Litokarpus
Ilustracja
L. vestitus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bukowce

Rodzina

bukowate

Rodzaj

litokarpus

Nazwa systematyczna
Lithocarpus Blume
Bijdr. 526. 7 Dec 1825-24 Jan 1826[3]
Typ nomenklatoryczny

L. javensis Blume[3]

Litokarpus[4] (Lithocarpus Blume) – rodzaj roślin z rodziny bukowatych (Fagaceae Dumort.). Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajduje się 336 gatunków o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy kolejnych 7 taksonów ma status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych)[5]. Wszyscy przedstawiciele rodzaju występują naturalnie w Azji Południowo-Wschodniej. Zaliczano tu jeden gatunek (L. densiflorus) z zachodniej części Ameryki Północnej[6][7], jednak wyodrębniony on został w osobny rodzaj Notholithocarpus[8][2]. Rosną w wiecznie zielonych lasach subtropikalnych i w ciepłym klimacie umiarkowanym[9].

Kilka zimozielonych gatunków bywa uprawianych jako rośliny ozdobne w ogrodach w ciepłym klimacie. Ze względu na rzadkie zawiązywanie nasion w uprawie – nie są zbyt popularne[9].

Morfologia

Pokrój
Zimozielone drzewa (w tym sięgające do 45 m wysokości[9] lub krzewy[7].
Liście
Ulistnienie jest naprzemianległe. Liście są pojedyncze, skórzaste, a ich blaszka liściowa jest całobrzega, bądź różnie ząbkowana lub piłkowana. Wyposażone są w przylistki[7].
Kwiaty
Promieniste, rozdzielnopłciowe (jednopienne), rzadziej obupłciowe, zebrane w wiechowate kwiatostany (męskie są z reguły bardzo wąskie, kłosokształtne[9]), rozwijają się w kątach pędów. Złożone są z 4–8 klapek okwiatu. Kwiaty męskie mają 10–12 wolnych pręcików otaczających bezpłodny słupek. Kwiaty żeńskie mają 10–12 prątniczków ułożonych wokół trójkomorowej zalążni[7].
Owoce
Pojedyncze orzechy, mniej lub bardziej otoczone przez miseczki[7]. Miseczki są kolczaste, czasem owoce rozwijają się w gęstych skupieniach[9].
Rodzaje podobne
Rośliny z rodzaju litokarpus podobne są do dębu. Różnią się od niego kształtem i barwą kwiatów. Ponadto owoce są osadzone w kolczastych miseczkach[10].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny bukowatych z rzędu bukowców[2].

Lista gatunków[5]

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. 1 2 3 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-17] (ang.).
  3. 1 2 Lithocarpus. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
  4. litokarpus, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-01-23].
  5. 1 2 Lithocarpus. The Plant List. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
  6. D. J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 725. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.).
  7. 1 2 3 4 5 Lithocarpus. Plantes & botanique. [dostęp 2017-03-17]. (fr.).
  8. Notholithocarpus Manos, Cannon & S.H.Oh. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-04-26].
  9. 1 2 3 4 5 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 117. ISBN 0-333-73003-8.
  10. T. Russell, C. Cutler & M. Walters: Ilustrowana encyklopedia – Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 151. ISBN 97883-242-0842-5. (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.