.jpg.webp) | |
 Vice Admiral | |
| Pełne imię i nazwisko |
Marc Andrew Mitscher |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1906–1947 |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
          | |
.svg.png.webp){kind=small}
Marc Andrew „Pete” Mitscher (ur. 26 stycznia 1887, zm. 3 lutego 1947) – admirał Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych, wsławiony jako dowódca Zespołu Uderzeniowego Szybkich Lotniskowców Floty Pacyfiku w czasie II wojny światowej.
Początki kariery
Marc Andrew „Pete” Mitscher urodził się w Hillsboro, w stanie Wisconsin jako syn Oscara i Myrty z domu Shear. W roku 1888, gdy miał 2 lata, jego rodzice przenieśli się do Oklahoma City w stanie Oklahoma, gdzie jego ojciec, przedstawiciel Urzędu ds. Indian, został wkrótce wybrany burmistrzem.
Z dokumentów rodzinnych wynika, że niezależnie od przenosin rodziny do Oklahomy, młody Mitscher uczęszczał do szkoły podstawowej i średniej w Waszyngtonie, gdzie, po maturze, zapisał się do US Naval Academy w Annapolis w stanie Maryland w roku 1906. Akademię ukończył w roku 1910 i przez dwa lata (zgodnie z ówczesnymi przepisami) służył na pokładzie krążownika pancernego USS „Colorado” uzyskując 7 marca 1912 roku stopień chorążego. W sierpniu 1913 został skierowany na „California”.
Po odbyciu służby na niszczycielach USS „Whipple” i USS „Stewart” we wrześniu 1915 roku, Mitscher został skierowany na kurs pilotażu w bazie Lotnictwa Morskiego w Pensacola na Florydzie, gdzie jako jeden z pierwszych odbywał loty startując z pokładu umieszczonego nad lufami dział głównych krążownika USS „North Carolina”, pierwszego okrętu US Navy przystosowanego do takich operacji. 2 czerwca 1916 roku Mitscher otrzymał stopień pilota morskiego. W rok później brał udział − na pokładzie USS „Huntington” − w próbach z katapultami lotniczymi. Wreszcie, w lutym 1919 roku, został przeniesiony do sekcji lotniczej w Biurze Operacji Morskich.
Okres międzywojenny
10 maja 1919 roku, jako pilot łodzi latającej Curtiss NC-1, wystartował z Nowej Fundlandii do lotu eskadry trzech samolotów przez Atlantyk. Jego samolot oraz towarzyszący mu NC-3 wylądowały w gęstej mgle na Azorach, ale sztorm nie pozwolił im kontynuować podróży do Europy (lot ukończył samolot NC-4).
W latach następnych Mitscher służył na pokładach lotniskowców USS „Langley” i USS „Saratoga”, a także transportowca wodnosamolotów „Wright”.
II wojna światowa
Od czerwca 1939 do lipca 1941 był zastępcą szefa Biura Lotnictwa Morskiego, ale wkrótce został zaokrętowany na lotniskowiec „Hornet”, a w październiku 1941 przejął dowodzenie okrętu. Pod jego dowództwem „Hornet” dokonał słynnego Rajdu Doolittle'a przeciw Japonii.
Mitscher dowodził „Hornetem” podczas bitwy pod Midway w dniach 4-6 czerwca, ale nie spisał się dobrze. Grupa lotnicza wysłana z „Horneta” jako jedyna nie odnalazła lotniskowców japońskich, z wyjątkiem jednego dywizjonu torpedowych Devastatorów, który samowolnie odłączył się od grupy, lecz z powodu braku eskorty myśliwskiej nad celem, stracił wszystkie 15 samolotów i 29 lotników. Reszta grupy nie odnalazła wroga i poszła w rozsypkę, po czym z braku paliwa stracono 14 samolotów i 2 pilotów[1]. Zdaniem części autorów, Mitscher mógł sugerować lub polecić dowódcy grupy Stanhope Ringowi lot w rejon, gdzie miał nadzieję napotkać drugi zespół japońskich lotniskowców, którego jednak w ogóle nie było. Niektórzy autorzy sugerują, że później tuszował on wraz z Ringiem swój błąd, na co jednak nie ma jednoznacznych dowodów[1]. Na konto Devastatorów należy jednak zapisać, że ściągnęły na siebie całą japońską eskortę, umożliwiając bombowcom nurkującym z „Yorktowna” i „Enterprise” zatopienie trzech japońskich lotniskowców i tym samym zwycięskie zakończenie bitwy. Niemniej, obecność pozostałych samolotów z „Horneta” nad celem mogła doprowadzić do zatopienia wszystkich lotniskowców i tym samym uratować amerykański USS „Yorktown”[1]. Wkład samolotów „Horneta” ograniczył się do skutecznego ataku na krążowniki „Mikuma” i „Mogami”, gdy bitwa została już rozstrzygnięta.
%252C_in_June_1944_(80-G-236831).jpg.webp)
Już przed bitwą pod Midway Mitscher wiedział, iż po powrocie do Pearl Harbor otrzyma awans do stopnia kontradmirała. Jednak bezwartościowy udział „Horneta” w tej bitwie, a zwłaszcza kontrowersyjny decyzją Mitschera lot Air Group 8 kursem 265° zamiast 239° oraz jego niewiarygodny raport pobitewny sprawiły, że pilot marynarki z bardzo niskim numerem 33 utracił zaufanie dowódcy Floty Pacyfiku admirała Chestera Nimitza, i został usunięty z lotnictwa pokładowego[2][uwaga 1].
Decyzją adm. Nimitza, który z powodu stylu swojego przywództwa zataił we własnym raporcie wątpliwości wobec Mitshera i udziału „Horneta” w bitwie pod Midway przed dowódcą US Navy adm. Ernestem Kingiem, Marc Mitsher zachował obiecany awans do stopnia kontradmirała, utracił jednak dowództwo „Horneta” i został skierowany do dowodzenia eskadrą zwiadowczą Patrol Wing 2 samolotów PBY Catalina na Hawajach[4]. Załamanie w ten sposób kariery, spowodowało, że Mitscher znalazł się na skraju depresji[4]. Za wstawiennictwem adm. Spruance'a u dowódcy Floty Pacyfiku, w grudniu 1942 roku kadm. Mitscher powrócił jednak na ścieżkę rozwoju kariery, gdy pod koniec kampanii na Salomonach został mianowany dowódcą lotnictwa w Nouméi na Nowej Kaledonii[4]. W kwietniu 1943 został przeniesiony na identyczną pozycję na Wyspach Salomona, by wreszcie wylądować w kontynentalnych Stanach Zjednoczonych jako szef powietrznej obrony Zachodniego Wybrzeża.
Na środkowy Pacyfik wrócił w styczniu 1944 roku jako dowódca 3 Dywizjonu Lotniskowców, a 21 marca został awansowany do stopnia wiceadmirała i mianowany − w miejsce Charlesa Pownalla − dowódcą grupy uderzeniowej szybkich lotniskowców V Floty (TF 58). Dowodził z pokładu lotniskowca „Lexington” grupą uderzeniową, która zadała Japończykom ogromne straty, bombardując ich instalacje na lądzie, statki handlowe i okręty Floty Cesarskiej od Truk po Palau, wzdłuż wybrzeży Nowej Gwinei i w archipelagu Marianów. Jego doskonale wyszkoleni piloci dokonali zagłady samolotów japońskich w bitwie na Morzu Filipińskim, bitwie nazywanej przez Amerykanów Mariańskim polowaniem na indyki (ang. The Marianas Turkey Shoot) w czerwcu 1944. Warto odnotować, że gdy po bitwie piloci wracali na pokłady swych lotniskowców po zmierzchu, Mitscher – łamiąc procedury – kazał pozapalać światła pokładów startowych, co ocaliło większość jego ludzi i zaskarbiło sobie ich wdzięczność.
Przez następny rok grupa uderzeniowa Mitschera zadawała potężne ciosy Japonii osłaniając lądowanie na Peleliu, kampanię filipińską, zdobycie Iwo Jimy i Okinawy. W czasie trwania tych wszystkich operacji Mitscher znajdował zawsze czas, by rzucić swe szybkie lotniskowce na północ celem dokonania dewastujących nalotów na macierzyste wyspy japońskie.
W lipcu 1946, kiedy powrócił do Stanów Zjednoczonych by objąć stanowisko zastępcy szefa operacji morskich, otrzymał wiele wysokich odznaczeń bojowych[5]. Służył krótko jako dowódca VIII Floty, a 1 marca 1946 został głównodowodzącym Floty Atlantyku w stopniu admirała. Zmarł w czasie pełnienia służby w Norfolk, w stanie Wirginia.
Uwagi
- ↑ W raporcie wskazał bowiem że grupa „Horneta” poleciała kursem 239°, podczas gdy wiele okoliczności i świadectw wskazuje na kurs 265°, skutkiem rozkazu który stał się powodem „lotu donikąd”, buntu dowódcy eskadry torpedowej VT-8 kmdr. Waldrona, i pośrednią przyczyną całkowitej likwidacji przez siły japońskie 8. eskadry torpedowej. Kontrowersje pogłębiane są faktem, iż wbrew obowiązkowi, swoich raportów bitewnych nie złożył żaden z dowódców jednostek okrętu – dowódca grupy lotniczej, szef sztabu grupy lotniczej oraz żaden z ocalałych dowódców eskadr[3]. Wątpliwości co do raportu sporządzonego przez dowódcę „Horneta” spowodowały, że w swoim własnym oficjalnym raporcie, biorący udział w bitwie dowódca Task Force 16 adm. Raymond Spruance – i jako taki, bezpośredni przełożony Mitschera – stwierdził, iż „dla poprawności historycznej, raport „Horneta” zawiera znaczną liczbę nieścisłości. [...] W razie rozbieżności między raportami „Enterprise'a” i „Horneta”, raport „Enterprise” należy uznać za bardziej wiarygodny”[4].
Przypisy
- 1 2 3 Michał Kopacz: Stracona szansa (2), w: Morze, Statki i Okręty nr 7/2010, s.38-46
- ↑ Craig Symonds: Nimitz at War, s. 136-137
- ↑ Craig L. Symonds. Mitscher and the Mystery of Midway. „Naval History Magazine”. 26 (3), Maj 2012.
- 1 2 3 4 Craig Symonds: Nimitz at War, s. 132-133
- ↑ M.in. Distinguished Service Medal
Bibliografia
- Clark G. Reynolds, The Carrier War, Alexandria, VA 1987, ISBN 0-8094-3304-4
- Theodore Taylor, The Magnificent Mitscher, New York 1991. ISBN 1-55750-800-3
- Craig Symonds: Nimitz at War: Command Leadership from Pearl Harbor to Tokyo Bay. Oxford University Press, 2022. ISBN 0-19-006236-3.