Loeselia
Ilustracja
Loeselia glandulosa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wielosiłowate

Rodzaj

Loeselia

Nazwa systematyczna
Loeselia L.
Sp. Pl.: 628 (1753)[3]
Typ nomenklatoryczny

L. ciliata Linnaeus[4]

Synonimy
  • Hoitzia Juss.[3]

Loeselia L. – rodzaj roślin należący do rodziny wielosiłowatych (Polemoniaceae). Obejmuje ok. 15 gatunków[3]. Występują one w południowej części Ameryki Północnej (na północy po Arizonę i Teksas) oraz w północno-zachodniej części Ameryki Południowej (w Wenezueli i Kolumbii)[3][5]. Rosną w formacjach zaroślowych i leśnych[5], także na terenach skalistych[6]. Kwiaty zapylane są przez owady i kolibry[6].

L. mexicana jest gatunkiem uprawianym jako ozdobny na obszarach o klimacie suchym i słonecznym z łagodnymi zimami[6]. Rośliny z tego rodzaju były wykorzystywane przez rodzimą ludność kontynentów amerykańskich jako substytut mydła[7].

Nazwa rodzajowa upamiętnia niemieckiego botanika Johannesa Loesela (1607–1655)[8].

Loeselia mexicana

Morfologia

Pokrój
Półkrzewy osiągające do 2 m wysokości[6], także byliny i rośliny roczne[5]. Pędy kwitnące wzniesione[6].
Liście
Zimozielone[6], skrętoległe lub naprzeciwległe, pojedyncze, całobrzegie lub kolczaste na brzegu, nagie lub gruczołowato owłosione[5].
Kwiaty
Wyrastają skupione po kilka w kwiatostanach na szczytach pędów. Kielich jest złożony z 5 zrośniętych w dole działek, rurkowaty, zielony lub błoniasty, zwłaszcza na łączeniach działek, promienisty lub nieco grzbiecisty[5][6]. Płatków korony jest 5, zrośniętych na znacznej długości w rurkę, na końcach płatki są wolne, rozchylone i zaokrąglone. Korona ma barwę szkarłatną do czerwonej z białą gardzielą lub niebieskawą[6]. Pręcików jest 5, wystających z rurki korony[6], o nitkach nagich lub owłosionych, przyrośniętych do płatków w dolnej części rurki[5]. Zalążnia jest górna, powstaje z trzech owocolistków, z licznymi zalążkami w komorach, zwieńczona jest pojedynczą, smukłą szyjką słupka i trójdzielnym znamieniem[6].
Owoce
Krótkie, trójkomorowe torebki[6] otwierające się komorowo, zawierające po 1–10 nasion w każdej z komór. Nasiona kuliste do elipsoidalnych, kanciaste, czasem z niewielkim skrzydełkiem, śluzowaciejące w kontakcie z wodą[5].

Systematyka

Rodzaj należy do podrodziny Polemonioideae w obrębie rodziny wielosiłowatych Polemoniaceae[9].

Wykaz gatunków[3]
  • Loeselia amplectens Benth.
  • Loeselia campechiana C.Gut.Báez & Duno
  • Loeselia ciliata L.
  • Loeselia coerulea (Cav.) G.Don
  • Loeselia glandulosa (Cav.) G.Don
  • Loeselia grandiflora Standl.
  • Loeselia greggii S.Watson
  • Loeselia hintoniorum B.L.Turner
  • Loeselia mexicana (Lam.) Brand
  • Loeselia pumila (M.Martens & Galeotti) Walp.
  • Loeselia purpusii Brandegee
  • Loeselia rupestris Benth.
  • Loeselia rzedowskii McVaugh
  • Loeselia spectabilis J.M.Porter & V.W.Steinm.
  • Loeselia tancitaroensis J.M.Porter & V.W.Steinm.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 Loeselia L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-20].
  4. ↑ Loeselia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-03-20].
  5. 1 2 3 4 5 6 7 Klaus Kubitzki (red.), Flowering plants - Dicotyledons: Celastrales, Oxalidales, Rosales, Cornales, Ericales, Heidelberg 2004, s. 309-310, ISBN 978-3-662-07257-8, OCLC 891765338.
  6. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 395. ISBN 0-333-73003-8.
  7. ↑ Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 485. ISBN 978-1-842466346.
  8. ↑ Magdalena Ziarnek: Badacze szaty roślinnej Pomorza sprzed 1945 roku. Szczecin: Zakład Botaniki i Ochrony Przyrody ZUT w Szczecinie, Lonicera Krzysztof Ziarnek, 2012, s. 80. ISBN 978-83-936344-0-8. (Licencja Creative Commons: Uznanie autorstwa 3.0 Polska)
  9. ↑ Genus: Loeselia L.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. USDA.gov. [dostęp 2022-03-20].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.