wieś | |
Widok z Kopca w Liplasie na wieś. | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
497[1] |
Strefa numeracyjna |
12 |
Kod pocztowy |
32-420[2] |
Tablice rejestracyjne |
KWI |
SIMC |
0318216 |
Położenie na mapie gminy Gdów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu wielickiego | |
49°55′53″N 20°12′37″E/49,931389 20,210278[3] | |
Strona internetowa |
Liplas – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Gdów.
Integralne części miejscowości: Podlesie, Podwale, Wachlówka[4].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Położenie
Wieś usytuowana jest Pogórzu Wielickim, nad potokiem Królewskim uchodzącym do Raby, w odległości 4,5 km od Gdowa. Gleby są tu gliniaste na podłożu piaskowca naniesionego przez Rabę. Po stronie północnej znajduje się wieś Jawczyce i Wiatowice, na wschodzie Niegowić, na zachodzie Bilczyce, na południu Gdów. Przez wieś przebiega droga gminna Bilczyce (droga wojewódzka nr 966) – Marszowice (droga wojewódzka nr 967)[5].
Historia
W miejscowości był dwór i folwark klasztorny. Z majątku tego płacono dziesięcinę snopową kościołowi w Niegowici. Znajdowały się tu także stawy rybne (w sumie cztery – jeden należał do parafii w Niegowici). Każdy chłop mieszkający w Liplasie zobowiązany był do jednego dnia w tygodniu pańszczyzny wozowej lub przez cały rok pługiem. Ponadto tzw. rejestr zmuszał chłopów do pracy przy budowie dróg. W wieku XV Liplas graniczył z Niegowicią, Marszowicami, Bilczycami, Łagiawnikami i Wiatrowicami.
Zabytki
Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[6].
- Zespół dworski: dwór, 2 stajnie, obora, mleczarnia, park, aleja dojazdowa.
Dwór z połowy XIX wieku. Wieś należała wówczas do gen. L. Dębickiego, który zamieszkiwał w Wiatowicach[7].
Inne
- Kopiec, będący podobno mogiłą żołnierzy z Armii Austriackiej, którzy zdezerterowali na wieść o wybuchu powstania na Węgrzech, chcąc dołączyć do swoich rodaków, zmarli prawdopodobnie na cholerę i pochowano ich w zbiorowej mogile we wsi, nad którą usypano kopiec.
Sport
We wsi funkcjonował klub piłkarski „Derby Liplas”.
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 664 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 68792
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Polska - atlas samochodowy, Wyd. PPWK im. St. Herbsta Warszawa 2005 ISBN 83-7329-509-7
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01] .
- ↑ Powiat Wielicki - przewodnik Julian Rachwał, Agnieszka Wolańska Wyd. Karpaty - A. Łączyński Kraków 2001, ISBN 83-88553-25-9
Bibliografia
Marcin Korzec: „W gminie Gdów”. Krosno: P.U.W. „Roksana” sp. z o.o..
Linki zewnętrzne
- Archiwalna strona wsi
- Liplas, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 268 .
- Liplas, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 232 .