^[12]. W tym roku nagrali jeszcze wraz z Krzysztofem Krawczykiem i Krzysztofem Jerzym Krawczykiem utwór „Marynarze szos”, do którego stworzono również teledysk^[13]. W 2010 wraz z zespołem nagrał utwór „Bez Ciebie tak mi źle” wraz z wideoklipem^[14].

W latach 2011–2013 był menadżerem Pikeja, rapera i wykonawcy muzyki hip-hop, który jest bratem Natalii Kukulskiej. Napisał także kilka tekstów do jego piosenek. Za muzykę i beaty odpowiedzialna była natomiast jego firma^[15]. W 2012 wykonał z zespołem Chanel piosenkę i teledysk pt. „Polska Samba”^[16].

Poza działalnością w zespole Trubadurzy, nagrywa i tworzy głównie w nurcie dance (w tym także disco polo), przede wszystkim z wokalistą Zbyszkiem Lemańskim. Ich duet nosi nazwę „Maniek & LeMan^[17]. Wspólnie stworzyli płytę Ipreza – piosenki na każdą okazję, wydaną w 2016. Nagrywał także i śpiewał z discopolowym zespołem Masters. Ich najbardziej znanym nagraniem jest piosenka „Tylko muzyka”. W 2018 Mr Sebii nagrał wraz z nim piosenkę „Do przodu biec”, do której powstał klip. Znany jest też z nagrywania utworów w stylu scat.

W 2018 ukazała się jego płyta Bez Ciebie tak mi źle, która jest zbiorem najlepszych – według piosenkarza – utworów z jego kariery solowej. W grudniu tego samego roku wystąpił z koncertem w radiowej Czwórce w audycji Hejterska 4 (czyt. Hejterska Cztery), podczas którego scatował m.in. do sampli Molesty, Żabsona, Hemp Gru czy Toto granych przez DJ-a Berta^[18]. W trakcie występu swoje pałeczki Lichtmanowi przekazał Michał Bryndal, perkusista zespołu Voo Voo^[19][20].

W lutym 2019 wydał utwór „Dziękuję bardzo”, będący podziękowaniem dla jego rodziny, fanów i przyjaciół za okazane wsparcie i sympatię podczas jego kariery^[21], w czerwcu ukazał się teledysk do utworu „Emigranci”, który powstał już kilka lat wcześniej^[22].

Pod koniec marca 2020 wydał piosenkę „La Ula La”, nagraną z gościnnym udziałem saksofonisty Witolda Ambroziaka (ps. Brozzi). W maju włączył się w drugą edycję ogólnopolskiej akcji muzycznej Hot16Challenge, w której poprzez muzykę ludzie kultury, sztuki czy polityki zachęcali do wsparcia finansowego zbiórki na rzecz walki z koronawirusem^[23]. Niespełna miesiąc wcześniej wziął udział w nagraniu piosenki pt. „Matka Ziemia – epidemia”, do której powstał również teledysk. Utwór wykonało wspólnie z nim wielu piosenkarzy i instrumentalistów (śpiewali w nim m.in.: Zbigniew Fil, Krzysztof Jaryczewski, Kasia Nova, Paweł Stasiak, Stanisław Wenglorz), którzy nagrali swoje partie z własnych domów^[24]. 23 maja na YouTube ukazała się jego piosenka „Życzenia dla medyków”, a 2 czerwca zaprezentował utwór „Nasze Reggae”, do którego zrealizował teledysk. W czerwcu i lipcu wystąpił z kilkoma kameralnymi koncertami w stylu scat pt. Marian Lichtman-Trubadur. Jepepepej. Odbywały się one w łódzkim centrum biurowo-rozrywkowo-kulturalnym Monopolis. Występy można było oglądać również w systemie pay-per-view na stronie artkombinat.pl^[25].

W lutym 2021 ukazał się jego utwór pt. „Zippy Zap”, wykonany w stylu scat z towarzyszeniem polsko-szwajcarskiego duetu dj-skiego o nazwie „Lord & Eight"^[26]. W kwietniu tego samego roku, po emisji reportaży w programie Uwaga!, ukazujących trudną sytuację bytową Krzysztofa Igora Krawczyka (syn zmarłego piosenkarza Krzysztofa Krawczyka), zaangażował się w pomoc mającą na celu poprawę jego losu. Wspierał prowadzoną przez Stowarzyszenie Integracja zbiórkę pieniężną na rzecz Krzysztofa juniora. Nagrał też z nim utwór pt. „Tato", w którym junior śpiewa o swoim ojcu. Jego premiera odbyła się we wrześniu^[27]. Lichtman napisał słowa do tej piosenki, a także skomponował do niej melodię. W tym samym miesiącu ukazała się jego piosenka pt. „Vixa", do której powstał również teledysk. Wystąpił w nim między innymi Krzysztof Krawczyk junior^[28].

W styczniu 2022 zaśpiewał w utworze pt. "Testosteronowy Don" autorstwa SB Maffija. W piosence nagranej w stylu hip-hop wystąpili z nim także: KęKę i Włodar^[29]. 5 kwietnia tego samego roku ukazała się jego piosenka „Jak Trubadur", którą nagrał z racji 1. rocznicy śmierci Krzysztofa Krawczyka i jemu ją dedykował^[30].

Stworzył tekst i melodię do piosenki „Mamo", którą wykonał Krzysztof Krawczyk junior. Jest on poświęcony Halinie Żytkowiak, matce juniora^[31]. Utwór miał premierę 26 maja 2022^[32]. W marcu 2023 premierę miał teledysk do nagranej przez niego już kilka lat wcześniej piosenki „Zadzwoń, zadzwoń"^[33].

Dyskografia

Odznaczenia

W 2004 wraz z pozostałymi członkami zespołu Trubadurzy został odznaczony przez Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego Złotym Krzyżem Zasługi^[34].

18 kwietnia 2011 w Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina, podczas jubileuszowego koncertu Trubadurów, otrzymał z rąk wojewody łódzkiego Jolanty Chełmińskiej nadany przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[35].

W 2017 podczas koncertu z racji 50-lecia istnienia zespołu Trubadurzy otrzymał z rąk Piotra Glińskiego, ministra kultury i dziedzictwa narodowego Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[36].

Życie prywatne

Żonaty z Bożeną, z którą ma dwoje dzieci: Roksanę i Maksa^[37].

W 2010 został członkiem Łódzkiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona (wersja archiwalna)