Budynek dworca kolejowego Lubań, widok z biurowca ZNTK | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Data otwarcia |
1865 |
Poprzednie nazwy |
Lauban |
Dane techniczne | |
Liczba peronów |
5 |
Liczba krawędzi peronowych |
6 |
Kasy |
|
Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Lubania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu lubańskiego | |
51°06′42″N 15°17′37″E/51,111667 15,293611 |
Lubań Śląski – stacja kolejowa w Lubaniu, w województwie dolnośląskim, w Polsce. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca lokalnego[1].
Ruch pasażerski
Rok | Wymiana pasażerska na dobę |
---|---|
2017[2] | 700-999 |
2022[3] | 700-999 |
Historia
W latach 60. XIX wieku wzrastało zapotrzebowanie na wydobywany na Śląsku węgiel kamienny. W 1862 Sejm Prus podjął uchwałę o przyznaniu środków na rzecz budowy Śląskiej Kolei Górskiej (Schlesische Gebirgsbahn). Rozpoczęcie budowy miało miejsce 13 sierpnia 1863, kiedy dokonano pierwszego wkopu łopaty na trasie Węgliniec – Lubań (w okolicach dzisiejszego przejazdu kolejowo-drogowego w ciągu ul. Tkackiej). Po trwającej dwa lata budowie w dniu 18 września 1865 dokonano odbioru trasy kolejowej z Węglińca do Rybnicy k. Jeleniej Góry wraz z odgałęzieniem Zgorzelec – Lubań. Odbioru inwestycji dokonał minister handlu – hrabia von Itzenplitz. Dwa dni później dokonano poświęcenia i oficjalnego otwarcia trasy[4].
Gmach dworca zaprojektował architekt Hermann Cuno[5]. Cegła do jego budowy pochodziła z lokalnych zakładów ceramicznych Alberta Augustina, który kierował budową dworca. Dworzec składał się z dwóch skrzydeł – północnego i południowego – połączonych łącznikiem. W północnym skrzydle znajdowało się główne wejście. Wyjście na dwa perony ulokowano w łączniku po obu stronach. Budynek mieścił restaurację, bufet, hol i kasy biletowe. Była tam też kasa bagażowa, pomieszczenie telegrafu, poczekalnia dla kobiet, dla podróżnych klasy I i II oraz dla podróżnych klasy III i IV[5]. W pewnym oddaleniu od dworca ulokowano toalety[5].
W latach 20. XX wieku linie wychodzące z Lubania zostały zelektryfikowane (w 1922 w kierunku Jeleniej Góry, w 1923 w kierunku Zgorzelca i w 1928 w kierunku Węglińca i Leśnej)[5]. W Lubaniu już od 1917 roku istniała podstacja trakcyjna[5]. Wraz z zasilaniem linii do Leśnej zaraz po zakończeniu działań II wojny światowej uruchomili ją pozostali na miejscu kolejarze niemieccy[6]. Departament Elektryczny Ministerstwa Komunikacji w Warszawie przygotowywał wznowienie ruchu pociągów elektrycznych, delegując w lipcu 1945 roku na teren tworzonej Dyrekcji Okręgowych Kolei Państwowych we Wrocławiu 22 specjalistów trakcji elektrycznej (dla obsadzenia stanowisk kierowniczych) oraz 15 maszynistów[6]. Pod nadzorem delegatów PKP uruchomiono również sieć elektryczną na odcinku Jelenia Góra – Lubań oraz liniach wychodzących z Jeleniej Góry do Karpacza i Szklarskiej Poręby[6]. Naprawę sieci między Lubaniem a Zgorzelcem przerwano na kilka tygodni przed potencjalnym zakończeniem[6]. W Moskwie doszło do podpisania datowanego na 8 lipca 1945 roku porozumienia między rządami Polski i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, na mocy którego system kolei elektrycznych w Sudetach został uznany za radziecką zdobycz wojenną i przeznaczony do demontażu i wywiezienia do ZSRR[6]. Urządzenia, których Sowieci przez 3 tygodnie planowego demontażu nie byli w stanie zabrać, decyzją Ministerstwa Komunikacji zdemontowano i przekazano do użycia wtórnego na liniach kolejowych i tramwajowych (resztki drutu trakcyjnego oraz liczne słupy szlakowe)[6]. Departament Elektrotechniczny Ministerstwa Komunikacji, mając na względzie górski charakter linii, apelował o natychmiastowe, ponowne zelektryfikowanie szlaków polskim systemem prądu stałego o napięciu 3000 V[6]. Trudna sytuacja gospodarcza Polski sprawiła, że reelektryfikację głównych szlaków (odcinki Wrocław – Jelenia Góra, następnie Jelenia Góra – Węgliniec i Jelenia Góra – Szklarska Poręba) przeprowadzono odpowiednio u schyłku lat sześćdziesiątych i w połowie lat 80. XX wieku[6].
Połączenia z Lubania Śląskiego
Połączenia pasażerskie w latach 1950-2000
Okres | Stacja docelowa | Liczba połączeń | Źródło |
---|---|---|---|
1950/51 | Węgliniec Gryfów Śląski Jelenia Góra Zach. Zgorzelec Ujazd Legnica Lubsko Żagań Ostrów Wielkopolski Warszawa |
9 6 4 4 3 2 1 1 1 |
[7][8][9] |
1956/57 | Gryfów Śląski Węgliniec Mikułowa Jelenia Góra Zgorzelec Ujazd Leśna Turoszów Mirsk Lubsko Warszawa Gł. |
9 8 8 5 5 4 3 1 1 1 |
[10][11][12][13] |
1966/67 | Węgliniec Gryfów Śląski Mikułowa Jelenia Góra Zgorzelec Turoszów Leśna Lubsko Żagań Mirsk |
9 7 7 5 4 3 3 1 1 1 |
[14][15][16][17] |
1975/76 | Gryfów Śląski Jelenia Góra Węgliniec Zgorzelec Leśna Turoszów Katowice Lipsk Kraków Gł. Drezno Warszawa Berlin Paryż Frankfurt nad Menem Lubsko Żary Kłodzko Karpacz Mirsk Eisenach Reichenbach |
11 9 8 7 6 3 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 |
[18][19][20][21] |
1980/81 | Gryfów Śląski Jelenia Góra Węgliniec Zgorzelec Görlitz Leśna Turoszów Katowice Drezno Kraków Warszawa Lipsk Żary Lubsko Berlin Paryż Frankfurt nad Menem Mirsk Karpacz |
11 10 8 8 4 4 3 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 |
[22][23][24][25] |
1985/86 | Gryfów Śląski Jelenia Góra Zgorzelec Turoszów Leśna Katowice Görlitz Warszawa Kraków Lubsko Berlin Frankfurt nad Menem |
10 8 7 3 3 2 2 1 1 1 1 1 |
[26][27][28][29] |
1990/91 | Węgliniec Gryfów Śląski Jelenia Góra Zgorzelec Bogatynia Leśna Katowice Warszawa Szczecin Lipsk Świeradów Zdrój |
14 11 11 7 4 2 1 1 1 1 1 |
[30][31][32][33] |
1996/97 | Węgliniec Jelenia Góra Zgorzelec Bogatynia Zielona Góra Szczecin |
11 10 2 2 2 1 |
[34][35][36] |
1999/2000 | Węgliniec Jelenia Góra Zgorzelec Bogatynia Szczecin Główny Zielona Góra |
12 10 2 2 1 1 |
[37][38][39] |
Połączenia ze stacji w kwietniu 2019[40]:
Infrastruktura
Linie kolejowe
- 274 Jelenia Góra – Zgorzelec
- 279 Węgliniec – Lubań
- 337 Lubań – Leśna (linia towarowa)
Perony
Na stacji znajduje się 5 peronów.
Lp. | 1 peron | 2 peron | 3 peron | 4 peron | 5 peron |
---|---|---|---|---|---|
Kierunek | Zgorzelec
Jelenia góra |
Zgorzelec
Jelenia góra |
Leśna | Węgliniec
Jelenia Góra |
Węgliniec
Jelenia Góra |
Stan | Używany | Używany | Nieużywany | Używany | Używany |
Inne obiekty
- wieża wodna
- plac załadunkowy
- 3 nastawnie: Lb, Lb1, Lb2
- waga wagonowa
- skrajnik
- garaże drezyn
Przypisy
- ↑ Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 224.
- ↑ Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
- ↑ Naszeluzyce.pl, 150 lat kolei w Lubaniu [online], naszeluzyce.pl [dostęp 2017-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-24] (pol.).
- 1 2 3 4 5 Michał Sibilski. Historia kolei żelaznej w Lubaniu. „Świat Kolei”. Nr 12/2014. s. 16-20.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Andrzej Etmanowicz. Koleje elektryczne Dolnego Śląska po przejęciu przez PKP w 1945 roku. „Parowozik”. 4/1990, s. 6-7 oraz 15, 1990. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych. [dostęp 2017-10-24]. [zarchiwizowane z adresu 2013-07-08]. (pol.).
- ↑ 237c Lubań Śl. - Węgliniec. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.).
- ↑ 237 Jelenia Góra Zach. - Mikułowa - Zgorzelec Ujazd/Turoszów. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.).
- ↑ 237 Turoszów/Zgorzelec Ujazd - Mikułowa - Jelenia Góra Zach.. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.).
- ↑ 257 Lubań Śl. - Leśna. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.).
- ↑ 256 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec Ujazd/Turoszów. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.).
- ↑ 256 Zgorzelec Ujazd/Turoszów - Mikułowa - Jelenia Góra. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.).
- ↑ 257 Lubań Śl. - Leśna. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.).
- ↑ 255 Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.).
- ↑ 255 Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.).
- ↑ 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.).
- ↑ 255 Görlitz - Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.).
- ↑ 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.).
- ↑ 255 Görlitz - Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.).
- ↑ 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.).
- ↑ 255 Görlitz - Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.).
- ↑ 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.).
- ↑ 255 Węgliniec - Lubań Śl. - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śląski - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Lubań Śląski - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śląski - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.).
- ↑ 255 Węgliniec - Lubań Śląski - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Lubań Śląski - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.).
- ↑ Twój Plan Podróży - Odjazdy/przyjazdy [online], rozklad.sitkol.pl [dostęp 2019-04-08] .
Linki zewnętrzne
- Lubań Śląski w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Lubań Śląski w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – www.atlaskolejowy.net
Lubań Śląski | ||
Linia 274 Wrocław Świebodzki – Zgorzelec (177,79 km) | ||
Olszyna Lubańska odległość: 169,72 km |
odległość: 8,070 km | |
Linia 279 Lubań Śląski – Węgliniec (0,000 km) | ||
odległość: 9,08 km | ||
Linia 337 Lubań Śląski – Leśna (0,000 km) | ||
odległość: 1,305 km |