 pułkownik | |
| Data i miejsce urodzenia |
16 stycznia 1896 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
20 sierpnia 1986 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
  _4r_BAR.svg.png.webp){kind=small} _BAR.svg.png.webp){kind=small}   | |
Marian Antoni Kisielewski ps. „Bogusz”, „Litawor”, „Selim”[1] (ur. 16 stycznia 1896 w Barczkowie, zm. 20 sierpnia 1986 w Krakowie) – pułkownik Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się 16 stycznia 1896 w Barczkowie, w ówczesnym powiecie bocheńskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Ludwika (1855–1916)[2][3] i Stefanii Fischer[4] (Fiszer)[5]. Był bratem Ludwika Konstantego (ur. 1898), rolnika, podporucznika administracji, odznaczonego Medalem Niepodległości[4][6][7][8] i Stefana (1900–1939), podporucznika pospolitego ruszenia kawalerii, również odznaczonego Medalem Niepodległości[9][5][10][11], oficera 1 morskiego pułku strzelców[12].
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 2 pułku piechoty Legionów Polskich[13][1]. 14 kwietnia 1919 jako podoficer byłych Legionów Polskich służący w Inspektoracie Legionów Polskich w Jabłonnie został mianowany podporucznikiem w piechocie[14]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w 2 Dywizji Piechoty Legionów, a jego oddziałem macierzystym był 2 pułk piechoty Legionów[15]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 385. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16]. W latach 1923–1924 był przydzielony z macierzystego pułku do 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach na stanowisko II oficera sztabu[17][18]. 1 grudnia 1924 prezydent RP nadał mu stopień kapitana z dniem 15 sierpnia 1924 i 68. lokatą w korpusie oficerów piechoty[19]. Po 1924 został przeniesiony do 4 pułku piechoty Legionów w Kielcach[20][21][22]. W czerwcu 1934 ogłoszono jego przeniesienie do 2 pp Leg. w Sandomierzu[23][24]. Na stopień majora został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 22. lokatą w korpusie oficerów piechoty[25]. Później został wyznaczony na stanowisko dowódcy III batalionu 2 pp Leg.[26] Obowiązki służbowe łączył z funkcją kierownika Placówki Sandomierz Okręgu Kielce Związku Legionistów Polskich[27].
W czasie kampanii wrześniowej walczył jako szef sztabu Sieradzkiej Brygady Obrony Narodowej[1]. W czasie okupacji niemieckiej był inspektorem w Okręgu Kraków Armii Krajowej[1]. Po zakończeniu II wojny światowej został przyjęty do ludowego Wojska Polskiego. Od maja do listopada 1945 dowodził 1 pułkiem piechoty.
Zmarł 20 sierpnia 1986 w Krakowie[2][1]. 26 sierpnia 1986 został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim (kwatera PAS 53, rząd południowy)[2].
Był żonaty z Eugenią z Lewandowskich (1903–1981)[2], z którą miał córkę Annę Proszkowską (1925–2019) i syna.
Pozostawił album sylwetek-karykatur oficerów 2 Dywizji Piechoty Legionów. Album, po II wojnie światowej, wręczył marszałkowi Polski Michałowi Rola-Żymierskiemu, ale ten nie przyjął go i zwrócił autorowi z dedykacją: „Kochany Pułkowniku! Serdecznie dziękuję za ten miły dowód pamięci – jednak tego podarunku przyjąć nie mogę, gdyż nie mogę pozbawiać Was waszego dorobku sprzed 20 lat, uratowanego z ostatniej wojny”, a prywatnie miał dodać: „Jak nie chcesz tego mieć u siebie, to bardzo dobrze byłoby oddać to do muzeum wojska”[28].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari[1]
- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[29][30][3][31]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie – 1922 „za czyny orężne w czasie bojów Legionów Polskich”[32][33][34][35][1][36]
- Złoty Krzyż Zasługi – 1938 „za zasługi na polu pracy społecznej”[37]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”[38][39]
- Krzyż Partyzancki[1]
- Medal Zwycięstwa[34][35]
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Nekrolog. „Dziennik Polski”. 195 (12866), s. 5, 1986-08-23/24. Kraków. ISSN 0137-9089..
- 1 2 3 4 W tym samym grobowcu pochowany jest Ludwik Kisielewski (1855–1916), Eugenia Kisielewska (1903–1981) i Michał Proszkowski (1917–1976), mąż Anny. Wyszukiwarka grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 2022-09-29]..
- 1 2 Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-27]..
- 1 2 Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-27]..
- 1 2 Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-27]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-29]..
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 240, 782.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-29]..
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 271, 1007.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-29]..
- ↑ Żołnierze Niepodległości : Kisielewski Stefan. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-09-29].
- ↑ Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2022-09-29].
- ↑ Żołnierze Niepodległości : Kisielewski Marian Antoni. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-09-29].
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 45 z 26 kwietnia 1919, poz. 1478.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 26.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 77.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 115, 128, 425.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 65, 124, 368.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924, s. 739.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 20, 206.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 51, 534.
- ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 47.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 155.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 46.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 28.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 550.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 71.
- ↑ Mariusz Urbanek. Galeria. „itd”. 46, 1986. Warszawa..
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 367.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-29]..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 50 z 1 grudnia 1922, s. 875.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 115, 128.
- 1 2 Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 65, 124.
- 1 2 Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 20.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-29]..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 24.
- ↑ Monitor Polski nr 260, poz. 636. 1928-11-10. [dostęp 2022-11-16].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 412.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933. Warszawa: Przegląd Piechoty, 1933.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Warszawa: Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1935.
- Sprawozdanie Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich. Warszawa: Związek Legionistów Polskich, czerwiec 1938.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.