Lemnetea minoris
Ilustracja
Zbiorowisko roślinne należące do klasy Lemnetea minoris
Syntaksonomia
Klasa

Lemnetea minoris

R.Tx. 1955

Lemnetea minoris (R.Tx. 1955) – syntakson w randze klasy reprezentujący zbiorowiska roślinne o najniższym poziomie organizacji. Należą tu zbiorowiska wodne roślin pleustonowych.

Charakterystyka

Zbiorowiska roślin unoszących się na powierzchni wody. Łatwo ulegają zaburzeniom i przekształceniom (wystarczy ruch wody). Często tworzą kompleksy zbiorowisk z roślinnością nadwodną (klasa Phragmitetea, Alnetea glutinosae) i podwodną (Potametea).

Występowanie
Zbiorowiska pospolite w wodach stojących i bardzo wolno płynących, najczęściej w rowach, stawach, zbiornikach astatycznych, w zacisznych zatokach i wśród szuwarów nad jeziorami i rzekami.
Gatunki charakterystyczne
ChCl.: rzęsa drobna (Lemna minor), spirodela wielokorzeniowa (Spirodela polyrhiza), wolfia bezkorzeniowa (Wolffia arrhiza).
Podkategorie syntaksonomiczne
W obrębie syntaksonu wyróżniany jest w Polsce jeden rząd[1]:

Dyskusja ujęcia syntaksonomicznego i synonimy

Ze względu na bardzo niski poziom organizacji zbiorowisk i w związku z tym dużą zmienność składu florystycznego, klasyfikacja tej klasy roślinności jest bardzo dyskusyjna. Istnieje szereg odrębnych ujęć syntaksonomicznych, różniących się od publikowanego przez Matuszkiewicza (2005). Rozbieżności dotyczą klasyfikacji zbiorowisk reprezentujących w zależności od ujęcia trzy różne klasy (poza Lemnetea, także Utricularietea intermedio-minoris i Potametea. W opracowaniach różnych autorów wyróżniono kilkanaście zbiorowisk tej klasy nie licząc zbiorowisk synonimicznych i zaliczanych przez większość fitosocjologów do innych klas: Riccietum fluitantis, Wolffietum arrhizae, Salvinio-Spirodeletum polyrrhizae, Lemnetum gibbae, Wolffio-Lemnetum gibbae, Lemnetum minoris, Lemno-Spirodeletum, Spirodelo-Lemnetum minoris, Lemna minor-Lemna trisulca, Lemno-Utricularietum[2], a także Spirodeletum polyrhizae, Lemnetum trisulcae, Ricciocarpetum natantis, Lemno minoris-Salvinietum natantis[1] i in. Często przynależność danej fitocenozy do konkretnego syntaksonu jest trudna do określenia, a zakresy ww. zbiorowisk pokrywają się. W związku z tym syntetyczne opracowania redukują liczbę zespołów do kilku.

Klasa w szerokim ujęciu (stosowanym np. w Niemczech) autorstwa De Bolós et Masclans (1955)[3] obejmuje np. rząd Hydrocharitetalia Rübel 1933 z zespołem żabiścieku pływającego Hydrocharitetum morsus-ranae van Langendonck 1935 i osoki aloesowatej Stratiotetum aloidis Nowinski 1930 (oba w klasyfikacji Matuszkiewicza w klasie Potametea). Zaliczany tu też jest zespół rzęs i pływacza zwyczajnego Lemno-Utricularietum vulgaris Soó 1947 oraz zespół pływacza zachodniego Utricularietum neglectae T. Müller et Görs 1960 (brak u Matuszkiewicza).

W ujęciu przyjętym przez Tomaszewicza wyróżniany jest tylko jeden związek – Lemnion minoris, podzielony na cztery zespoły – Lemno-Spirodeletum Koch 1954, grupujący zróżnicowane, mało specyficzne fitocenozy oraz bardziej specyficzne – Wolffietum arrhizae Miyaw. et J.Tx. 1960, Riccietum fluitantis Slavnić 1956 i Salvinietum natantis (syn. Salvinio-Spirodeletum polyrrhizae). Zbiorowiska pozostałych pleustofitów, np. żabiścieku pływającego albo pływaczy zaliczane są do klasy Potametea[2].

Do klasy tej zaliczane są często zbiorowiska bez klasyfikowania ich do rangi zespołu roślinnego. Przykładami mogą być zbiorowiska: rzęsy drobnej, rzęsy turionowej (opisane też jako Lemnetum minori-turioniferae (Wolff et Jentsch 1992) Passarge 1996), Azolla filiculoides (opisane też jako zespół Azollo filiculoidis-Lemnetum minusculae Felzines et Loiseau 1991), aldrowandy pęcherzykowej.

Synonimy
Lemnetea minoris De Bolós et Masclans 1955, Lemnetea (minoris) (Tx. 1955) Oberd. 1957, Lemnetea minoris Koch et Tx. 1955.

Zagrożenia i ochrona

Zbiorowiska tej klasy nie są wyznacznikiem siedlisk chronionych. Mogą jednak występować w kompleksach z chronioną bogatą roślinnością zbiorników eutroficznych (Potametea), starorzeczy lub zbiorników dystroficznych.

Przypisy

  1. 1 2 Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, 2005. ISBN 83-01-14439-4.
  2. 1 2 Henryk Tomaszewicz: Roślinność wodna i szuwarowa Polski : (klasy Lemnetea, Charetea, Potamogetonetea, Phragmitetea) wg stanu zbadania na rok 1975. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1979, seria: Rozprawy Uniwersytetu Warszawskiego = Dissertationes Universitatis Varsoviensis, 0509-7177. ISBN 83-00-01088-2.
  3. ↑ Erwin Rennwald (2000): Vorschlag der Systematik der Syntaxa der Standardliste der Pflanzengesellschaften Deutschlands
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.