Listy Klemensa – teksty zaliczane do apokryfów Nowego Testamentu; przez Kościół koptyjski uznawane za kanoniczne. Listy są przypisywane Klemensowi Rzymskiemu, biskupowi Rzymu w latach 88-97.
Pierwszy List Klemensa
Napisany w imieniu Kościoła rzymskiego przez sekretarza Klemensa do Kościoła w Koryncie wkrótce po prześladowaniach Domicjana (96-97 n.e.)[1]. List został wysłany z powodu wewnętrznych podziałów i niezgody w Kościele korynckim. Klemens interweniował w imię Kościoła rzymskiego i apelował o przywrócenie pokoju, harmonii i porządku. W dokumencie tym Klemens daje dowód znajomości filozofii stoickiej i mitologii greckiej oraz daje cenny obraz wczesnego Kościoła, organizacji, przekonań i praktyki[2].
Drugi List Klemensa
Traktat (homilia) przypisywany Klemensowi Rzymskiemu, lecz napisany ok. 150 r. n.e. Zawiera cytaty z Ewangelii Mateusza oraz z Ewangelii Łukasza. Może być pierwszym antygnostycznym pismem powstałym w Egipcie[3]. Wskazuje na piekło jako na konsekwencję odrzucenia Chrystusa i wyboru złego życia[4].
Listy do dziewic
Dwa apokryficzne listy przypisywane Klemensowi, w rzeczywistości zredagowane prawdopodobnie dopiero w III wieku. Skierowane są do kobiet i mężczyzn wiodących ascetyczny tryb życia, występując przeciwko wspólnemu zamieszkiwaniu osób poświęconych służbie Bogu[5].
Wydania polskie
Przekłady obu Listów do Koryntian i Listów do dziewic:
- (w:) Pisma mężów apostolskich : Klemensa Rzymskiego, Ignacego i Polikarpa biskupów: przytem dzieje męczeństwa dwóch ostatnich i list do Dyogneta, Kasper Borowski, 1897, Warszawa[6].
Przekłady obu Listów do Koryntian:
- (w:) Pisma ojców apostolskich: nauka dwunastu apostołów, Barnaba, Klemens Rzymski, Ignacy Antiocheński, Polikarp, Hermas. Arkadiusz Lisiecki (przekł.), Jan Sajdak (red. nacz.). Poznań: Fiszer i Majewski Księgarnia Uniwersytecka, 1924, seria: Pisma Ojców Kościoła, tom I[7].
- (w:) Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich. Anna Świderkówna (przekł.), Marek Starowieyski (oprac.). Kraków: Wydawnictwo „M”, 1998, seria: Biblioteka Ojców Kościoła 10. ISBN 83-87243-21-3.
Przypisy
- ↑ John Dominic Crossan, The Historical Jesus: The Life of a Mediterranean Jewish Peasant, 1991, ISBN 0-06-061629-6 (wyd. polskie: Historyczny Jezus: Kim był i czego nauczał?, 1997, s. 451, ISBN 83-05-12835-0).
- ↑ Rękopisy wczesnego Kościoła, literatura patrystyczna.
- ↑ John Dominic Crossan, The Historical Jesus: The Life of a Mediterranean Jewish Peasant, 1991, ISBN 0-06-061629-6 (wyd. polskie: Historyczny Jezus: Kim był i czego nauczał?, 1997, s. 453, ISBN 83-05-12835-0).
- ↑ W rozdz. 7, 5n : Co spotka tego, który zawiedzie w igrzyskach o nieśmiertelność? O tych, co nie ustrzegli pieczęci [chrztu], mówi [Pismo]: „Robak ich nie umrze i ogień ich nie zgaśnie i będą widowiskiem dla wszelkiej istoty żyjącej” (co jest powtórzeniem Iz 66,24). Przytoczone za: Pierwsi świadkowie.
- ↑ Stanisław Stabryła: Historia literatury starożytnej Grecji i Rzymu. Wrocław: Ossolineum, 2002, s. 224. ISBN 83-04-04624-5.
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2023-05-12] (pol.).
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2023-05-12] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Pierwszy List Klemensa (Do Koryntian) (ang.)
- Drugi List Klemensa (ang.)