Nagrobek Marii Olszańskiej-Krotkiewskiej na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Maria Olszańska-Krotkiewska z domu Mossakowska (ur. 4 sierpnia 1915 w Warszawie, zm. 18 września 2003 tamże) – polska tłumaczka literatury szwedzkojęzycznej, w latach 1952–1975 redaktor merytoryczna w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”.

Życiorys

W latach 1936–1938 studiowała historię na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie II wojny światowej działała w ramach komórki „998” Wydziału Bezpieczeństwa i Kontrwywiadu Oddziału Informacyjno-Wywiadowczego Komedy Głównej Armii Krajowej. Po upadku powstania warszawskiego (1944) była więźniem obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. W latach 1945–1948 przebywała w Szwecji. Po powrocie do Polski ukończyła w 1952 studia z zakresu filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim.

W latach 1952–1975 pracowała jako redaktorka w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”. Była też autorką powieści młodzieżowej Zwykły dzień (Warszawa: Nasza Księgarnia, 1962). W jej dorobku translatorskim z języka szwedzkiego znajduje się zarówno literatura dziecięca (książki Astrid Lindgren, Edith Unnerstad), sensacyjno-kryminalna (kryminały autorstwa Maji Sjöwall i Pera Wahlöö, Jana Ekströma), jak i klasyka dwudziestowiecznej szwedzkiej literatury pięknej (powieści Vilhelma Moberga, Harry’ego Martinssona, Eyvinda Johnsona, Birgitty Trotzig).

Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 261-4-22)^[1].

Dorobek translatorski

• Jan Ekström, Termin mija o północy. Warszawa: „Czytelnik”, 1963.
• Hans-Krister Rönblom, Senator wraca. Warszawa: „Iskry”, 1963.
• Per Wästberg, Na czarnej liście. Warszawa: „Iskry”, 1964.
• Sara Lidman, Bagienne maliny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1965.
• Losy ludzkie: opowiadania i nowele szwedzkie. (wybrał i oprac. Zygmunt Łanowski, przekład wspólnie z Zygmuntem Łanowskim i Ireną Wyszomirską). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1965.
• Sigfrid Siwertz, Selambowie. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1966.
• Karl Aage Schwartzkopf, Więźniowie lodów. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1966.
• Sara Lidman, Z pięcioma brylantami. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1968.
• Veijo Meri, Korzenie na wietrze: powieść. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1968.
• Mika Waltari, Krwawy ślad. Niebezpieczna gra. (przekład wspólnie z Anną Marią Linke), Warszawa: „Iskry”, 1968.
• Astrid Lindgren, Mio, mój Mio. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1968.
• Nils Olof Franzén, Agaton Sax i porwany Mister Lispington. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1969.
• Edith Unnerstad, U tatusiowej mamy. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1970.
• Maria Wine, Zastrzelono lwa: wybór nowel i opowiadań. (wybór: Zygmunt Łanowski), Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1970.
• Edith Unnerstad, Z babcią do Petersburga. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1971.
• Birgitta Trotzig, Między niebem a morzem. Warszawa: „Pax”, 1971.
• Astrid Lindgren, Lotta z ulicy Awanturników. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1971.
• Astrid Lindgren, Dlaczego kąpiesz się w spodniach, wujku? Warszawa: Nasza Księgarnia, 1972.
• Kość słoniowa: nowele szwedzkie (wybór Zygmunt Łanowski, przekład wspólnie z Zygmuntem Łanowskim). Warszawa: „Czytelnik”, 1972.
• Harry Martinson, Droga do Klockrike. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1972.
• Viola Wahlstedt, Nikt nie wierzy Aslakowi. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1972.
• Lars Ahlin, Wielkie Zapomnienie: pierwsza książka Zachariasza. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1972.
• Per Christian Jersild, Do cieplejszych krajów. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1973.
• Maj Sjöwall, Per Wahlöö, Śmiejący się policjant. Warszawa: „Czytelnik”, 1973.
• Astrid Lindgren, Detektyw Blomkvist. Warszawa Nasza Księgarnia, 1973.
• Ingemar Fjell, Joachim Lis, detektyw dyplomowany. Warszawa Nasza Księgarnia, 1974.
• Birgitta Trotzig, Barbara. (przekład wspólnie z Zygmuntem Łanowskim). Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1974.
• Ingmar Bergman, Sceny z życia małżeńskiego. (przekład wspólnie z Karolem Sawickim). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1975.
• Vilhelm Moberg, Jedź dziś nocą. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1975.
• Birgitta Trotzig, Oskarżenie. Warszawa: „Pax”, 1976.
• Eyvind Johnson, Czasy jego wysokości. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1976.
• Maj Sjöwall, Per Wahlöö, Człowiek z Säffle. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1976,
• Bern Rosengren, Svampe i jego kot Buse. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1977.
• Inger Brattström, Mamy boksera. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1977.
• Per Olov Enquist, Piąta zima magnetyzera. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1977.
• Stig Dagerman, Weselne kłopoty. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1978.
• Olle Högstrand, Zamaskowana zbrodnia. Warszawa: „Czytelnik”, 1978.
• Per Gunnar Evander, Poniedziałki z Fanny. Warszawa: „Czytelnik”, 1979.
• Maj Sjöwall, Per Wahlöö, Zamknięty pokój. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1980.
• Jan Ekström, Maurowie. Warszawa: „Czytelnik”, 1981.
• Vilhelm Moberg, Emigranci. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1982.
• Jan Ekström, Taniec ognia. Warszawa: „Czytelnik”, 1984.
• Per Olof Sundman, Opowieść o Såmie. Warszawa: „Czytelnik”, 1987.
• Vilhelm Moberg, Imigranci. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1987.
• Sven Stolpe, Królowa Krystyna. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988.
• Jan Eström, Węgorz ryba pożądana: powieść kryminalna. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1988.
• Per Wahlöö, Ciężarówka. Warszawa: „Czytelnik”, 1989.
• Maj Sjöwall, Per Wahlöö, Jak kamień w wodę...: opowieść z życia policji. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990.
• Jan Ekström, Kwiat dla Róży. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990.

Przypisy

Bibliografia

• Wspomnienie o Marii Olszańskiej, [w:] Więź. 2004 nr 4 (546) s. 142. ISSN 0511-9405.
• Katalog Biblioteki Narodowej