wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna |
24 |
Kod pocztowy |
09-540[3] |
Tablice rejestracyjne |
WGS |
SIMC |
0574474[4] |
Położenie na mapie gminy Sanniki | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
Położenie na mapie powiatu gostynińskiego | |
52°20′27″N 19°46′25″E/52,340833 19,773611[5] |
Lwówek – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie gostynińskim, w gminie Sanniki[4][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Przez wieś przepływa rzeka Nida (dopływ rzeki Słudwi, dorzecze Bzury).
Przez Lwówek przebiega droga wojewódzka nr 583 (relacji Bedlno-Sanniki), co sprawia, iż jest on miejscowością dobrze skomunikowaną z okolicznymi ośrodkami miejskimi (z Płockiem, Gąbinem, Gostyninem i Żychlinem).
W Lwówku znajduje się kaplica pw. Matki Boskiej Częstochowskiej będąca kościołem filialnym parafii w Osmolinie oraz poniemiecki cmentarz z końca XIX wieku.
W miejscowości działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej utworzona w 1946 roku oraz założony w 1958 roku, należący do zrzeszenia LZS klub sportowy Lwówianka Lwówek, którego drużyna piłkarska występuje w A-klasie podokręgu płockiego Mazowieckiego ZPN.
Historia
Wieś została założona pod nazwą Leonberg w pierwszych latach XIX wieku, przez kolonistów wyznania ewangelicko-augsburskiego, przybyłych z terenu Prus. W latach 1802-1804 osiedliło się w Lwówku 78 kolonistów (zbudowano około 60 domów). W 1804 założona została pierwsza szkoła w Lwówku. W 1884 roku na ogólną liczbę 925 osób aż 661 było wyznania ewangelickiego. W dużej liczbie mieszkali tam również Bracia Morawscy (250 osób). W połowie XIX wieku do placówki uczęszczało ponad 160 uczniów. W 1857 w Lwówku wybudowano kościół – zbór służący części miejscowej ludności protestanckiej tzw. braciom morawskim. Mimo iż wieś miała charakter rolniczy (kultura rolna była wysoka), jeszcze w XIX stuleciu rozpoczął się proces jej industrializacji. Część przybyłych kolonistów zajmowała się kowalstwem: produkowali maszyny rolnicze oraz wozy. We wsi działały także dwa młyny, olejarnia oraz tartak. W procesie produkcji wykorzystywano maszyny parowe. W 1938 roku Lwówek został zelektryfikowany.
Po 1945 roku mieszkańcy wsi pochodzenia niemieckiego opuścili granice Polski, a Lwówek zasiedlili Polacy pochodzący zarówno z okolicznych wiosek, jak i nowo przybyli z innych części kraju. W lutym 1945, na bazie istniejących we wsi zakładów uruchomiono punkt obsługi pojazdów wojskowych, który później nastawiano na produkcję i naprawę maszyn rolniczych. Pracowała około 90-osobowa załoga. Wkrótce kompleks produkcyjny Państwowych Zakładów Przemysłowych w Lwówku – zajmujących się m.in. odlewaniem z żeliwa: trybów, kieratów; montowaniem wozów na żelaznych kołach; produkcją wialni, sieczkarni itp.; ostrzeniem („ryflowaniem”) walców do poniemieckich młynów; stolarką (działał tartak) – przekształcono w Państwowy Ośrodek Maszynowy, trzeci w Polsce. Zakład zatrudniał ponad 100 osób (także z okolicznych miejscowości) i stanowił bazę do obsługi okolicznych spółdzielni agronomicznych. W 1969 roku oddano do użytku budynek nowej szkoły – wybudowanej ze znaczącym wkładem społecznym miejscowej ludności. Na początku lat siedemdziesiątych do Lwówka przyłączono część sąsiedniej wioski Turcja, której mieszkańców przesiedlono, z racji budowy w pobliżu, w miejscowości Konstantynów, Radiofonicznego Centrum Nadawczego Polskiego Radia. Wybudowany w 1974 roku maszt radiowy mierzący 646 metrów, był (mimo jego katastrofy na początku lat dziewięćdziesiątych) do 2008 roku najwyższą konstrukcją wzniesioną w historii ludzkości. Widok wieży przez niemal dwie dekady dominował w krajobrazie wsi. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych biegnąca przez Lwówek droga wojewódzka 583 (Sanniki-Bedlno) została gruntownie zmodernizowana i poszerzona. W tym czasie oddano do użytku wodociąg. Transformacja ustrojowa przyniosła zamknięcie produkcji w zakładzie POM i zwolnienia pracowników; podobny los spotkał działającą we wsi zlewnię mleka oraz młyn. U schyłku XX wieku wieś została w całości ztelefonizowana. W 2004 roku decyzją Rady Gminy w Sannikach zlikwidowano, przy sprzeciwie lokalnej społeczności, szkołę podstawową.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wieś Lwówek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2017-02-04] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 685 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- 1 2 GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 70908
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
Bibliografia
- Chudzyński M. (red) Dzieje Gostynina i ziemi gostynińskiej, Warszawa 1990: Wydawnictwo Akcydensowe
- Szczepański J., Sanniki i okolice, Warszawa 1987: Wydawnictwo PTTK Kraj
- Vogel J. H., Leonberg. History of Swabian Settlement in the Gostynin district from its Establishment 1801-1805 to Banishment in 1945, „Society for German Genealogy in Eastern Europe Journal”, 3 (4), Calgary: SGGEE
Linki zewnętrzne
- Lwówek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 554 .
- Katalog zabytków osadnictwa holenderskiego w Polsce