Leon Gomolicki
Ilustracja
Imię i nazwisko

Lew Nikołajewicz Gomolickij

Data i miejsce urodzenia

27 sierpnia 1903
Sankt Petersburg

Data i miejsce śmierci

22 grudnia 1988
Łódź

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
  • Uprowadzenie Baucis
  • Dzikie muzy
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 30-lecia Polski Ludowej[1]
Nagrody

I nagroda w konkursie literackim Związku Rosyjskich Pisarzy i Dziennikarzy w Polsce (1931), nagroda m. Łodzi (1961), nagroda I stopnia prezesa Rady Ministrów (1979)

Leon Gomolicki, właśc. Lew Nikołajewicz Gomolickij (ur. 27 sierpnia 1903 w Sankt Petersburgu, zm. 22 grudnia 1988 w Łodzi) – polski poeta, prozaik, krytyk i historyk literatury oraz grafik. Wywodził się ze zrusyfikowanej polskiej rodziny. Uczestnik szeregu kół i stowarzyszeń literackich, sekretarz Związku Pisarzy i Dziennikarzy Rosyjskich w Polsce. Jako historyk literatury zajmował się głównie polską i rosyjską literaturą romantyczną (m.in. Puszkin, Mickiewicz).

Życiorys

Lata przedwojenne

Urodzony w Petersburgu, w młodości (lata 1915–24) mieszkał na Wołyniu, a od 1931 w Warszawie, gdzie studiował w Wyższej Szkole Zdobniczej, a także działał w środowisku rosyjskiej emigracji. W pierwszym okresie tworzył w języku rosyjskim. Publikował od 1921 roku. Tomiki poezji z tego okresu: Миниатюры (Warszawa 1921), Дуновение (Warszawa 1932), Цветник. Дом (Tallinn 1936), Притчи (Warszawa 1938). Jego poezje wysoko cenił m.in. Julian Tuwim, który część z nich przetłumaczył na język polski. Inne utwory Gomolickiego w języku rosyjskim: Об основах русской культуры. Достоевский и Толстой (Preszów 1928), Арион (o emigracyjnej poezji rosyjskiej, Paryż 1939), poemat Варшава (Warszawa 1934) oraz Эмигрантская поэма (Tallinn 1936). Ballada Ода смерти (Warszawa 1937).

W 1931 roku otrzymał I nagrodę w konkursie literackim organizowanym przez Związek Pisarzy i Dziennikarzy Rosyjskich w Polsce za zbiór opowiadań Ночные встречи (publikowane w piśmie "Молва"). Współpracował z licznymi gazetami i czasopismami emigracyjnymi ("Меч", "За Свободу", "Новь", "Содружества", "Сполохи" i innych, w tym również polskich). Jego poezje publikowane były w antologiach poezji rosyjskiej w Polsce (Антология русской поэзии в Польше, Сборникe русских поэтов в Польше) oraz w almanachach (якорь, Священная лира, Новь).

Po wojnie

Od 1945 mieszkał w Łodzi. Od 1946 roku należał do PPR, a od 1948 – do PZPR[1]. W latach 1948–1962 wykładał na Uniwersytecie Łódzkim, w Wyższej Szkole Aktorskiej w Łodzi w latach 1951–1952 i UW w latach 1949–1950. Był także długoletnim redaktorem w Wydawnictwie Łódzkim. W 1957 roku zadebiutował jako poeta w języku polskim tomikiem pt. Czas spopielały. Później tworzył wyłącznie prozę, m.in. powieści z elementami autobiograficznymi (Ucieczka, 1959; Uprowadzenie Baucis, 1960; Owoc z grynszpanem, 1965 i in.).

Miejsce pochówku

Jest pochowany na cmentarzu komunalnym na Dołach w Łodzi (kwatera X, rząd 24, grób 17).

Twórczość

W jego twórczości literackiej można spotkać wątki autobiograficzne, połączone z refleksją psychologiczno-moralną i historiozoficzną, nieraz bliską katastroficznej wizji kultury i cywilizacji. Jego proza ma nieraz symboliczno-metaforyczny charakter poprzez odwołania do kultury antycznej, biblijnej, dalekowschodniej i słowiańskiej. Pisarz posługiwał się także takimi środkami stylistycznymi jak komentarz autotematyczny, inwersja czasowa, monolog wewnętrzny czy pastisz[2][3].

Szkice literackie

  • Об основах русской культуры. Достоевский и Толстой (Podstawy rosyjskiej kultury. Dostojewski i Tołstoj), 1928;
  • Арион (Arion: o emigracyjnej poezji rosyjskiej), 1939;
  • Dziennik pobytu Adama Mickiewicza w Rosji 1824–1829, 1949;
  • Aleksander Puszkin, 1949;
  • Mickiewicz wśród Rosjan, 1950;
  • Aleksander Puszkin, 1953;
  • Wielki realista Aleksander Puszkin, 1954;
  • Przygoda archiwalna, 1976;
  • Autobiogram, 1989.

Poezja

  • Миниатюры (Miniatury), 1921;
  • Дуновение (Oddech), 1932;
  • Варшава (Warszawa), 1934;
  • Цветник. Дом (Ogród. Dom), 1936;
  • Ёмигрантская поэма(Poemat emigracyjny), 1936;
  • Ода смерти. russianresources.lt. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-17)]. (Oda do śmierci), 1937;
  • Притчи (Alegorie) 1938,
  • Czas spopielały, 1957.

Proza

Opowiadania

  • Ночные встречи (Noc spotkania, opublikowane w piśmie "Молва"), 1931;
  • Wieczory nad Łódką, 1959;
  • Róża i Walkiria czyli w dorzeczu Fabulistej, 1982;
  • Odwiedziny Galileusza, 1986.

Powieści

  • Ucieczka, 1959;
  • Uprowadzenie Baucis, 1960;
  • Białe runo, 1962;
  • Wyłączenie, 1962;
  • Czasobranie, 1963 (1970 zmienione wyd. pt. Miasto i Julia);
  • Kiermasz, 1964;
  • Owoc z grynszpanem, 1965;
  • Wyprawa na Patmos, 1966;
  • Wydarzenie, 1968;
  • Dzikie muzy, 1968;
  • Arka, 1970;
  • Komiks psychologiczny, 1972;
  • Erotyk, 1974;
  • Taniec Eurynome, 1976;
  • Horoskop, 1981;
  • Terapia przestrzenna, 1983;
  • Wywiad z Gustawem, 1990.
Nagrobek Leona Gomolickiego na cmentarzu komunalnym Doły w Łodzi.

Bibliografia

  • Lesław M. Bartelski: Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon. Tower Press, 2000, s. 125-126.

Przypisy

  1. 1 2 Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 246–247. ISBN 83-223-2073-6.
  2. ↑ Jerzy Rzymowski: Hasło: Leon Gomolicki w serwisie edukateria.pl. 2012-02-22. [dostęp 2012-05-24].
  3. ↑ Jan Z. Brudnicki: Wiek prozy. Warszawa: Krakowa Agencja Wydawnicza, 1979, s. 205.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.