Leo-Film – wytwórnia filmowa z siedzibą w Warszawie^[1][2] działająca w latach 20. i 30. XX wieku. Była jedną z najważniejszych wytwórni spośród około 150 funkcjonujących w Rzeczypospolitej Polskiej w okresie dwudziestolecia międzywojennego^[3].

Historia

Geneza wytwórni jest związana z działalnością Leona Forberta oraz Marii Hirszbein, która była u niego zatrudniona od 1924 r.^[4] Wytwórnia Forberta specjalizowała się w produkcji filmów fabularnych i dokumentalnych w języku jidysz^[4]. Z czasem Hirszbein została jej współwłaścicielką, a w 1926 – po odkupieniu udziałów – właścicielką^[4]. Zmieniła wówczas nazwę wytwórni na Leo-Film^[5][6] (wcześniej była znana pod nazwami: Leo Forbert, Forbert-Film, Efes-Film)^[7]. W 1932, wchodząc w spółkę ze scenografem i architektem Bolesławem Landem, utraciła decydujący wpływ na zarządzanie przedsiębiorstwem. Kilka lat później, po śmierci Landa w 1936, odzyskała kontrolę nad firmą^[4][8][9]. Leo-Film była jedną z najważniejszych wytwórni filmowych lat 30. XX w. w Polsce^[1][2].

Głównymi reżyserami produkcji filmowych Leo-Film byli Henryk Szaro oraz Juliusz Gardan, którzy zaczynali tutaj kariery artystyczne^[8]. Wytwórnia współpracowała również z Michałem Waszyńskim, Martą Flantz, Aleksandrem Fordem, Zygmuntem Turkowem i Bazylim Sikiewiczem. Ostatni z wymienionych zadebiutował tu jako reżyser (Tajemnica panny Brinx). Ponadto dzięki Leo-Film do zawodu aktora weszli: Franciszek Brodniewicz, Tadeusz Fijewski, Helena Grossówna, Tola Mankiewiczówna i Nora Ney^[8].

W 1932 dużym sukcesem wytwórni był m.in. dramat filmowy Legion ulicy (reż. Aleksander Ford). Opowieść o życiu warszawskich sprzedawców gazet uznana została za najlepszy film roku i do dziś uchodzi za jedno z arcydzieł kina okresu międzywojennego. Film był nowatorski – po raz pierwszy w polskim kinie pokazał marginalizowanych przez społeczeństwo bohaterów – dorastających w trudnych warunkach młodych ludzi, którzy przedwcześnie zostali zmuszeni do samodzielności i wejścia w dorosłe życie. Obraz spotkał się z bardzo dobrym odbiorem zarówno krytyków, jak i publiczności. W plebiscycie ogłoszonym przez przedwojenny tygodnik „Kino” otrzymał nagrodę czytelników^[10]. Do XXI w. nie zachowały się nawet fragmenty tego filmu^[8][11].

Fotogaleria

• 
  Maria Hirszbein – wieloletnia właścicielka Leo-Film, jedna z pierwszych kobiet w polskiej produkcji filmowej
• 
  Eugeniusz Bodo i Nora Ney w jednej ze scen filmu Czerwony błazen – pierwszego filmu fabularnego wytwórni Leo-Film
• 
  Kadr z filmu Legion ulicy, który został uznany najlepszym filmem 1932 roku w Polsce
• 
  Hanna Rozwadowska jako Jadwiga Barczyńska i Zbigniew Sawan jako Henryk Barczyński w jednej ze scen filmu Serce na ulicy
• 
  Scena z filmu Zew morza, 1927. Widoczni m.in.: Stefan Szwarc (stoi, z fajką) jako Rudolf Minke, Henryk Rzętkowski (w pasiastej bluzce) jako Przemytnik, Michał Halicz (z prawej, pochylony) jako Członek szajki.

Zrealizowane filmy^[5][12][13]

• 1925 – Nowa Palestyna i otwarcie Uniwersytetu W Jerozolimie (film dokumentalny)
• 1926 – Czerwony błazen
• 1927 – Zew morza
• 1928 – Kropka nad i
• 1929 – Policmajster Tagiejew
• 1930 – Uroda życia
• 1931 – Serce na ulicy
• 1932 – Legion ulicy
• 1933 – 10% dla mnie
• 1933 – Prokurator Alicja Horn
• 1935 – Kochaj tylko mnie
• 1936 – Tajemnica panny Brinx
• 1936 – Papa się żeni
• 1937 – Ślubowanie
• 1939 – Kłamstwo Krystyny

Przypisy