Marek Fritzhand
Data i miejsce urodzenia

12 października 1913
Buczacz

Data i miejsce śmierci

2 grudnia 1992
Warszawa

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: etyka, filozofia
Alma Mater

Uniwersytet Lwowski

Doktorat

1951

Profesura

1954

Polska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1943–1989) Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” Order Wojny Ojczyźnianej II klasy

Marek Fritzhand (ur. 12 października 1913 w Buczaczu, zm. 2 grudnia 1992 w Warszawie[1]) – polski filozof marksistowski i etyk, profesor zwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego.

Życiorys

Ukończył studia filozoficzne na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie jego nauczycielami byli m.in. Kazimierz Ajdukiewicz i Roman Ingarden. W 1936 uzyskał tytuł magistra na podstawie napisanej pod kierunkiem R. Ingardena pracy pt. Pojęcie dobra i zła u Schelera i Hartmanna. Następnie podjął pracę nauczyciela[2].

Po zajęciu wschodnich terenów RP przez ZSRR wcielono go do Armii Czerwonej. W 1943 został żołnierzem Ludowego Wojska Polskiego[2]. W 1944 należał do korpusu oficerów polityczno-wychowawczych 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki[3]. W wojsku pozostawał do 1948[2].

W 1950 podjął pracę w Uniwersytecie Warszawskim w kierowanej przez Adama Schaffa Katedrze Filozofii. W 1951 na podstawie przygotowanej pod kierunkiem Tadeusza Kotarbińskiego rozprawy pt. O powinnościach i normach moralnych otrzymał w UW stopień naukowy doktora. W 1954 został w Uniwersytecie Warszawskim profesorem nadzwyczajnym, a w 1965 profesorem zwyczajnym. W 1962 objął kierownictwo Katedry Etyki UW[2].

W 1952 został członkiem korespondentem, a w 1961 członkiem rzeczywistym PAN[4]. W latach 1972–1980 był przewodniczącym Komitetu Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk.

Od 1944 należał do PPR, a od 1948 do PZPR[5].

Był założycielem drugiego, po amerykańskiej „Ethics”, czasopisma naukowego specjalnie poświęconego teoretycznym i normatywnym zagadnieniom etyki „Etyka”. Wychowawca kilku pokoleń adeptów i profesorów etyki w Polsce. Przyjmuje się, że do jego uczniów należą m.in.: Henryk Jankowski, Stanisław Soldenhoff, Jacek Hołówka i Zbigniew Szawarski[2].

Jego działalność naukowa przyczyniła się do rozwoju i utrwalenia w Polsce (ale nie tylko, jako że jego prace były tłumaczone na wiele języków świata) zainteresowań etyką marksistowską. Jako jeden z pierwszych wprowadził w Polsce na szerszą skalę problematykę metaetyki (wówczas odrzucaną przez oficjalny marksizm).

Wybrane prace

  • Człowiek, humanizm, moralność. Ze studiów nad Marksem (1961, II wyd. 1966);
  • Myśl etyczna młodego Marksa (1961, II wyd. 1978);
  • W kręgu etyki marksistowskiej. Szkice i polemiki etyczne (1966);
  • Główne zagadnienia i kierunki metaetyki. O metaetyce, intuicjonizmie i emotywizmie (1970);
  • O niektórych właściwościach etyki marksistowskiej (1974);
  • Wartości a fakty (1982);
  • Aktualność spuścizny etycznej Lenina (1987);
  • Etyka. Pisma wybrane (1990).

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Ryszard Wiśniewski, Marek Fitzhand [online] [dostęp 2023-09-30].
  2. 1 2 3 4 5 Robert T. Ptaszek: Fritzhand Marek. ptta.pl. [dostęp 2022-09-03].
  3. ↑ Andrzej Paczkowski, Trzy twarze Józefa Światły. Przyczynek do dziejów komunizmu w Polsce, Warszawa 2009, s. 65.
  4. ↑ Fritzhand, Marek, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], pan.pl [dostęp 2021-10-12].
  5. 1 2 Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 217. ISBN 83-223-2073-6.
  6. ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1589 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
  7. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.