Lowiaceae
Ilustracja
Orchidantha maxillarioides
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

imbirowce

Rodzina

Lowiaceae

Nazwa systematyczna
Lowiaceae Ridl.
Fl. Malay Penins. 4: 291. 1 Dec 1924[3]
Orchidantha fimbriata

Lowiaceae – monotypowa rodzina roślin jednoliściennych z jednym rodzajem Orchidantha. Do rodzaju należą 32 gatunki[4]. Zasięg geograficzny rodzaju obejmuje obszar od południowych Chin poprzez Półwysep Indochiński do Borneo w południowo-wschodniej Azji[2][2]. Rośliny te rosną w runie nizinnych lasów tropikalnych, zwykle nad strumieniami i przy wodospadach, porastają także czasem poręby po wycince lasu[5].

Rośliny te bywają uprawiane jako ozdobne[6], zwłaszcza Orchidantha maxillarioides spotykana jest często w europejskich szklarniach[5]. Liście Orchidantha fimbriata są wykorzystywane do owijania żywności. Roślina stosowana jest także jako lecznicza przy bólach klatki piersiowej i pleców[6].

Morfologia

Pokrój
Nagie byliny o sympodialnych kłączach pokrytych łuskami i rosnących pionowo lub poziomo[5], z bardzo skróconymi łodygami[7].
Liście
Odziomkowe, wyrastają dwurzędowo. Blaszka u dołu zwężona w ogonek liściowy z pochwiastą nasadą, poza tym lancetowata do eliptycznej, całobrzega, z użyłkowaniem, w pąku zwinięta[6][7].
Kwiaty
Obupłciowe, podobne do kwiatów storczyków, ale pachną nieprzyjemnie[6]. Skupione są po kilka w gęste lub luźne kwiatostany[5] wierzchotkowe wyrastające w kątach liści[6]. Okwiat tworzy 6 listków wyrastających w dwóch okółkach. Wewnętrzny okółek składa się z dwóch niewielkich listków[6], często ościsto zakończonych[7] i jednego większego, tworzącego warżkę kształtu owalnego lub łopatkowatego[6]. Trzy listki zewnętrznego okółka są wąskie, u dołu zrośnięte w rurkę[5]. Pręcików jest 5 (jeden jest zredukowany)[6], są one wolne, ich nitki są krótkie i przylegają do nasady listków okwiatu[5], a pylniki otwierają się podłużnymi pęknięciami[7][6]. Zalążnia dolna, trójkomorowa, z licznymi, anatropowymi zalążkami z dwuwarstwowym integumentem[6]. Smukła szyjka słupka rozszerza się na końcu i zwieńczona jest trzema okazałymi łatkami znamion, całobrzegimi, wcinanymi lub postrzępionymi[5].
Owoce
Podłużne torebki[8], na szczycie z dzióbkiem, wysychające po dojrzeniu[5], otwierające się trzema klapami[7] i zawierające liczne nasiona. Nasiona są kuliste do gruszkowatych, owłosione[5], z trójczęściową osnówką[7][6] i skrobią, jako substancją zapasową[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd imbirowce (Zingiberales), rodzina Costaaceae. Rodzina Lowiaceae stanowi grupę siostrzaną dla strelicjowatych (Streliziaceae)[2]:

imbirowce

bananowate Musaceae


helikoniowate Heliconiaceae

strelicjowate Streliziaceae

Lowiaceae


paciorecznikowate Cannaceae

marantowate Marantaceae

imbirowate Zingiberaceae

kostowcowate Costaceae






Podział systematyczny[4]
  • Orchidantha anthracina H.Ð.Trần, Luu & Škorničk.
  • Orchidantha borneensis N.E.Br.
  • Orchidantha chinensis T.L.Wu
  • Orchidantha crassinervia P.Zou & X.A.Cai
  • Orchidantha fimbriata Holttum
  • Orchidantha foetida Jenjitt. & K.Larsen
  • Orchidantha gigantea Škorničk. & A.Lamb
  • Orchidantha grandiflora Mood & L.B.Pedersen
  • Orchidantha holttumii K.Larsen
  • Orchidantha inouei Nagam. & S.Sakai
  • Orchidantha insularis T.L.Wu
  • Orchidantha ismailii Škorničk. & A.Lamb
  • Orchidantha jiewhoei Škorničk. & A.Lamb
  • Orchidantha laotica K.Larsen
  • Orchidantha lengguanii Škorničk.
  • Orchidantha longiflora (Scort.) Ridl.
  • Orchidantha lutescens Škorničk. & A.Lamb
  • Orchidantha maxillarioides (Ridl.) K.Schum.
  • Orchidantha megalantha Škorničk. & A.D.Poulsen
  • Orchidantha micrantha Škorničk. & A.D.Poulsen
  • Orchidantha nilusii Škorničk. & A.Lamb
  • Orchidantha quadricolor L.B.Pedersen & A.Lamb
  • Orchidantha ranchanensis Syauqina & Meekiong
  • Orchidantha sabahensis A.Lamb & L.B.Pedersen
  • Orchidantha sarawakensis Syauqina & Meekiong
  • Orchidantha siamensis K.Larsen
  • Orchidantha stercorea H.Ð.Tran & Škorničk.
  • Orchidantha suratii L.B.Pedersen, J.Linton & A.Lamb
  • Orchidantha ultramafica Škorničk. & A.Lamb
  • Orchidantha vietnamica K.Larsen
  • Orchidantha virosa Škorničk. & Q.B.Nguyen
  • Orchidantha yunnanensis P.Zou, C.F.Xiao & Škorničk.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  2. 1 2 3 4 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  3. ↑ James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. University of Maryland. [dostęp 2010-11-15]. (ang.).
  4. 1 2 Orchidantha N.E.Br., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-02-24].
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 K. Kubitzki (red.), The Families and Genera of Vascular Plants. IV. Flowering Plants. Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae, Berlin, Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 275-277, ISBN 978-3-642-08378-5.
  6. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 542, 655, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. 1 2 3 4 5 6 Delin Wu & W. John Kress: Lowiaceae Ridley. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2023-02-24].
  8. ↑ Rośliny kwiatowe. Wielka Encyklopedia Przyrody. Warszawa: Muza SA, s. 439. ISBN 83-7079-779-2.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.