Gąsówka kołpaczkowata
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

incertae sedis

Rodzaj

gąsówka

Gatunek

gąsówka kołpaczkowata

Nazwa systematyczna
Lepista panaeolus (Fr.) P. Karst.
Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 32: 481 (1879)

Gąsówka kołpaczkowata (Lepista panaeolus (Fr.) P. Karst. – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lepista, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisany został w 1838 r. przez Friesa jako Agaricus panaeolus, obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Karsten w 1879 r[1]. Niektóre synonimy nazwy naukowej[2]:

  • Agaricus calceolus (Fr.) Fr. 1873
  • Agaricus panaeolus Fr. 1838
  • Gyrophila panaeolus (Fr.) Quél. 1886
  • Lepista luscina var. irinoides Bohus
  • Lepista panaeolus (Fr.) P. Karst. 1879, var. panaeolus
  • Paxillus lepista Fr. 1838
  • Rhodopaxillus lepista (Fr.) Singer 1943
  • Rhodopaxillus panaeolus (Fr.) Maire 1913
  • Tricholoma calceolus (Fr.) Mussat 1900
  • Tricholoma panaeolus (Fr.) Quél. 1872

Nazwa polska występuje w niektórych atlasach grzybów[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnicy 4–11 cm, za młodu półkulisty z wąsko podwiniętymi brzegami, później łukowaty do płaskiego, na koniec pofalowany a nawet płatowato wykrawany. Jest mięsisty i niewodochłonny. Podczas wilgotnej pogody staje się karbowany i prześwitują mu blaszki. Powierzchnia barwy od siwawej do siwo-brązowej i brudno oszroniona. Na wierzchołku kapelusza występują brązowawe, wodniste plamki[3].

Blaszki

Gęste, wąskie, szeroko przyrośnięte. Początkowo są białawe, potem ciemniejsze: siwo-różowe do siwo-ochrowych[3].

Trzon

Wysokość 4–8 cm, grubość 1–2 cm, walcowaty, pełny, sprężysty, pełny. Powierzchnia o barwie od białawej do blado-siwobrązowej, podłużnie włóknista, pod kapeluszem pokryta białymi kosmkami[3].

Miąższ

Białawy do siwobiałego, dość twardy, łamliwy. Ma słodkawy smak i mączysty zapach[3].

Występowanie i siedlisko

Gąsówka kołpaczkowata występuje w Europie i Nowej Zelandii[4]. Na terenie Polski częstość jej występowania i rozmieszczenie nie są znane, w piśmiennictwie naukowym uznawana bowiem była za synonim gąsówki szarobrązowej (Lepista luscina (Fr.) Singer)[5].

Rośnie głównie w trawie; na pastwiskach, łąkach oraz trawiastych obrzeżach lasów, szczególnie częsty jest na terenach podgórskich. Owocniki wytwarza od września do listopada[3].

Znaczenie

Saprotrof. Jest grzybem jadalnym[3].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum. [dostęp 2020-05-13]. (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum. [dostęp 2014-08-23]. (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 6 7 Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  4. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2014-09-01].
  5. ↑ Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.