Kwasy porostowe – wytwarzane przez porosty związki organiczne będące metabolitami wtórnymi. Są pochodnymi kwasów tłuszczowych i fenoli. Znajdują się na zewnętrznej stronie strzępek porostów w postaci kryształków o różnej barwie[1].
Kwasy porostowe pełnią dla porostów rolę obronną, m.in. hamują rozwój mikroorganizmów i pasożytniczych grzybów, niektóre mają własności bakteriobójcze (np. kwas usninowy), niektóre są trujące (np. kwas wulpinowy)[2]. Są one specyficzne tylko dla porostów, a niektóre ich rodzaje tylko dla niektórych gatunków porostów, dzięki temu wykorzystuje się je przy identyfikacji tych gatunków. Są to tzw. reakcje barwne porostów[1]. Kwasy porostowe nadają własności lecznicze niektórym gatunkom porostów. Gatunki te wykorzystywane są w ziołolecznictwie i medycynie ludowej oraz w farmakologii do produkcji niektórych lekarstw – np. mieszanek przeciwkaszlowych (pectosol) i galaretek wzmacniających przemianę materii[2].
Opisano ponad 350 różnych kwasów porostowych, m.in. są to: kwas usninowy, kwas wulpinowy, kwas gyroforowy, kwas lekanorowy, kwas tamnoliowy, kwas fumaroprotocetrariowy[1].
Przypisy
- 1 2 3 Hanna Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010. ISBN 978-83-7073-552-4.
- 1 2 porostowe kwasy, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2014-05-28] .