Małgorzata Starowieyska
Mao Star
Ilustracja
Imię i nazwisko

Małgorzata Maria Starowieyska

Data i miejsce urodzenia

31 października 1953
Warszawa, Polska

Data i miejsce śmierci

2 maja 2006
Warszawa, Polska

Dziedzina sztuki

malarstwo, performance, butō, action painting, scenografia

Ważne dzieła
  • cykle: Die Sarkophage
  • Bolero
  • Kloszardzi
  • Requiem

Małgorzata Maria Starowieyska, primo voto Zick[1], pseudonim Mao Star (ur. 31 października 1953 w Warszawie, zm. 2 maja 2006 tamże) – polska artystka; malarka, performerka, scenografka i choreografka . Mieszkała i tworzyła w Polsce (Warszawa, Skudzawy Stare), Niemczech Zachodnich (Berlin, Kilonia) i Francji (Paryż).

Córka Stanisława Starowieyskiego (syna Stanisława Kostki Starowieyskiego i Marii Szeptyckiej[2]) i Heleny[3] z domu Załuskiej (córki Ireneusza Załuskiego i Mary Didur-Załuskiej). Jej stryjem był Franciszek Starowieyski[4].

Wykształcenie

Działalność artystyczna

Najważniejsze obrazy i grafiki: Kloszardzi (Paryż, 1976) – cykl obrazów, Samuel Beckett (Paryż, 1978) – obraz, Die Sarkophage (Berlin, 1985–86) – cykl obrazów, Bolero (Berlin, 1987–88) – action painting, Requiem (1993) – cykl, Matka (Warszawa, 2006) etc.

Współpracownicy: Ute Aurand, Jens Carl Ehlers, Mikołaj Brykalski, Andreas Haltermann, Peter (Piotr) Lachmann[5], Daria Danuta Lisiecka, Joachim Lodek, Eustachy Kossakowski, Krzyś Lipowicz, Kamil Sipowicz, Ivo Staack, Maciek Pietracho, Zbigniew Papis, Ulrike Pfeiffer, Theater 100 Fleck, Artur Turalski, Dzidek Starczynowski, Peter Zick, Pierfranco Zappareddu etc.

Wybrane wystawy, performance, spektakle i publikacje[6]:

  • 1978 – Salon Majowy, La Liberté, Paryż
  • 1978 – Dom Poety, Paryż
  • 1979 – Muszle (cykl), Autoportret
  • 1979 – Travaux sur papier-Objets 79, Villeparisis: Centre culturel municipal Jacques Prévert, Paryż
  • 1980 – „Auuschnitte” (Regie: U. Aurand, Darsteller: M. S.), Berlin
  • 1981 – Samuel Beckett, Galeria Pels-Leusden, Berlin[7]
  • 1981 – Springen, Apocalypsys cum Figuris, Galerie Dominicus, Berlin[8]
  • 1982 – VBK Kunst Tage Berlin, Nationalgalerie, Berlin[9]
  • 1983 – Forum für Aktuelle Kunst, Berlin, Berlin
  • 1983 – Okiana (Regie: U. Pfeiffer, U. Aurand, Darsteller: M. Starowieyska), 16mm, OF, Magnetton, BRD
  • 1983 – Współpraca z Awangardowa Grupą Theater 100 Fleck (do 1985 roku), Berlin
  • 1983 – Performance „Der Schrei” (E. Haug, T. Wagner), Berlin.
  • 1984 – Verein Berliner Kunstler, Berlin
  • 1984 – Galeria Syndikat, Neukölln, Berlin
  • 1984 – Marathon – eine Performance, Künstlerhaus Bethanien[10]
  • 1984 – Das Mysterium Theater, Berlin
  • 1985 – Taniec Ikarusa, Club SO36, Berlin
  • 1985 – Das Mysterium Theater, Berlin
  • 1985 – Galerie Buchhandlung (Mao Star & Kamil Sipowicz), Berlin
  • 1985 – „Mao Star”, [w:] „Kultur Jetzt” (748 Jahre Berlin), Nr. 40, Berlin 1985.
  • 1985 – „Grand Café (Spielserie, 9 × 13min, 35mm, kolor, produkcja: Dibs-Film/WDR, reżyseria: Jens Carl Ehlers).
  • 1985–1987 – Mit dem Kope gegen die Mauer, Berlin[11]
  • 1986 – Galeria Poll, Eindhoven (Holandia)
  • 1986 – AnFormen (Mao Star&Ivo Staack), Berlin[12]
  • 1986 – Riwiera-Remont, Warszawa
  • 1986 – Galeria Tipheret (Mao Star & Kamil Sipowicz)[13], Berlin
  • 1986 – Awangardowe Noce Performensu, Eksperymentalny Taniec, Stadthaus Böcklerpark, Kreuzberg, Berlin
  • 1986 – „Südost Express- Kreuzberger Lokalzeitung”, Nr 101, A6455E, Berlin
  • 1987 – Freie Berliner Kunstausstellung, Berlin
  • 1988 – Arsenał '88 (Ogólnopolska Wystawa Młodej Plastyki), Warszawa
  • 1988 – Mandopera (Tanzperformance – Tanz und Regie: Malgorzata Starowieska), S-VHS, Farbe, 22 Min, Berlin
  • 1989 – Bolero On The Blue Moon (Tanzperformance-Tanz und Regie: Malgorzata Starowieska), S-VHS, Farbe, 22 Min, Berlin
  • 1989 – 13 Sarkofagów i I Dusza (performance), Festiwal Berlińskiej Sztuki Obrazu BBK, Berlin
  • 1990 – Wystawa Towarzystwa Polskiej Kultury, Berlin
  • 1990 – Domus de Janas Teatro (współpraca z Pierfranco Zappareddu), Cagliari
  • 1991 – Samyuttanikaya” (videofilm, realizacja: M. S., R. Scherrer, P. Zick), Berlin
  • 1991 – „Blue moon” (koncert-performance), Schauspielhaus, Erfurt
  • 1993 – Festiwal „Pobocza Teatru”, Toruń
  • 1994 – Płośnickie Lato Teatralne, Płośnice
  • 1994 – Letnie Spotkania Teatralne, Kurzętnik
  • 1994 – Warszawski Miesiąc Malarstwa, Warszawa
  • 1997 – Warszawski Miesiąc Malarstwa, Warszawa
  • 1999 – Mironalia – Festiwal Mirona Białoszewskiego[14], Warszawa
  • 1999 – Artyści Ursynowa, Warszawa
  • 2000 – Galeria Domu Sztuki SMB Jary, Warszawa
  • 2000 – Mironalia – Festiwal Mirona Białoszewskiego, Warszawa[15]
  • 2000 – 50-lecie malarzy warszawskich, Zamek Książąt Pomorskich
  • 2002 – Ruchoma wystawa obrazów Sarkofagi, Jadłodajnia Filozoficzna, Warszawa
  • 2004 – Ursynowskie Spotkania Twórców, Warszawa
  • 2005 – Ursynowskie Spotkania Twórców, Warszawa
  • 2006 – Matka, Ursynowskie Spotkania Twórców, Warszawa[16]
Cykl Die Sarkophage. Pracownia Mao Star w Berlinie. (Zdj. zdj. ze zbioru H. Starowieyskiej – K. Kobro)

Inspiracje

Małgorzacie Starowieyskiej pośmiertnie został poświęcony poemat pt. Mao Star, który wchodzi w skład tomu poetyckiego Pieśni solarne Kamila Sipowicza. Poemat był inspiracją dla Kapsydy Kobro-Okołowicz[17], która przygotowała i przedstawiła pierwsze studium o życiu i twórczości artystki[18] czym rozpoczęła autorski projekt badawczy Hommage à Małgorzata „Mao Star” Starowieyska.

Projekt ten, realizowany w ramach idei Line of apsides. Hommages (pamięci Anny Micińskiej, której życie i twórczość ma szczególne znaczenie dla autorki projektu), składa się z szeregu działań zmierzających do rejestrowania, przedstawienia (prezentacje zwłaszcza na gruncie polskim), nadania należnego statusu oraz ocalenia od zapomnienia twórczości Małgorzaty Starowieyskiej.

Za wykonywaną w ramach tego projektu pracę badawczą, Kapsyda Kobro otrzymała w październiku 2010 Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego[19].

28 maja 2015 nakładem wydawnictwa „słowo/oraz terytoria” ukazała się książka Kapsydy Kobro pt. Mao Star. Instynktowne zanikanie w przestrzeni. Listy i materiały do biografii Małgorzaty Starowieyskiej (1953–2006). Publikacja została nagrodzona w listopadzie 2015 roku podczas 19. Poznańskich Dni Książki nie tylko Naukowej otrzymując Nagrodę Prezydenta Miasta Poznania za znakomity poziom edytorski[20], zaś 19 maja 2016 roku otrzymała Wyróżnienie w 56. Konkursie Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek na Najpiękniejsze Książki Roku 2015 (Dział II – Książki naukowe, popularnonaukowe – humanistyka)[21].

Przypisy

  1. ↑ Nie znaleziono:: „małgorzata starowieyska” [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2017-11-25].
  2. ↑ Stanisław Kostka Starowieyski h. Biberstein (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego).
  3. ↑ Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego.
  4. ↑ Mao Star. Instynktowne zanikanie w przestrzeni / Recenzje klubowiczów / Instytut Książki [online], www.instytutksiazki.pl [dostęp 2017-09-13] (pol.).
  5. ↑ 13 czerwca 2009 r. Piotr Lachmann opowiedział o Mao Star (jak i H. Kajzarze i T. Różewiczu) w Berlinie w ramach inicjatywy „My berlińczycy”, nawiązując do tomiku swych wierszy z 1983 pt. Niewolnicy wolności oraz przedwczesnej śmierci artystki.
  6. ↑ Hasło wraz z wykazem wydarzeń artystycznych pochodzi od Katarzyny Kobro (Kapsyda Kobro), która w styczniu 2009 roku zaczęła odszukiwać świadectwa twórczości Małgorzaty Starowieyskiej w Polsce i Berlinie. W pracach stawiających sobie za cel ocalenie twórczości Mao Star udział biorą: Helena Starowieyska wraz z pozostałymi członkami rodziny (źródła własne oraz prace i teksty Mao Star) oraz Kamil Sipowicz, Piotr Lachmann (Warszawa), Daria Lisiecka, Ute Aurand (Berlin), Krzysztof Lipowicz (Berlin) oraz Agata Stanisz (Poznań). Kobro zaczęła szukać oraz pracować nad materiałami (archiwizacja, edycja tekstów itd.) traktującymi o twórczości Mao Star na początku 2009 roku, kilka tygodni po tym, jak Kamil Sipowicz poinformował ją o losach artystki.
  7. ↑ Dichter und Denker im Spiegel der Kunst, Graphisches Kabinett der Galerie Pels-Leusden, 1981.
  8. ↑ Małgorzata Starowieyska (Warschau-Paris-Berlin-Zeichnungen) – Einladung, Galerie Dominicus, Ebersstrabe 27 – 1000 Berlin 62, 1981.
  9. ↑ Zachował się plakat. Udział w VBK wzięli (kolejność i pisownia zgodnie ze stosowaną w oryginale): Marca America / Niederlande, Miquel Esteban Cano / Spanien, Maciej Feller / Tschechoslowakei, Ajit Gupta / Indien, Aldona Gustas / Litauen, Narendra Kumar Jain / Indien, Louis / Niederlande, Menjibar / Spanien, Ivan Mudroch / Tschechoslowakei, Milos Navratil / Tschechoslowakei, Markku Peltonen / Finland, Malgorzata Starowieyska / Polen, Joost Van Der Velden / Niederlande, Ausländische Künstler in Berlin zu Gast im Verein Berliner Künstler / Ausstellung vom 6. Mai bis 2. Juni 1982.
  10. ↑ Udział wzięli również: Maria Krystyna Kawczak, Zbigniew Papis, Zdzisław Starczynowski, Mikołaj Brykalski, Andrzej Krol i Siegfried Hasler.
  11. ↑ Musyka: Thomas Christen, kostiumy: Małgorzata Starowieyska, choreografia: Dzidek Starczynowski, performance: Joachim Lodek.
  12. ↑ Zachował się plakat z następującymi danymi: AnFormen. Mao Star, Ivo Staack. Performance. 25.02.1986, godz. 18.00. Druk: Zakład Remont CK ZSP Politechniki Warszawskiej, ul. Waryńskiego 12.
  13. ↑ Mao Star&Kamil Sipowicz, Magische Formen, Tipheret, Stätte der Schönen Künste, Delmolder StraBe 2, 1000 Berlin 31, 1986.
  14. ↑ Mironalia ’99, Warszawa: Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy Dzielnicy Ochota Gminy Warszawa-Centrum, 1999, s. 3, ISSN 1234-995X, OCLC 68763206.
  15. ↑ Postacie-Ekrany do „Osmędeuszy” Mirona Białoszewskiego, Teatr Osobny, Oratorium Szyldowe, największa rzecz sceniczna epicka zamkniętej epoki przedmieścia w Teatrze osobnym przedstawiająca osiemnaście postaci i dwa chóry& ...parę tekstów od siebie... – Małgorzata Starowieyska, Mironalia 2000, 21.05.05.
  16. ↑ Ursynowskie Spotkania Twórców 2005, Galeria Wieża, Parafia pw. Wniebowstąpienia Pańskiego, Urząd m. st. Warszawy Wydział Kultury Urzędu Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy, s. 30, 2006.
  17. ↑ Twórca wydawnictwo słowo/obraz terytoria. [dostęp 2012-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-30)].
  18. ↑ Instynktowne zanikanie w przestrzeniach. O Mao Star z „Pieśni solarnych” Kamila Sipowicza, OKN Między słowami, 11.03.2009, WFPiK UAM.
  19. ↑ Kapsyda Kobro, słowo/obraz terytoria. terytoria.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-30)]..
  20. ↑ słowo/obraz terytoria.
  21. ↑ Mirosław Tarnowski, Laureaci 56. Konkurs PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2015 [online], www.ptwk.pl [dostęp 2016-05-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-22].

Bibliografia

  • Arsenał '88
  • Zdjęcie Małgorzaty Starowieyskiej z 1972 r.
  • Dichter und Denker im Spiegel der Kunst, Graphisches Kabinett der Galerie Pels-Leusden, 1981.
  • Schweinfurth R., Melodie der Bilder, [w:] Zitty, nr 25, s. 67, Berlin 1983.
  • Blchler I., Marathon. Performance im Bethanien, [w:] Berlinerszene, Montag, 30.07, Berlin 1984.
  • Frings U., Von Bhagwan und Sodom, [w:] Zitty, nr 19, s. 62, Berlin 1984.
  • Qpferdach, Schrei – wenn du kannst. Theater für einen Zuschauer, [w:] Berlinerszene, Berlin
  • Mao Star (Psychologische Portraits, Performance „Anformen”)[w:] Zeitschrift für Kunst, Kultur, Fotografie, Kunst und Kultur, nr 40/DM, Berlin 1985.
  • Zuzug nicht gestattet.Polnische Kultur in Kreuzberg. Eine Dokumentation, Eine Ausstellung des Bezirksbürgermeisters in Zusammenarbeit mit der Kreuzberger Ausländerbeauftragten und dem Polnischen Sozialrat e.V., s. 16, Berlin 1991.
  • Fundacja Salon 101. salon101.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  • Mironalia 2006, Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy Dzielnicy, 2006 ISSN 1643-9015.
  • Wystawa „In memoriam Małgorzaty Starowieyskiej 1954–2006” – Mironalia 2006
  • O myślach największej wagi (tekst o twórczości K. Sipowicza, m.in. o poemacie Mao Star).
  • Hipis to nie zawód – rozmowa z Kamilem Sipowiczem, [w:] Lampa, nr 5 (62), Warszawa 2009.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.