wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (III 2011) |
142[1] |
Strefa numeracyjna |
56 |
Kod pocztowy |
87-410[2] |
Tablice rejestracyjne |
CGD |
SIMC |
0845223 |
Położenie na mapie gminy Kowalewo Pomorskie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu golubsko-dobrzyńskiego | |
53°07′03″N 18°53′34″E/53,117500 18,892778[3] |
Lipienica – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Kowalewo Pomorskie.
Podział administracyjny
W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lipienica, po jej zniesieniu w gromadzie Kowalewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.
Historia
Lipienica to jedna z najmłodszych miejscowości gminy Kowalewo Pomorskie. Wg spisu z 1777 r. jeszcze nie istniała. Pierwotnie wybudowanie, a z czasem folwark należący do właścicieli Chełmonia. Pierwsze przekazy o Lipienicy pochodzą z 1813 r. Wtedy to Bartłomiej Lipiński przekazał swojemu szwagrowi Franciszkowi Paliszewskiemu majątek Chełmonie zatrzymując jednocześnie wybudowanie Lipienica. Prawdopodobnie to on był jego założycielem. Następna informacja pojawia się w 1839 r. gdy nowi właściciele Chełmonia: Gering i Rumker przejmują również folwark Lipienica. Po podziale majątku w 1844 r. Lipienica przypadła Geringowi. Z kolei w księdze wieczystej z 1855 r. Lipienica figuruje już jako majątek rycerski. W 1867 r. zakupił go Julius von Puttkammer i sprzedał w 1871 Arthurowi Wolffowi z Gronowa. W 1897 r.zmieniono nazwę wsi na Heinrichsberg. Ostatnim właścicielem był Gustaw Studte, który sprzedał majątek komisji kolonizacyjnej w 1903 r. Ta wybudowała szkołę w 1905 r., a w 1907 r. dokonała parcelacji ziemi i sprowadziła niemieckich osadników m.in. z okolic Płocka i Warszawy. Począwszy od 1908 r. Lipienica z obszaru dworskiego stała się gminą wiejską.
Jeszcze w latach 80. XIX w. ewangelicy stanowili jedynie niecałe 15% wszystkich mieszkańców. Na skutek akcji kolonizacyjnej zdominowali wieś. Pierwszy spis powszechny wykazał, że w 1921 r. było ich 93%. Zanim wybudowano szkołę w 1905 r. dzieci uczęszczały do szkoły ewangelickiej w Bielsku. Po 1920 r. szkoła stała się państwową placówką publiczną, do której chodziły dzieci ewangelickie i katolickie. Oprócz ewangelików unijnych innym reprezentowanym odłamem protestanckim byli hernnhuci (bracia morawscy). Posiadali w Lipienicy filiał swojego zboru mieszczącego się w Wielkim Rychnowie.
Po 1945 r. Lipienicę zasiedlili Polacy z kielecczyzny.
Ludzie
W księgach strat z I wojny światowej figurują nazwiska: Chłodowski, Greger, Jasinski, Kowalski, Makowski, Marchlewski, Mikolajczyk, Mischalowski, Seiter
Inne: Hembruch, Seuter, Tauber, Wolfram
Fritz - pierwszy nauczyciel
Zabytki
Cmentarz ewangelicki - Lipienica położony jest w polu w stronę wsi Chełmonie. Ze wszystkich stron otoczony przez pola uprawne[4].
Data założenia | 1907 |
Wyznanie | ewangelicki |
Ówczesna parafia | Kowalewo Pomorskie (od 1853), przedtem Golub (od 1785) |
Status | nieistniejący |
Powierzchnia | ~0,25 ha |
Nr działki | 114 |
Kształt | prostokąt |
Najstarszy zachowany nagrobek | brak |
Istniejąca dokumentacja | APE Malbork, sygn. 9/59/0/1557, Die Anlegung eines Begräbnisplatz in Heinrichsberg, 1907-1908 |
Zagrożenia | śmieci, zaoranie terenu |
Stan zachowania | LIKWIDACJA BEZ ZMIANY FUNKCJI, Typ Ib |
Data zamknięcia, zlikwidowania | 1945?, ? |
Cmentarz miał charakter komunalny.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 663 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 68575
- ↑ Cmentarz ewangelicki - Lipienica - Lapidaria [online], lapidaria.wikidot.com [dostęp 2020-01-27] .