Marian Bohusz-Szyszko
Ilustracja
Marian Szyszko-Bohusz, Maria Szelągowska, Witold Pilecki. Rzym, wrzesień 1945
Data i miejsce urodzenia

15 lutego 1901
Trokieniki, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

28 stycznia 1995
Londyn

Zawód, zajęcie

malarz

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej

Marian Wacław Bohusz-Szyszko (ur. 15 lutego 1901 w Trokienikach koło Ostrowca, zm. 28 stycznia 1995 w Londynie) – polski artysta malarz, ekspresjonista, pedagog, krytyk sztuki i publicysta.

Życiorys

Urodził się 15 lutego 1901 w Trokienikach na Wileńszczyźnie, w rodzinie Antoniego i Stanisławy z Koziełł-Poklewskich[1]. Ukończył gimnazjum w Wilnie. Tam od 1913 należał do harcerstwa[1]. W latach 1918–1920, służył ochotniczo w Wojsku Polskim[1], awansując na sierżanta[2].

Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej rozpoczął studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie (1921–1923) u Ferdynanda Ruszczyca, naukę kontynuował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (1923–1927). Później studiował nauki matematyczne. Od 1929 zamieszkał w Wolnym Mieście Gdańsku, gdzie poza malarstwem był publicystą i recenzentem oraz nauczycielem w Gimnazjum Polskim. Debiutancka wystawa twórczości miała miejsce w polskiej galerii sztuki w Wolnym Mieście Gdańsku w 1934.

12 grudnia 1933 zawarł związek małżeński z Zofią z Lubieńskich Glogerową[1].

Po agresji III Rzeszy na Polskę wstąpił do Wojska Polskiego; pod koniec września 1939 dostał się do niewoli niemieckiej. Internowany w Oflagu II B Arnswalde prowadził kursy rysunku i matematyki, w wolnym czasie portretował współwięźniów. Po zakończeniu działań wojennych wyjechał do Włoch, wstąpił do II Korpusu Polskiego.

Po demobilizacji Korpusu w 1947 zamieszkał w Wielkiej Brytanii i tam spędził resztę życia. Założył w Londynie Polską Szkołę Malarstwa, która kontynuowała tradycje Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Wileńskiego. Dożywotnio pełnił funkcję prezesa Zrzeszenia Plastyków Polskich w Wielkiej Brytanii. Poza praca pedagogiczną publikował artykuły na tematy związane z malarstwem.

Był członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie[3].

W 1963 podczas wystawy w Drian Gelleries w Londynie poznał lekarkę Cicely Saunders, która kupiła jeden z jego obrazów. Tak rozpoczęta znajomość przerodziła się w związek, ale Marian Bohusz-Szyszko miał w Polsce żonę, z którą był w separacji. Jako gorliwy katolik nie myślał o rozwodzie. Dopiero pięć lat po śmierci żony poślubił Cicely Saunders, para przeżyła razem piętnaście lat. Marian Bohusz-Szyszko zmarł w założonym przez żonę hospicjum św. Krzysztofa w Londynie.

Był malarzem ekspresjonistą przywiązującym ogromną wagę do doboru barw, tematyka jego obrazów była bardzo zróżnicowana, ale w drugiej połowie życia znaczna część obrazów przedstawiała tematy sakralne. Marian Bohusz-Szyszko był wielokrotnie nagradzany m.in. nagrodą malarską Fundacji Alfreda Jurzykowskiego i Garby Prize. Wiele prac jego pędzla znajduje się w kościołach i kaplicach w Londynie oraz w muzeach w Warszawie, Gdańsku, Krakowie. Niemały zbiór obrazów znajduje się w londyńskim hospicjum św. Krzysztofa, gdzie spędził schyłek życia.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 Łoza 1938 ↓, s. 734.
  2. 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931 roku, s. 384.
  3. Wybór członków Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Polskie Towarzystwo Naukowe na Ojczyźnie s. 95. docplayer.pl. [dostęp 2016-10-13].
  4. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 26, Nr 5 z 31 grudnia 1978.
  5. Błędnie podana tożsamość Maria Bohusz-Szyszko. Por. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 28, Nr 5 z 31 grudnia 1973.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.