Leon Henryk Sternbach
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 maja 1908
Opatija

Data i miejsce śmierci

28 września 2005
Chapel Hill

doktor nauk chemicznych
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Przedsiębiorstwo

Hoffmann-La Roche

Okres zatrudn.

1940–2003

Tablica pamiątkowa w Opatii

Leon Henryk Sternbach (ur. 7 maja 1908 w Opatii, zm. 28 września 2005[1] w Chapel Hill) – polsko-amerykański chemik i farmaceuta żydowskiego pochodzenia.

Syn krakowskiego aptekarza Michała Abrahama Sternbacha, absolwenta wydziału farmaceutycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uczęszczał do gimnazjum w Villach i Grazu. W 1923 przybył do Bielska, gdzie w 1926 zdał maturę. W tym samym roku przeniósł się do Krakowa. Pomagał tam ojcu w aptece i podjął studia.

Studiował na wydziale farmacji Uniwersytetu Jagiellońskiego, uzyskując w 1929 roku tytuł zawodowy magistra farmacji. Następnie podjął studia chemiczne, uzyskując w 1931 roku stopień naukowy doktora na podstawie rozprawy pt. O związkach pochodnych alfa i beta – acetonaftalenu. Następnie do 1936 roku pracował jako asystent w II Zakładzie Chemii Organicznej UJ u prof. Karola Dziewońskiego. Zajmował się głównie badaniami nad barwnikami. W 1936 został zwolniony w ramach redukcji etatów.

W roku 1937 otrzymał stypendium Fundacji Feliksa Wiślickiego i wyjechał do Wiednia, a następnie przeniósł się do Zurychu. Tam kontynuował swoje badania rozpoczęte jeszcze w Krakowie.

Wojna zastała go w Szwajcarii. Matka, z pochodzenia Żydówka z Węgier, przeżyła ukrywana przez Polaków. 1 czerwca 1940 roku Leon Sternbach zatrudnił się w koncernie farmaceutycznym Hoffmann-La Roche w Bazylei, w którym pracował aż do 95. roku życia (2003).

W połowie 1941 wraz z żoną przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, do nowo tworzonego ośrodka koncernu Roche w Nutley. Na początku opracował syntezę witaminy H, czyli biotyny.

Zsyntetyzował pierwsze na świecie benzodiazepiny: chlorodiazepoksyd (1957), diazepam (Valium) (1959), flurazepam, flunitrazepam, nitrazepam, klonazepam, także wiele środków bakteriobójczych, przeciwbólowych i przeciwwymiotnych. Jest autorem ponad 240 patentów. Odkrycia Sternbacha znacząco przyczyniły się do sukcesów koncernu, dla którego poświęcił niemal całą swoją karierę zawodową.

W 2005 wprowadzony został do National Hall of Fame of Inventors.

Swoje życie podsumował w słowach:

Przez całe swoje życie kochałem chemię, kochałem pracę w laboratorium, uważałem to za coś najlepszego i najbardziej interesującego, kochałem swoje życie.

Leon Sternbach[2]

W czerwcu 2006 r. powstał film biograficzny o życiu Leona Sternbacha pt. „Chemia życia Leona Sternbacha”[3].

Przypisy

  1. ↑ Inventor of Valium dies at 97 - Health - Health care - More health news | NBC News [online], www.nbcnews.com [dostęp 2019-01-09] (ang.).
  2. ↑ Bogusław Sławiński. Wynalazca nad wynalazcami. „Alma mater”, czerwiec 2007.
  3. ↑ Chemia życia Leona Henryka Sternbacha [online], Uniwersytet Jagielloński, Th-Film.com [dostęp 2019-01-09] (ang.).

Bibliografia

  • Bogusław Sławiński. Wynalazca nad wynalazcami. „Alma mater”, czerwiec 2007. 
  • Pizło P., Sławiński B., 2010, Historia żółtej tabletki, Tygodnik Powszechny 21, s. 28.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.