Leszek Orlewicz (ur. 23 listopada 1946 w Świdnicy^[1], zm. 18 lutego 2020 w Łodzi^[2]) – polski kompozytor, realizator filmów dokumentalnych i naukowych, operator, reżyser, scenarzysta, kompozytor, wykładowca; profesor nadzw. doktor habilitowany sztuk filmowych^[3]; założyciel studia filmowego Taurus Film ITD. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera na Wydziale Operatorskim i Realizacji Telewizyjnej w Łodzi oraz Akademii Muzycznej w klasie Kompozycji i Dyrygentury w Łodzi^[4]. Autor muzyki do przeszło 100 filmów fabularnych, dokumentalnych i animowanych oraz ponad 30 sztuk teatralnych i telewizyjnych, oraz autor i realizator przeszło 80 filmów dokumentalnych i naukowych^[5].

Młodość

Zadebiutował w 1964 w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi, pisząc muzykę do sztuki Wassa Żeleznowa. W następnych latach pracował jako nauczyciel muzyki w szkole podstawowej i liceum. Studia muzyczne na Wydziale Kompozycji i Dyrygentury. Od 1972 prowadził zespoły muzyczne w łódzkich domach kultury oraz w Polskim Radiu i objął stanowisko Dyrektora Grupy Wokalnej A vista, współpracującej z Orkiestrą Polskiego Radia w Łodzi pod kier. Henryka Debicha. W tym okresie pisał i aranżował utwory wokalne i instrumentalne, przeznaczone na antenę radia i telewizji^[6].

Twórczość muzyczna

Na początku lat 70. założył zespół wokalno-muzyczny A vista, z którym w krótkim czasie stworzył ponad 100 piosenek nagranych i wyemitowanych w Polskim Radio, oraz wydrukowanych w gazetach w całej Polsce. Równolegle pisał muzykę teatralną; m.in. opracowania muzyczne do sztuk Wódko, wódeczko w Teatrze Ziemi Łódzkiej i Don Kichot wyzwolony Anatolija Łunaczarskiego, oraz balety Muza grecka i Święty ogień do libretta Romana Gorzelskiego^[7].

W 1974 zadebiutował jako kompozytor muzyki filmowej przy filmach Ewolucja oraz Prognoza pogody w Wytwórni Filmów Animowanych SeMaFor, dla której w następnym roku skomponował oprawę muzyczną do 5 kolejnych produkcji. W 1976 rozpoczął współpracę z Wytwórnią Filmów Oświatowych, oraz rozpoczął pracę jako pianista, kompozytor i aranżer w warszawskim zespole Trojka, z którym w tym samym roku wystąpił 178 razy w Polsce i 60 razy w Niemczech, Szwecji, Austrii i Czechosłowacji. W lipcu 1976 zadebiutował w filmie fabularnym Latarnik – adaptacji noweli Henryka Sienkiewicza. Do roku 1986 napisał muzykę do ponad 45 kolejnych produkcji telewizyjnych i teatralnych (m.in. Oblęgorek Henryka Sienkiewicza, Detektywi na wakacjach, Kolędy stanu wojennego, Rycerze i rabusie, Formiści polscy), oraz 2 oratoria na wielką orkiestrę symfoniczną^[7].

Pierwszą połowę roku 1986 spędził w Niemczech Zachodnich w Operze w Führt, gdzie pracował jako II dyrygent przy operach wagnerowskich. Wtedy też, zafascynowany malarstwem Pietera Bruegla rozpoczął pracę nad baletem zainspirowanym obrazem Ślepcy, który ostatecznie wystawił w roku 1988 w Stuttgarcie. Przez następne lata dalej tworzył muzykę na potrzeby filmu i teatru, skomponował również oprawę muzyczną do kilku reklam telewizyjnych. W 1995 roku jego 50-minutowy utwór pt. Jewish Rhapsody zdobył I miejsce na konkursie kompozytorskim rozpisanym przez Donau Ballett w Wiedniu z okazji 50-lecia holocaustu^[7].

W następnych latach udźwiękowił 280 trzydziestominutowych odcinków programów telewizyjnych emitowanych w TVP oraz Telewizji Polsat, m.in. Idź na całość, Klub pana Rysia, Wehikuł czasu^[5].

Realizacje filmowe

W 1994 Leszek Orlewicz zainwestował w nieznany wówczas w Polsce system do nieliniowego montażu filmowego Avid Media Composer i założył studio filmowe Taurus Film Ltd. Pierwszą jego autorską produkcją był zrealizowany w 1995 film dokumentalno–dydaktyczny pt. Koń jaki jest... czyli arkana sztuki jeździeckiej dla Polskiego Związku Jeździeckiego. W tym samym roku Leszek Orlewicz zrealizował 2 filmy edukacyjne dla Instytutu Goethego w Berlinie: Deutsch in Action i 'eutsch für den Beruf. Przez następne 2 lata powiększył swój dorobek o kolejnych pięć filmów dokumentalnych oraz filmową adaptację sztuki Patricka Süskinda Dzieci z Dworca ZOO w reżyserii Wowo Bielickiego^[7].

W 1998 zrealizował swój pierwszy cykl filmowy, traktujący o nowotworze piersi (wspólnie z Narodową Koalicją do Walki z Rakiem), oraz nagrodzony na 16 festiwalach filmowych telewizyjny film dokumentalny Pożegnanie z Julią (reżyseria, scenariusz, montaż). W roku 2000 ugruntował swoją pozycję w świecie filmu medycznego poprzez cykl czterech filmów popularnonaukowych opisujących problematykę nowotworu płuc, pt. Na śmierć i życie. Jednocześnie rozpoczął naukę w PWSFTviT w Łodzi na Wydziale Operatorskim (w 2002 obronił dyplom licencjata a w 2004 dyplom magistra) i zaczął samodzielnie realizować zdjęcia^[7].

W 2001 nakręcił m.in. kolejny cykl filmów medycznych pt. Serce nie sługa, do współpracy przy którym zaprosił światowej sławy kardiochirurga, Zbigniewa Religę. Rok później zrealizował film dokumentalny dla I Programu TVP pt. Choreograf – pokazany w 15 krajach Europy film krytykujący działalność agencji i szkół modelek. Film przyniósł twórcy proces sądowy o pokazanie tytułowego Choreografa w złym świetle; sprawa ta jednak została umorzona po 2 latach^[7].

Do roku 2006 Leszek Orlewicz zrealizował następne 12 filmów naukowych – m.in. Agape satanas czyli egzorcyści polscy (2002), Mężczyzna po pięćdziesiątce, czyli co z tą prostatą (2003), Czysta hipnoza (2004), Introwizje – Jerzy Skolimowski (2005) – oraz 2 teledyski. W 2006 otrzymał grant od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na cykl produkcji naukowych Filmowa encyklopedia nauki polskiej. W skład cyklu, realizowanego do roku 2011, weszło w sumie 36 filmów opisujących wykorzystanie nowoczesnych technologii w medycynie^[7].

Od roku 2012 Leszek Orlewicz realizował kolejny współfinansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego cykl naukowy pt. Filmowa Biblioteka Naukowa 3D – pierwszy w Polsce i na świecie cykl naukowy realizowany w technologii obrazu telewizyjnego 3D^[8].

Kariera naukowa

W latach 1995–2006 Leszek Orlewicz pracował w Bielskiej Wyższej Szkole Biznesu i Informatyki im. T. Tyszkiewicza, następnie do roku 2008 na Wydziale Animacji Komputerowej na Uniwersytecie Walijskim, jako wykładowca zagadnień dźwięku i muzyki filmowej. W latach 2009–2011 był wykładowcą zagadnień dźwięku i muzyki filmowej oraz propedeutyki filmu naukowego i dokumentalnego w Wyższej Szkole Sztuki i Projektowania w Łodzi. W 2011 objął posadę Kierownika Zakładu Filmu i Wizualizacji Komputerowych Politechniki Koszalińskiej, gdzie wykładał zarazem zagadnienia formy filmowej i zagadnienia muzyki i dźwięku w filmie na wydziałach Mechatroniki i Wzornictwa. Od roku 2012 pracował w Wyższej Szkole Technicznej w Katowicach pełniąc stanowisko Kierownika Katedry Reżyserii na Wydziale Mediów i Aktorstwa^[5]. Od 2015 r. profesor nadzwyczajny w Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi i prof. nadzw. w PWSZ w Kaliszu.

W roku 2010 uzyskał dyplom doktora sztuki filmowej, nadany mu uchwałą Rady Wydziału Operatorskiego i Realizacji Telewizyjnej Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera w Łodzi^[7].

Pochowany na cmentarzu katolickim św. Wojciecha, ul. Kurczaki 81/85 w Łodzi (Kurczaki).

Członkostwo w stowarzyszeniach

Leszek Orlewicz był członkiem Rotary Club Łódź, Związku Polskich Autorów i Kompozytorów, Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej, Stowarzyszenia Autorów ZAiKS oraz Gesellschaft Für Musikalische Aufführungs-und Mechanische Vervielfältigungsrechte GEMA^[7].

Filmografia

Przypisy