Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
mak piaskowy |
Nazwa systematyczna | |
Papaver argemone L. Sp. pl. 1:506. 1753 |
Mak piaskowy (Papaver argemone L., ew. Roemeria argemone (L.) C.Morales, R.Mend. & Romero García) – gatunek roślin jednorocznych z rodziny makowatych. Tradycyjnie klasyfikowany do szeroko ujmowanego rodzaju mak Papaver, ale też w XXI wieku włączany do rodzaju remeria Roemeria[3][4]. Występuje w południowej i środkowej Europie, na Bliskim Wschodzie i w północnej Afryce. Jako introdukowany rośnie także w północnej Europie i na innych kontynentach obu półkul w strefach umiarkowanych[3]. W Polsce jest rozprzestrzeniony na całym obszarze prócz gór i ma status archeofita[5].
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, owłosiona, słabo rozgałęziona, 10–30 cm wysokości.
- Liście
- Owłosione. Liście dolne na ogonkach, górne siedzące, głęboko pojedynczo lub podwójnie pierzastodzielne, o lancetowatych, ząbkowanych odcinkach.
- Kwiaty
- Ciemnoczerwony, pojedynczy kwiat na długiej szypułce pokrytej prostopadle odstającymi włoskami o długości 3 mm lub więcej. Płatki korony długie na 15–25 mm z czarną plamą u nasady, zwykle nie stykają się ze sobą. Słupek nagi, nitki pręcików zgrubiałe w górnej części. Kwiaty bez miodników.
- Owoce
- Podłużnie maczugowata, naga torebka, wyraźnie żeberkowana, ze skąpymi, wzniesionymi szczecinkami. Nasiona bardzo liczne.
- Pokrój
- Kwiat
- Owoc
- Nasiona
Biologia i ekologia
Siedlisko: pola uprawne (chwast segetalny), piaszczyste brzegi dróg, ugory. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla zespołu roślinnego Papaveretum argemones[6]. Kwitnie od maja do lipca. Roślina trująca.
Zastosowanie
- Roślina lecznicza: o podobnym działaniu i zastosowaniu jak mak lekarski. Surowcem leczniczym są kwiaty i nasiona (Flores et Semen Papaveris Argemonidos)[7].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-04] (ang.).
- 1 2 Roemeria argemone (L.) C.Morales, R.Mend. & Romero García. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-10].
- ↑ Enrico Banfi, Fabrizio Bartolucci, Jean-Marc Tison, Gabriele Galasso. A new genus for Papaver sect. Meconella and new combinations in Roemeria (Papaveraceae) in Europe and the Mediterranean area. „Natural History Sciences”. 9, 1, 2022. DOI: 10.4081/nhs.2022.556.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Marian Nowiński: Rośliny lecznicze flory polskiej. Poznań: Polskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1959, s. 223, 268.
- BioLib: 3502
- EoL: 486651
- EUNIS: 175500
- Flora of North America: 233500841
- FloraWeb: 4108
- GBIF: 2888445
- identyfikator iNaturalist: 61777
- IPNI: 305858-2
- ITIS: 504109
- NCBI: 357464
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2560689
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:305858-2
- Tela Botanica: 75276
- identyfikator Tropicos: 24000026
- USDA PLANTS: PAAR3