Lipniki
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

białostocki

Gmina

Tykocin

Liczba ludności (2011)

61[1][2]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

16-080[3]

Tablice rejestracyjne

BIA

SIMC

0043162[4]

Położenie na mapie gminy Tykocin
Mapa konturowa gminy Tykocin, po prawej znajduje się punkt z opisem „Lipniki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Lipniki”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Lipniki”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Lipniki”
Ziemia53°12′06″N 22°50′21″E/53,201667 22,839167[5]

Lipniki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Tykocin[4][6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Parafia Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie[7].

Historia

W 1 połowie XVI wieku w Lipnikach założono folwark z dworem i ogrodem wchodzący w skład dóbr tykocińskich. Właścicielami Lipnik byli od 1433 do 1542 r. kolejno Jan Gasztołd starosta smoleński, Marian Gasztołd wojewoda trocki, Olbracht Gasztołd wojewoda wileński, Stanisław Gasztołd wojewoda trocki[8]. Po bezpotomnej śmierci tego ostatniego w 1542 r. Lipniki wraz z dobrami tykocińskimi stały się własnością króla Zygmunta Augusta, a po jego śmierci w 1572 r. zostały uznane za starostwo. Królewszczyzną pozostawały do 1661 r., gdy sejm nadał je za zasługi Stefanowi Czernieckiemu. W II połowie XIX w. właścicielami Lipnik była rodzina Rostworowskich, po których w okresie międzywojennym Lipniki przejął Tadeusz Łowicki[8]. Lipniki w II połowie XVI i na początku XVII w. były rezydencją starościńską, którą ukształtował Paweł Juriewicz Notowicz, dworzanin króla Zygmunta Augusta. Zlokalizował on folwark na skarpie nad doliną rzeki w sąsiedztwie łąk, przy drodze z Tykocina do Choroszczy. Szesnastowieczny dwór wzniesiono w pobliżu drogi prowadzącej z Tykocina i na granicy podwórza oraz kwaterowego ogrodu[8].

W latach 1571-1603 dwór w Lipnikach był główną rezydencją znanego renesansowego pisarza Łukasza Górnickiego i w tym dworze powstała większość jego dzieł[8].

W XIX wieku w pobliżu miejsca, gdzie stał renesansowy dwór Łukasza Górnickiego wzniesiono pałac z cegły, stojący na wysokim podpiwniczeniu[8].

W okresie międzywojennym właścicielem Lipnik był najpierw Tadeusz Łowicki, a po nim jego żona Maria z Dziekońskich Łowicka. W 1947 roku rozebrano dwór, a majątek rozparcelowano[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Wieś Lipniki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-10-28], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 656 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. 1 2 GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 68935
  6. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Opis parafii na stronie diecezji
  8. 1 2 3 4 5 6 Lipniki - ogród dworski [online], www.ogrodowy.minigo.pl [dostęp 2019-07-17].

Bibliografia

  • Bończak-Kucharczyk Ewa, Maroszek Józef, Cybulko Zofia, Dokumentacja ewidencyjna założenia dworsko-ogrodowego w Lipnikach, Białystok 1985, maszynopis w posiadaniu Oddziału Wojewódzkiego Państwowej Służby Ochrony Zabytków w Białymstoku

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.