Ludwik Kubala
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 września 1838
Kamienica

Data i miejsce śmierci

30 września 1918
Lwów

Miejsce spoczynku

Cmentarz Łyczakowski we Lwowie

Narodowość

polska

Małżeństwo

Leona

Dzieci

Wawrzyniec

Krewni i powinowaci

Władysław, Kazimierz (bratankowie)

Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)
Nagrobek Ludwika Kubali

Ludwik Kubala (ur. 9 września 1838 w Kamienicy, zm. 30 września 1918 we Lwowie) – polski historyk, nauczyciel.

Życiorys

Ludwik Kubala urodził się 9 września 1838 r. w Kamienicy. Tam, jak również w zakupionej przez jego rodziców w 1838 r. Łukowicy Łapczyńskiej, przyszły historyk spędził swoje dzieciństwo i wczesną młodość. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Starym Sączu, a w latach 1849–1855 do gimnazjum w Nowym Sączu. Klasę VIII przerabiał w Gimnazjum św. Anny w Krakowie. W 1857 zdał egzamin dojrzałości i zapisał się na Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Już jednak po roku nauki w Krakowie przeniósł się na Uniwersytet w Wiedniu, gdzie rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym (1858-1861). Brał udział w pracach organizacyjnych powstania styczniowego. Był szefem policji powstaniowej w Krakowie, za co uwięziono go na dwa lata w więzieniu w Josephstadt (15 grudnia 1863 – 18 listopada 1865). W 1863 roku wydał broszurę Uwagi przez Pewnego, w której krytykował Rząd Narodowy[1]. W 1869 z wielkimi trudnościami, mimo posiadanego doktoratu, rozpoczął pracę jako suplent w III gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie. Dopiero w 1872 zdał egzamin na nauczyciela, co opóźniło pisarstwo historyczne rozpoczęte podczas uwięzienia. We wrześniu 1872 wraz z Dominikiem Machnowskim zostały pierwszymi nauczycielami nowo otwartego niższego 4-klasowego C. K. Gimnazjum w Złoczowie[2].

W latach 1880-1881 opublikował dwa tomy szkiców historycznych, które przyniosły mu sławę i popularność. Pod ich wpływem Henryk Sienkiewicz odstąpił od pisania powieści o Władysławie Warneńczyku i stworzył Trylogię. W połowie XX w. szkic Poselstwo Puszkina w Polsce zainspirował także Władysława Zambrzyckiego do napisania antymoskiewskiej powieści W oficynie Elerta. Twórczość Ludwika Kubali liczy kilkaset pozycji. Brak jednak do dziś jej solidnego naukowego opracowania oraz wnikliwej oceny.

W 1903 był prezesem Towarzystwa Historycznego we Lwowie[3]. W 1906 został prezesem założonego wówczas Towarzystwa Miłośników Przeszłości Lwowa[4]. W ostatnim okresie życia był bibliotekarzem w Bibliotece Pawlikowskich we Lwowie. Trzy tygodnie przed śmiercią z okazji 80 urodzin Uniwersytet Franciszkański nadał mu tytuł doktora honoris causa. Miasto uczciło jego pamięć, nadając jego imię ulicy w centrum Lwowa (obecnie - 2013 - ul. Romana Szuchewycza).

Ludwik Kubala został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Jego rękopisy wzbogaciły lwowskie Ossolineum.

Jego żoną od 1875 była Leona z domu Trzcińska herbu Pobóg (1853–1934), z którą miał dwóch synów Tomasza[5] i Wawrzyńca (1885–1967, doktor praw, wiceprezydent Lwowa)[6][7] i dwie córki: Marię i Jadwigę Próchnicką[8]. Był stryjem braci Władysława (1891–1941, podpułkownik intendentury) i Kazimierza (1893–1976, major pilot) Kubalów[9].

Wybrane publikacje

Odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Franciszka Ramotowska, Tajemne państwo polskie, t. I, Warszawa 1999, s. 433.
  2. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego w Złoczowie za lata 1873/4-1923/4. Złoczów: drukarnia W. Zuckerkandla, 1925, s. 19-20.
  3. ↑ Eugeniusz Barwiński, Towarzystwo historyczne 1900-1914, w: Kwartalnik Historyczny, rocznik LI, zeszyt 1-2, Lwów 1937, s. 19.
  4. ↑ Miłośnicy przeszłości Lwowa. „Nowości Illustrowane”. Nr 44, s. 18, 3 listopada 1906.
  5. ↑ Ludwik Kubala Kurier Lwowski 1918 nr 455 s.3
  6. ↑ Jan Wielek: Współtwórca "Trylogii" Ludwik Kubala (1838-1918). almanach.limanowa.org.pl, 2003. [dostęp 2016-11-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  7. ↑ Ludwik Kubala. sejm-wielki.pl. [dostęp 2016-11-28].
  8. ↑ Nekrologia Ludwik Kubala Czas 1918 nr 438 z 3 października
  9. ↑ Kubala Władysław. polskaniezwykla.pl. [dostęp 2014-07-31].
  10. ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 183.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.